Najczęściej zadawane pytania - Choroba, macierzyństwo i ojcostwo
Czy odwiedziłeś już nasze strony internetowe dotyczące choroby, macierzyństwa i ojcostwa?
Twoje prawa
W każdym kraju przepisy krajowe określają, jakie świadczenia mają być przyznane i na jakich zasadach. Przepisy UE dotyczące koordynacji gwarantują, że obywatele wyjeżdżający do jednego z krajów europejskich będą traktowani na takich samych zasadach jak obywatele tego kraju.
Pamiętaj, że w kraju zamieszkania będziesz uprawniony do chorobowych świadczeń rzeczowych zgodnie ze stosowanymi tam zasadami, niezależnie od miejsca, w którym jesteś ubezpieczony.
W kraju, w którym jesteś ubezpieczony, otrzymasz świadczenia pieniężne niezależnie od miejsca zamieszkania i stosowanych w nim zasad.
Koszty i procedury dotyczące zwrotu zależą od krajowych przepisów obowiązujących w każdym kraju.
Przepisy UE gwarantują, że otrzymasz leczenie na takich samych zasadach jak obywatele kraju w którym przebywasz (tymczasowo) lub mieszkasz. Jeżeli obywatele tego kraju muszą zapłacić, Ciebie również to dotyczy. Jeżeli natomiast leczenie jest bezpłatne, Ty także nie będziesz musiał ponosić żadnych kosztów.
Zapamiętaj jednak, że jeżeli podróżujesz za granicę specjalnie w celu uzyskania opieki zdrowotnej, musisz najpierw uzyskać zezwolenie Twojej właściwej instytucji opieki zdrowotnej.
W ramach świadczeń rzeczowych zapewnia się opiekę medyczną, powiązane produkty, takie, jak lekarstwa, oraz powiązane usługi zdrowotne z bezpośrednim pokryciem lub zwrotem kosztów. Niekiedy świadczenia rzeczowe są udzielane w formie pieniężnej, np. w przypadku otrzymania płatności z tytułu zwrotu kosztów leczenia.
Zasadniczo świadczenia te są udzielane w kraju zamieszkania lub pobytu, tak jakby było się tam ubezpieczonym. Może to okazać się dla Ciebie korzystne lub nie w porównaniu z ustawodawstwem kraju, w którym jesteś faktycznie ubezpieczony.
Decyzje w sprawie wszystkich procedur, terminów i zasad związanych z uprawnieniami do świadczeń podejmuje się na szczeblu krajowym, dlatego aby uzyskać informacje na temat przysługujących Ci praw, skontaktuj się ze swoją instytucją opieki zdrowotnej. >> W celu znalezienia instytucji, z którą możesz się skontaktować, skorzystaj z naszego wykazu.
Świadczenia pieniężne zwykle mają na celu zastąpienie dochodu (płacy, wynagrodzenia), który ulega zawieszeniu z powodu choroby, urlopu macierzyńskiego lub ojcowskiego. Świadczenia udzielane w szczególnej sytuacji, np. gdy osoba chora lub niepełnosprawna jest uzależniona od opieki innej osoby, można także uznać za pieniężne świadczenia chorobowe.
Wysokość i okres udzielania takich świadczeń zależy całkowicie od ustawodawstwa kraju, w którym jest się ubezpieczonym. Zwykle wszystkie świadczenia pieniężne wypłaca bezpośrednio właściwa instytucja w tym kraju, dlatego aby uzyskać informacje na temat przysługujących Ci praw, skontaktuj się ze swoją instytucją opieki zdrowotne. >> W celu znalezienia instytucji, z którą możesz się skontaktować, skorzystaj z naszego wykazu.
Konieczna opieka zdrowotna obejmuje leczenie, dzięki któremu można uniknąć powrotu do kraju pochodzenia przed zakończeniem planowanego tymczasowego pobytu za granicą. Podmiot świadczący usługi opieki zdrowotnej określa, jakie leczenie jest konieczne, biorąc pod uwagę długość Twojego pobytu.
Jaka jest Twoja sytuacja?
Zgodnie z zasadą podstawową Twoją emeryturę lub rentę wypłaca kraj, w którym jesteś ubezpieczony. Jeżeli otrzymujesz emeryturę lub rentę w większej liczbie krajów niż jeden, a jeden tych krajów jest Twoim krajem zamieszkania, kraj ten jest odpowiedzialny za objęcie systemem opieki zdrowotnej Ciebie i członków Twojej rodziny. Zawsze będziesz jednak uprawniony do świadczeń rzeczowych, np. do usług opieki zdrowotnej i lekarstw, w kraju, w którym zdecydujesz się zamieszkać.
W tym celu musisz zarejestrować się w tamtejszej instytucji zabezpieczenia społecznego, niezależnie od tego, w którym kraju jesteś ubezpieczony. Musisz zwrócić się do kraju, który wypłaca Twoją emeryturę lub rentę o formularz S1, który jest potrzebny do rejestracji w instytucji opieki zdrowotnej miejsca zamieszkania. Otrzymasz leczenie na takich samych zasadach jak osoby ubezpieczone w tym kraju oraz na takich samych zasadach jak jego obywatele.
Jeżeli nie otrzymujesz emerytury ani renty w kraju zamieszkania, kraj wypłacający Twoją emeryturę lub rentę zwróci krajowi zamieszkania koszty usług świadczonych Tobie i członkom Twojej rodziny. Taka procedura zwrotu odbywa się między instytucjami.
Kraj, który wypłaca Twoją emeryturę lub rentę jest także odpowiedzialny za wydanie Twojej europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ). Pieniężnych świadczeń chorobowych udziela kraj, w którym jesteś ubezpieczony. >> Odwiedź nasze strony internetowe poświęcone karcie EKUZ
Jako pracownik transgraniczny masz dostęp do opieki zdrowotnej w kraju, w którym mieszkasz lub w kraju, w którym pracujesz. W wielu przypadkach bardziej praktycznym rozwiązaniem będzie otrzymywanie opieki zdrowotnej w kraju, w którym pracujesz i spędzasz większość swojego czasu.
Członkowie Twojej rodziny mogą korzystać z takich samych praw jak Ty w krajach takich jak Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Francja, Grecja, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja i Słowenia.
Począwszy od dnia 1 maja 2014 r. takie same prawa zapewnią także Estonia, Hiszpania, Włochy, Litwa, Węgry i Holandia.
Masz prawo do otrzymywania opieki zdrowotnej w obu krajach, nawet po przejściu na emeryturę, jeżeli kraj ostatniego zatrudnienia oraz kraj odpowiedzialny za Twoje świadczenia zabezpieczenia społecznego jako emeryta, jest jednym z następujących krajów: Belgia, Niemcy, Hiszpania, Francja, Luksemburg, Austria i Portugalia.
W celu uzyskania odpowiedzi na dalsze pytania skontaktuj się ze swoją instytucją zabezpieczenia społecznego. W celu uzyskania informacji na temat innych opcji odwiedź nasze strony internetowe dotyczące świadczeń chorobowych oraz zapoznaj się z najczęściej zadawanymi pytaniami na ten temat lub >> skorzystaj z naszego wykazu w celu znalezienia instytucji, z którą możesz się skontaktować
Jeżeli wyjeżdżasz tymczasowo za granicę w celu podjęcia studiów, powinieneś przed wyjazdem złożyć wniosek o otrzymanie europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ) w swojej instytucji ubezpieczeniowej. >> Odwiedź nasze strony internetowe poświęcone karcie EKUZ
Jeżeli zostałeś „oddelegowany” przez Twojego pracodawcę lub „delegujesz się” sam jako osoba pracująca na własny rachunek do pracy za granicą (w innym kraju UE, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii lub Szwajcarii) pozostaniesz objęty ustawodawstwem Twojego kraju pochodzenia.
Ponieważ czas trwania oddelegowania jest zawsze ograniczony (tj. maksymalnie 24 miesiące), podczas Twojego pobytu możesz korzystać z europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego. Za pomocą formularza A1 możesz wykazać, że jesteś ubezpieczony w Twoim kraju pochodzenia do innych celów. >> Odwiedź nasze strony internetowe poświęcone karcie EKUZ
Twoje wnioski
Sposób funkcjonowania systemów opieki zdrowotnej różni się w poszczególnych krajach. Jeżeli decydujesz się na wyjazd za granicę, powinieneś skontaktować się z miejscową instytucją opieki zdrowotnej w celu uzyskania informacji na temat obowiązujących procedur i terminów.
Jeżeli pracujesz za granicą, jesteś wraz z członkami Twojej rodziny objęty ustawodawstwem dotyczącym zabezpieczenia społecznego tego kraju dokładnie na takich samych zasadach jak jego obywatele (specjalne przepisy mają zastosowanie do pracowników delegowanych i marynarzy).
Jeżeli wyjechałeś z powodów innych niż praca zawodowa, musisz uzyskać w kraju, w którym jesteś ubezpieczony, europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego na pobyt tymczasowy lub formularz S1 w celu zarejestrowania się w miejscowym systemie opieki zdrowotnej.
Jeżeli masz wątpliwości, który kraj jest odpowiedzialny za Twoje świadczenia zabezpieczenia społecznego, skontaktuj się z miejscowymi instytucjami >> W celu znalezienia instytucji, z którą możesz się skontaktować, skorzystaj z naszego wykazu
Jeżeli konieczne jest spełnienie określonych warunków przed uzyskaniem uprawnień do świadczeń, instytucja rozpatrująca Twój wniosek musi uwzględnić wcześniejsze okresy ubezpieczenia, zamieszkania i zatrudnienia regulowane ustawodawstwem innych krajów. Ma to zagwarantować, że nie stracisz swoich świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku zmiany zatrudnienia i wyjazdu do innego kraju.
Na przykład w niektórych krajach możesz uzyskać prawo do świadczeń chorobowych dopiero po upływie sześciu miesięcy od czasu uzyskania ubezpieczenia. Przepisy UE gwarantują, że będziesz uprawniony do świadczeń chorobowych od rozpoczęcia Twojego okresu ubezpieczenia w danym kraju, jeśli wcześniej byłeś objęty ubezpieczeniem przez okres co najmniej 6 miesięcy w jednym z krajów UE, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii lub Szwajcarii.