De EU steunt micro-ondernemingen en sociale ondernemingen via financiële instrumenten die worden aangeboden door het InvestEU-programma en het EU-programma voor werkgelegenheid en sociale innovatie (EaSI).

Doel van de EU-steun voor microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen is banen te scheppen en sociale inclusie te bevorderen door:

• de toegang tot en beschikbaarheid van microfinanciering te verbeteren voor kwetsbare groepen die een micro-onderneming willen opzetten of laten groeien
• de ontwikkeling van sociale ondernemingen te ondersteunen, met name door een vlottere toegang tot financiering
• de institutionele capaciteit van microkredietverstrekkers en investeerders in sociale ondernemingen te vergroten door middel van advies en technische bijstand

Micro-ondernemers of sociale ondernemingen die belangstelling hebben voor terugbetaalbare financiering, kunnen rechtstreeks een aanvraag indienen via de geselecteerde financiële intermediairs die door de EU worden gesteund.

Financiering en technische bijstand

InvestEU-fonds

Tijdens de programmeringsperiode 2021-2027 zal het InvestEU-fonds meer dan 372 miljard euro aan publieke en private investeringen mobiliseren via een EU-begrotingsgarantie van 26,2 miljard euro.

Deze door de EU gesteunde garantie wordt uitgevoerd via de zogeheten uitvoerende partners van InvestEU, zoals de EIB-groep (Europese Investeringsbank Groep), internationale financiële instellingen en nationale stimuleringsbanken.

Tot 2027 zal ongeveer 2,8 miljard euro van de garantie worden toegewezen aan sociale investeringen en vaardigheden, waaronder investeringen in microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen.

Meer informatie over het aanbod van financiële producten voor microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen vindt u op de webpagina’s van de uitvoerende partners van InvestEU: EIF en CEB.

In het geval van microfinancieringsinstellingen en -banken is het ondertekenen respectievelijk bekrachtigen van de Europese gedragscode voor de verstrekking van microkrediet een voorwaarde voor het ontvangen van EU-steun uit het InvestEU-programma of uit de financiële instrumenten van het EaSI.

Meer informatie over InvestEU vindt u op de InvestEU-website en de gateway voor de sociale economie.

InvestEU-advieshub

De InvestEU-advieshub biedt advies en technische ondersteuning aan projectontwikkelaars en intermediairs. Ondersteuning is beschikbaar via een centraal toegangspunt op de website van de Europese Commissie (in het Engels). 

Advies voor microkredietverstrekkers en financiers van sociale ondernemingen is beschikbaar via zowel de Europese Investeringsbank als de Ontwikkelingsbank van de Raad van Europa.

Technische bijstand voor sociale inclusieve financiering — SIFTA

De technische bijstand voor sociale inclusieve financiering (SIFTA) is een speciaal onderdeel van de InvestEU-advieshub dat microkredietverstrekkers en financiers van sociale ondernemingen ondersteunt. Het bouwt voort op het succes van de technische bijstand van het EaSI.

Via SIFTA en de belangrijkste InvestEU-adviespartner, de Europese Investeringsbank, verleent de EU in vele vormen gerichte diensten voor capaciteitsopbouw aan microkredietverstrekkers en financiers van sociale ondernemingen.

Het gaat onder meer om opleidingen op maat, workshops, peer-to-peeruitwisselingen en studiebezoeken, alsook ratings, beoordelingen en evaluaties van de naleving van de Europese gedragscode voor de verstrekking van microkrediet.

Pijler microfinanciering en sociaal ondernemerschap van het EU-programma voor werkgelegenheid en sociale innovatie — EaSI (2014-2020)

Het programma voor werkgelegenheid en sociale innovatie (EaSI) is een financieringsinstrument in de financieringsperiode 2014-2020 dat kwalitatief goede en duurzame werkgelegenheid promoot terwijl het zich inzet voor een aanvaardbaar en passend niveau van sociale bescherming, de bestrijding van sociale uitsluiting en armoede, en betere arbeidsomstandigheden.

Van de drie financiële instrumenten van het EaSI ter ondersteuning van microfinanciering en sociaal ondernemerschap is alleen nog financiering via het EaSI-financieringsinstrument beschikbaar via de website van het EIF. Voor de instrumenten EaSI-garantie en EaSI-capaciteitsopbouw kan geen nieuwe aanvraag meer worden ingediend.

In de huidige periode 2021-2027 is het EaSI-programma 2014-2020 onderdeel van het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) geworden. De financiële instrumenten van de EU ter ondersteuning van microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen gaan nu door onder de vlag van het InvestEU-programma.

EaSI-financieringsinstrument

Het EaSI-financieringsinstrument is een leningfonds van 200 miljoen euro. Het biedt microfinancieringsinstellingen en kredietverleners van sociale ondernemingen niet-achtergestelde en achtergestelde leningen om doorlening aan micro-ondernemingen en sociale ondernemingen te stimuleren. 

Het EaSI-financieringsinstrument is bedoeld om een betere toegang tot financiering te bieden aan micro-ondernemingen — inclusief zelfstandigen en ondernemingen die kwetsbare personen in dienst hebben — en sociale ondernemingen, om de werkgelegenheid en sociale inclusie te ondersteunen.

Het leningfonds is een partnerschap tussen de EU, de Europese Investeringsbank en het Europees Investeringsfonds. Het Europees Investeringsfonds is als fondsbeheerder aangewezen.

EaSI-garanties

In totaal kregen 113 microkredietverstrekkers en financiers van sociale ondernemingen voor in totaal 130 miljoen euro steun van de EaSI-garantie (90 miljoen euro voor microfinanciering en 40 miljoen euro voor financiering voor sociale ondernemingen).  

De EaSI-garantie biedt microkredietverstrekkers en financiers van sociale ondernemingen de mogelijkheid ondernemers te steunen die zij vanwege de risico’s anders geen financiering hadden kunnen geven.

De Commissie heeft het Europees Investeringsfonds aangewezen om de EaSI-garantie uit te voeren.

EaSI-capaciteitsopbouw

Het EaSI-instrument voor capaciteitsopbouw, met een totale begroting van 45 miljoen euro, moest de institutionele capaciteit opbouwen van geselecteerde financiële intermediairs die nog niet op eigen benen konden staan of die risicokapitaal nodig hadden voor hun groei en ontwikkeling. Het betrof deelnemingen en in uitzonderlijke gevallen ook leningen.

De Commissie heeft het Europees Investeringsfonds aangewezen om de EaSI-investeringen in capaciteitsopbouw uit te voeren.

Technische bijstand EaSI (2014-2020)

De technische bijstand van het EaSI bood steun aan openbare en particuliere financiële tussenpersonen die actief zijn op het gebied van microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen in Europa.

De diensten omvatten een breed scala aan activiteiten gericht op capaciteitsopbouw en bevordering van de uitwisseling van goede praktijken met het oog op een betere toegang tot financiering en de ontwikkeling van een duurzaam Europees ecosysteem voor microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen.

Het gaat onder andere om opleidingen die zijn toegesneden op de specifieke behoeften van intermediairs, peer-to-peeropleidingen, studiebezoeken en workshops, institutionele beoordelingen, opleidingen over investeringsparaatheid, een speciale helpdesk en — voor microkredietverstrekkers — opleidingen over en evaluaties van de Europese gedragscode voor verstrekking van microkrediet.