Statistics Explained

Dane statystyczne dotyczące ubóstwa dochodowego


Dane pobrane w maju 2020 r.

Planowana aktualizacja artykułu: październik 2021 r.


This Statistics Explained article has been archived on 10 June 2021, for updated data see Living conditions in Europe - income distribution and income inequality.


Najważniejsze punkty

Wskaźnik zagrożenia ubóstwem (po uwzględnieniu transferów socjalnych) w UE-27 wynosił w 2018 r. 16,8 % i był niemal niezmieniony w porównaniu z 2017 r. (16,9 %).

W 2018 r. transfery socjalne spowodowały, że 8,2 % ludności UE-27 uniknęło znalezienia się ponad progiem ubóstwa.

W 2018 r. w UE-27 dochody 20 % ludności o najwyższym dochodzie do dyspozycji były 5,1 raza wyższe od dochodów 20 % ludności, której dochód do dyspozycji był najniższy.

[[File:Income poverty statistics-interactive_SILC2020-PL.XLSX]]

Wskaźnik zagrożenia ubóstwem, 2018 r.

W poniższym artykule przedstawiono analizę najnowszych danych statystycznych dotyczących ubóstwa dochodowego i nierówności w rozkładzie dochodów w Unii Europejskiej (UE). Porównania poziomu życia między państwami często dokonuje się w oparciu o produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca – podstawową miarę ogólnej wielkości gospodarki podzieloną przez liczbę mieszkańców. Pokazuje to w wartościach pieniężnych, jak bogate jest dane państwo. Ten podstawowy wskaźnik jednak niewiele mówi o rozkładzie dochodów w obrębie danego państwa i nie dostarcza informacji na temat czynników niemonetarnych, które mogą znacząco wpływać na jakość życia danej populacji.

Pełny artykuł

Wskaźnik i próg zagrożenia ubóstwem

Wskaźnik zagrożenia ubóstwem (po transferach socjalnych) w UE-27 wzrósł od 2010 r. (początek szeregu czasowego) do 2011 r. z 16,5 % do 16,9 %. Utrzymywał się na stosunkowo stabilnym poziomie przez następne dwa lata, a następnie znacznie wzrósł w 2014 r. do 17,3 %. W latach 2015 i 2016 zaobserwowano niewielki wzrost (o 0,1 punktu procentowego w każdym z tych lat). W 2017 r. odnotowano pierwszy znaczny spadek – wskaźnik spadł do 16,9 %, a następnie w 2018 r. nastąpił dalszy niewielki spadek o 0,1 p.p. W związku z tym w ostatnich dwóch latach, w odniesieniu do których dostępne są dane, wskaźnik zagrożenia ubóstwem w UE-27 powrócił do poziomu podobnego do poziomu zaobserwowanego w latach 2011–2013.

Wskaźnik dla UE-27, obliczany jako średnia ważona wyników krajowych, nie pokazuje znaczących różnic między państwami członkowskimi UE (zob. wykres 1). W siedmiu państwach członkowskich, mianowicie w Rumunii (23,5 %), na Łotwie (23,3 %), na Litwie (22,9 %), w Bułgarii (22,0 %), w Estonii (21,9 %), w Hiszpanii (21,5 %) i we Włoszech (20,3 %), co najmniej jedna piąta populacji była w 2018 r. uważana za zagrożoną ubóstwem; podobnie było w przypadku Serbii (24,3 %), Czarnogóry (23,6 %; dane z 2017 r.), Turcji ( 22,2 %; dane z 2017 r.) oraz Macedonii Północnej ( 21,9 %). Wśród państw członkowskich najniższy odsetek osób zagrożonych ubóstwem zaobserwowano w Czechach (9,6 %), w Finlandii (12,0 %) i na Słowacji (12,2 %), a jeszcze niższy odsetek ludności zagrożonej ubóstwem odnotowała Islandia (8,8 %; dane z 2016 r.).

Wykres 1: Wskaźnik i próg zagrożenia ubóstwem, 2018 r.
Źródło: Eurostat (ilc_li01) oraz (ilc_li02)

Próg zagrożenia ubóstwem (pokazany też na wykresie 1) określa się na poziomie 60 % krajowej mediany ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji. Jest on często wyrażany w standardach siły nabywczej (PPS), aby uwzględnić różnice kosztów utrzymania w poszczególnych państwach. W 2018 r. wartości dochodu wyznaczające ten próg były bardzo różne w zależności od państwa członkowskiego UE, sięgając od 3 767 PPS w Rumunii do 13 923 PPS w Austrii, przy czym wartość progu w Luksemburgu (19 295 PPS) wyraźnie odbiegała od górnej granicy tego przedziału. Próg ubóstwa był natomiast stosunkowo niski w Serbii (3 136 PPS), w Macedonii Północnej (3 298 PPS), w Czarnogórze (3 906 PPS; dane z 2017 r.) i Turcji (3 916 PPS; dane z 2017 r.), a stosunkowo wysoki w Norwegii (15 780 PPS) i w Szwajcarii (16 240 PPS).

Ubóstwem dochodowym dotknięte są w mniejszym lub większym stopniu różne subpopulacje

W 2018 r. w UE-27 odnotowano niewielką różnicę między płciami pod względem wskaźnika zagrożenia ubóstwem (po uwzględnieniu transferów socjalnych); według ostatnich danych wskaźnik ten wynosił dla osób w wieku co najmniej 16 lat 15,5 % w przypadku mężczyzn, natomiast w przypadku kobiet był wyższy i sięgał 17,2 %. Wszystkie państwa członkowskie UE, Zjednoczone Królestwo, trzy państwa EFTA pokazane na wykresie 2 oraz Turcja zgłosiły w populacji osób w wieku co najmniej 16 lat wyższe wskaźniki dla kobiet niż dla mężczyzn. Największe różnice pomiędzy kobietami i mężczyznami zaobserwowano w 2018 r. na Litwie (o 6,3 p.p. więcej w przypadku kobiet niż w przypadku mężczyzn), na Łotwie (6,1 p.p.), w Estonii (5,5 p.p.) i w Czechach (4,6 p.p.). Irlandia, Malta i Bułgaria zgłosiły wskaźniki zagrożenia ubóstwem kobiet, które były o co najmniej 3,0 p.p. wyższe niż w przypadku mężczyzn. Najmniejsza różnica między kobietami i mężczyznami wystąpiła we Francji, gdzie wskaźnik zagrożenia ubóstwem był w przypadku kobiet nieznacznie (o 0,2 p.p.) wyższy niż w przypadku mężczyzn. Z drugiej strony w Czarnogórze wskaźnik ten był o 1,2 p.p. wyższy (dane z 2017 r.) w przypadku mężczyzn niż w przypadku kobiet, natomiast w Macedonii Północnej wskaźnik dla mężczyzn był wyższy, ale tylko o 0,1 p.p.; w Serbii nie było różnicy między wskaźnikami dla obu płci.

Wykres 2: Wskaźnik zagrożenia ubóstwem dla osób w wieku co najmniej 16 lat (po transferach socjalnych) w 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_li02)

Różnice we wskaźnikach zagrożenia ubóstwem były większe w przypadku podziału populacji pod względem statusu aktywności zawodowej

Pod względem zagrożenia ubóstwem bezrobotni stanowią grupę szczególnie narażoną (zob. tablica 1): w 2018 r. prawie połowa (48,6 %) wszystkich osób bezrobotnych w UE-27 była zagrożona ubóstwem, przy czym zdecydowanie najwyższy odsetek odnotowano w Niemczech (69,4 %). Kolejnych 11 państw członkowskich UE (Litwa, Malta, Łotwa, Szwecja, Bułgaria, Węgry, Czechy, Estonia, Słowacja, Hiszpania i Belgia) zgłosiło, że w 2018 r. ubóstwem zagrożona była co najmniej połowa bezrobotnych.

Tablica 1: Wskaźnik zagrożenia ubóstwem dla osób w wieku co najmniej 18 lat według najczęstszego statusu aktywności zawodowej (po transferach socjalnych) w 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_li04)

Mniej więcej co siódma (14,4 %) osoba na emeryturze w UE-27 była w 2018 r. zagrożona ubóstwem. W Estonii (53,6 %), na Łotwie (48,9 %) i na Litwie (41,7 %), zagrożenie ubóstwem wśród emerytów było stosunkowo wysokie, odpowiednio 3,7, 3,4 i 2,9 raza wyższe niż przeciętna dla UE-27, podczas gdy kolejny najwyższy wskaźnik w Bułgarii wynosił 28,5 %.

Osoby zatrudnione były o wiele mniej narażone na zagrożenie ubóstwem: w 2018 r. średni wskaźnik dla całej UE-27 wynosił 9,3 %. W 2018 r. stosunkowo duży odsetek osób zatrudnionych był zagrożony ubóstwem w Rumunii (15,3 %), a w mniejszym stopniu także w Luksemburgu (13,5 %) i w Hiszpanii (12,9 %), przy czym również Włochy i Grecja zgłosiły, że ponad jedna dziesiąta ich siły roboczej była zagrożona ubóstwem. Wskaźnik zagrożenia ubóstwem osób zatrudnionych wynosił również co najmniej 10,0 % w Serbii, w Zjednoczonym Królestwie i w Turcji (dane z 2017 r.).

Wskaźniki zagrożenia ubóstwem nie rozkładają się równomiernie między gospodarstwami domowymi z różną liczbą osób dorosłych i dzieci na utrzymaniu

Wśród gospodarstw domowych bez dzieci pozostających na utrzymaniu (zob. wykres 3) najbardziej zagrożone ubóstwem były osoby mieszkające samotnie – w 2018 r. dotyczyło to 26,1 % jednoosobowych gospodarstw domowych w UE-27. Z drugiej strony wskaźnik zagrożenia ubóstwem gospodarstw domowych z co najmniej dwoma dorosłymi był niższy o ponad połowę i wynosił 11,4 %, co odpowiadało wskaźnikowi dla gospodarstw domowych składających się z dwóch dorosłych, z których co najmniej jedna osoba miała ukończone 65 lat.

Wykres 3: Wskaźnik zagrożenia ubóstwem według rodzaju gospodarstwa domowego dla gospodarstw domowych bez dzieci pozostających na utrzymaniu, 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_li03)

W większości państw członkowskich UE odnotowano podobną tendencję: w 2018 r. wśród gospodarstw domowych bez dzieci pozostających na utrzymaniu najwyższy wskaźnik zagrożenia ubóstwem odnotowano we wszystkich państwach członkowskich UE w przypadku jednoosobowych gospodarstw domowych, z wyjątkiem Cypru, gdzie wyższy wskaźnik zaobserwowano wśród gospodarstw domowych złożonych z dwóch osób dorosłych, z których co najmniej jedna miała 65 lat lub więcej (21,7 % w porównaniu z 21,1 % w odniesieniu do jednoosobowych gospodarstw domowych). Podobną sytuację zaobserwowano w Macedonii Północnej, przy czym w przypadku jednoosobowych gospodarstw domowych odnotowano tam najniższy wskaźnik zagrożenia ubóstwem (8,5 %) spośród trzech badanych rodzajów gospodarstw domowych.

W 9 z 27 państw członkowskich wskaźnik zagrożenia ubóstwem gospodarstw domowych złożonych z dwóch osób dorosłych, z których co najmniej jedna miała 65 lat lub więcej, był niższy niż analogiczny wskaźnik dla szerszej kategorii wszystkich gospodarstw domowych złożonych z co najmniej dwóch osób dorosłych. Szczególnie dużą różnicę – 6,2 p.p. – odnotowała Dania. Z drugiej strony na Litwie wskaźnik zagrożenia ubóstwem gospodarstw domowych złożonych z dwóch osób dorosłych, z których co najmniej jedna miała 65 lat lub więcej, był o 13,3 p.p. wyższy niż wskaźnik dla wszystkich gospodarstw domowych złożonych z co najmniej dwóch osób dorosłych. Na Malcie różnica ta wyniosła 12,4 p.p. W Hiszpanii wskaźnik dla obu tych rodzajów gospodarstw domowych był taki sam, natomiast we Włoszech różnica wynosiła zaledwie 0,1 p.p. (dane z 2017 r.).

Jeśli chodzi o gospodarstwa domowe z dziećmi pozostającymi na utrzymaniu, to najwyższy wskaźnik zagrożenia ubóstwem w UE-27 (przekraczający jedną trzecią – 34,2 %) odnotowano w gospodarstwach domowych złożonych z jednej osoby dorosłej z dziećmi na utrzymaniu.

Porównując wskaźniki dla gospodarstw domowych z dwojgiem osób dorosłych, wskaźnik zagrożenia ubóstwem w przypadku jednego dziecka pozostającego na utrzymaniu stanowił nieco poniżej połowy (12,1 %) wskaźnika odnotowanego dla gospodarstw domowych z co najmniej trojgiem dzieci na utrzymaniu (24,5 %) (zob. wykres 4).

Wykres 4: Wskaźnik zagrożenia ubóstwem według rodzaju gospodarstwa domowego, gospodarstwa domowe z dziećmi pozostającymi na utrzymaniu, 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_li03)

Spośród trzech rodzajów gospodarstw domowych pokazanych na wykresie 4 gospodarstwa domowe złożone z dwóch osób dorosłych i jednego dziecka na utrzymaniu były najmniej zagrożone ubóstwem. Większość państw członkowskich UE odnotowała, że wskaźnik zagrożenia ubóstwem był najwyższy w przypadku samotnych osób z dziećmi na utrzymaniu. Były jednak cztery wyjątki: w Portugalii wskaźnik dla gospodarstw domowych, w których jedna osoba samotnie wychowuje dzieci, był o 3,3 p.p. niższy niż w przypadku gospodarstw domowych z dwiema osobami dorosłymi i co najmniej trojgiem dzieci pozostających na utrzymaniu, natomiast w Rumunii i Bułgarii różnica ta była o wiele większa, odpowiednio 11,8 i 21,2 p.p.; na Słowacji wskaźnik dla gospodarstw domowych złożonych z osób samotnie wychowujących dzieci był taki sam jak w przypadku gospodarstw domowych z dwiema osobami dorosłymi i co najmniej trojgiem dzieci pozostających na utrzymaniu. We wszystkich czterech krajach kandydujących, dla których były dostępne dane, wskaźnik dla gospodarstw domowych, w których jedna osoba samotnie wychowuje dzieci, był niższy niż w przypadku gospodarstw domowych z dwiema osobami dorosłymi i co najmniej trojgiem dzieci pozostających na utrzymaniu.

Środki zabezpieczenia społecznego mogą służyć jako narzędzie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym

Można to osiągnąć na przykład przez odpowiedni rozdział świadczeń. Jednym ze sposobów oceny skuteczności środków zabezpieczenia społecznego jest porównywanie wskaźników zagrożenia ubóstwem przed transferami socjalnymi i po nich (zob. wykres 5). W 2018 r. dzięki transferom socjalnym wskaźnik zagrożenia ubóstwem w UE-27 obniżył się z 25,0 % przed transferami socjalnymi do 16,8 % po transferach socjalnych, wynosząc ponad próg ubóstwa prawie 8,2 % populacji. Bez transferów socjalnych osoby te byłyby zagrożone ubóstwem.

Wykres 5: Wskaźnik zagrożenia ubóstwem przed transferami socjalnymi i po transferach socjalnych, 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_li02) oraz (ilc_li10)

Z porównania wskaźników zagrożenia ubóstwem przed transferami socjalnymi i po nich wynika, że wpływ świadczeń socjalnych był niski – tj. przyczynił się do wyniesienia maksymalnie 6,0 % osób ponad próg ubóstwa – w Czechach (6,0 %), we Włoszech (5,6 %), na Łotwie, na Słowacji (w obu 5,5 %), w Portugalii (5,4 %), w Grecji (4,7 %) i w Rumunii (4,5 %). Podobnie było w przypadku Serbii (5,3 %), Macedonii Północnej (3,8 %) i Turcji (2,1 %; dane z 2017 r.).

Z drugiej strony, co najmniej połowa wszystkich osób zagrożonych ubóstwem w Finlandii i Irlandii znalazła się ponad progiem ubóstwa w efekcie transferów socjalnych; tak było również na Islandii (dane z 2016 r.) i w Norwegii.

Nierówności w dochodach

Rządy, decydenci i społeczeństwo zasadniczo nie mogą walczyć z ubóstwem i wykluczeniem społecznym bez analizy nierówności – czy to ekonomicznych, czy społecznych – w obrębie danego społeczeństwa.

Na wykresie 6 przedstawiono informacje na temat nierówności w rozkładzie dochodów w 2018 r.: ważona liczbą ludności średnia wartości krajowych dla poszczególnych państw członkowskich UE pokazuje, że dochody „górnych” 20 % ludności (o najwyższym ekwiwalentnym dochodzie do dyspozycji) były w UE-27 5,1 raza wyższe niż dochody „dolnych” 20 % (o najniższym ekwiwalentnym dochodzie do dyspozycji). Wskaźnik ten był bardzo zróżnicowany w poszczególnych państwach członkowskich i wynosił od 3,0 na Słowacji do 6,0 lub więcej w Hiszpanii, we Włoszech i na Łotwie oraz ponad 7,0 na Litwie, w Rumunii i w Bułgarii, gdzie osiągnął szczytowy poziom 7,7. Wśród państw nienależących do UE przedstawionych na wykresie 6 Macedonia Północna (6,2) i Czarnogóra (7,6; dane z 2017 r.) zgłosiły podobnie wysokie wskaźniki nierówności w dystrybucji dochodów, natomiast w Serbii (8,6) i w Turcji (8,7; dane z 2017 r.) były one wyższe niż we wszystkich państwach członkowskich.

Wykres 6: Nierówność rozkładu dochodów, 2018 r. (wskaźnik zróżnicowania kwintylowego)
Źródło: Eurostat (ilc_di11)

Nierówności pomiędzy subpopulacji mają znaczenie polityczne. Szczególnie ważną w tym kontekście grupą są osoby starsze, co częściowo odzwierciedla wzrost proporcjonalnego udziału w UE populacji w wieku co najmniej 65 lat. Systemy emerytalne mogą odegrać istotną rolę w rozwiązywaniu problemu ubóstwa wśród osób starszych. Interesujące w tym względzie jest porównanie dochodów osób starszych z dochodami reszty społeczeństwa.

W całej UE-27 w 2018 r. mediana dochodów osób w wieku co najmniej 65 lat odpowiadała 91 % mediany dochodów populacji w wieku poniżej 65 lat.

W czterech państwach członkowskich UE (Luksemburg, Francja, Grecja i Włochy) mediana dochodów osób w wieku 65 lat i starszych była wyższa od mediany dochodów osób w wieku poniżej 65 lat (zob. wykres 7). Było tak również w czterech krajach kandydujących. Na Węgrzech, w Hiszpanii, w Austrii, w Polsce, w Portugalii, w Rumunii i na Słowacji średni dochód osób w wieku 65 lat lub starszych wynosił od 90 % do 100 % średniego dochodu dla osób w wieku poniżej 65 lat. Podobna sytuacja miała miejsce także na Islandii (dane z 2016 r.) i w Norwegii. Wskaźniki poniżej 80 % odnotowano w Chorwacji, Belgii, Danii, Bułgarii, w Czechach, na Malcie i w państwach bałtyckich; najniższe odnotowane wskaźniki to 64 %, 58 % i 57 % odpowiednio na Litwie, na Łotwie i w Estonii. Te stosunkowo niskie wskaźniki mogą być związane ze stosunkowo niskimi uprawnieniami emerytalnymi.

Wykres 7: Wskaźnik dochodu (w odniesieniu do mediany), 2018 r.
Źródło: Eurostat (ilc_pnp2)

Głębokość ubóstwa, która pomaga wyrazić liczbowo, na ile ubodzy są ubodzy, może być mierzona za pomocą wskaźnika głębokości ubóstwa w odniesieniu do mediany. W 2018 r. mediana dochodów osób zagrożonych ubóstwem w UE-27 plasowała się średnio na poziomie 24,5 % poniżej progu ubóstwa (zob. wykres 8). Próg ten jest ustalony na poziomie 60 % krajowej mediany ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji wszystkich osób.

Wykres 8: Wskaźnik głębokości ubóstwa w odniesieniu do mediany, 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_li11)

Wśród państw członkowskich UE mediana dochodu osób zagrożonych ubóstwem plasowała się najniżej poniżej progu ubóstwa w Rumunii (35,2 %). Wartości przekraczające 25,0 % zgłosiły również Włochy, Grecja, Chorwacja, Hiszpania, Litwa, Łotwa, Bułgaria i Słowacja. Wskaźniki w Macedonii Północnej (37,7 %) i w Serbii (37,4 %) były wyższe niż we wszystkich państwach członkowskich; były one również względnie wysokie w Czarnogórze (34,0 %) i w Turcji (26,4 %; dane z 2017 r.). Najniższy wskaźnik głębokości ubóstwa wśród państw członkowskich UE zaobserwowano w Finlandii (14,2 %), a następnie w Czechach (15,0 %) i w Irlandii (15,3 %). Wskaźnik głębokości ubóstwa był również podobnie niski na Islandii (15,3 %; dane z 2016 r.).

Dane źródłowe tablic i wykresów

Źródła danych

Informacje przedstawione w niniejszym artykule pozyskano przede wszystkim z mikrodanych pochodzących z europejskiego badania dochodów i warunków życia (EU-SILC). Dane EU-SILC są zestawiane corocznie i są głównym źródłem statystyk mierzących dochody i warunki życia w Europie; są one również głównym źródłem informacji wykorzystywanych do łączenia różnych aspektów związanych z jakością życia gospodarstw domowych i osób fizycznych. Populację odniesienia dla informacji przedstawionych w niniejszym artykule stanowią wszystkie prywatne gospodarstwa domowe i należące do nich obecnie osoby mieszkające na terytorium państw członkowskich UE w momencie gromadzenia danych; populacja docelowa zasadniczo nie obejmuje osób żyjących w zbiorowych gospodarstwach domowych i w instytucjach. Dane dla UE i strefy euro to średnie wartości danych krajowych ważone pod względem liczby mieszkańców.

Dochód do dyspozycji gospodarstw domowych ustalany jest przez zsumowanie wszystkich dochodów pieniężnych otrzymanych ze wszystkich źródeł przez każdego z członków gospodarstwa domowego (dochody z pracy, inwestycji i świadczeń socjalnych) – z dochodami uzyskanymi przez gospodarstwo domowe jako całość – oraz odliczenie zapłaconych podatków i składek na ubezpieczenia społeczne. Aby odzwierciedlić różnice co do wielkości i składu gospodarstw domowych, suma ta jest dzielona przez liczbę „równoważnych dorosłych” za pomocą standardowej skali ekwiwalentności, tzw. „zmodyfikowanej skali ekwiwalentności OECD”, w której przyjmuje się wartość 1,0 dla pierwszej osoby dorosłej w gospodarstwie domowym, 0,5 dla każdej kolejnej w wieku co najmniej 14 lat oraz 0,3 dla osób w wieku poniżej 14 lat. Otrzymany wynik nazywany jest ekwiwalentnym dochodem do dyspozycji i przypisywany jest każdemu członkowi gospodarstwa domowego. Do celów wskaźników ubóstwa ekwiwalentny dochód do dyspozycji oblicza się przez dzielenie łącznego dochodu do dyspozycji każdego gospodarstwa domowego przez ekwiwalentną wielkość gospodarstwa domowego; w efekcie przyjmuje się, że każda osoba w gospodarstwie domowym ma taki sam ekwiwalentny dochód.

Okresem odniesienia dla dochodu jest stały okres 12 miesięcy (jak np. poprzedni rok kalendarzowy lub rok podatkowy) w przypadku wszystkich państw z wyjątkiem Zjednoczonego Królestwa, w przypadku którego okresem odniesienia jest bieżący rok badania, oraz Irlandii, w przypadku której badanie prowadzi się stale i dane dotyczące dochodu gromadzi się w odniesieniu do 12 miesięcy poprzedzających badanie.

Wskaźnik zagrożenia ubóstwem określa się jako odsetek osób, których ekwiwalentny dochód do dyspozycji wynosi mniej niż próg zagrożenia ubóstwem ustalony na poziomie 60 % krajowej mediany ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji. Zgodnie z decyzjami Rady Europejskiej wskaźnik zagrożenia ubóstwem mierzony jest w odniesieniu do sytuacji w każdym państwie członkowskim UE i nie stosuje się wspólnej wartości progu ubóstwa. Wskaźnik zagrożenia ubóstwem może być obliczany przed transferami socjalnymi i po nich, przy czym różnica między tymi wartościami jest miarą hipotetycznego wpływu krajowych transferów socjalnych na ograniczanie ryzyka ubóstwa. Emerytury i renty rodzinne zalicza się do dochodu przed transferami socjalnymi, a nie traktuje jako transferów socjalnych. Dostępne są różne zestawienia tego wskaźnika, na przykład: według wieku, płci, statusu zawodowego, rodzaju gospodarstwa domowego lub poziomu wykształcenia. Należy zaznaczyć, że wskaźnik ten nie jest miarą bogactwa, lecz względną miarą niskiego dochodu bieżącego (w porównaniu z innymi mieszkańcami tego samego państwa).

W tablicach zamieszczonych w tym artykule stosuje się następujący zapis:

Wartość wpisana kursywą     przewidywana, wstępna lub szacowana wartość danych, która w związku z tym prawdopodobnie ulegnie zmianie;
: wartość niedostępna, poufna lub niewiarygodna.

Kontekst

Na szczycie Rady Europejskiej w Laeken w grudniu 2001 r. szefowie państw i rządów przyjęli pierwszy zestaw wspólnych wskaźników statystycznych dotyczących wykluczenia społecznego i ubóstwa, które są na bieżąco udoskonalane przez podgrupę ds. wskaźników Komitetu Ochrony Socjalnej. Wskaźniki te są podstawowym elementem otwartej metody koordynacji służącym do monitorowania postępów czynionych przez państwa członkowskie UE w zwalczaniu ubóstwa i wykluczenia społecznego.

Badanie EU-SILC jest źródłem odniesienia dla statystyk UE w sprawie dochodu i warunków życia, a w szczególności wskaźników dotyczących włączenia społecznego. W kontekście strategii „Europa 2020” Rada Europejska przyjęła w czerwcu 2010 r. główny cel związany z włączeniem społecznym, zgodnie z którym do 2020 r. ma być o co najmniej 20 mln mniej osób zagrożonych w UE ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w porównaniu z 2008 r. EU-SILC jest źródłem wykorzystywanym do monitorowania postępów w realizacji tego celu. Postępy te mierzone są przy pomocy wskaźników opartych na wskaźniku zagrożenia ubóstwem, wskaźniku deprywacji materialnej i liczbie osób żyjących w gospodarstwach domowych o bardzo małej intensywności pracy – więcej informacji znajduje się w artykule na temat osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.

Bezpośredni dostęp do

Inne artykuły
Tablice
Baza danych
Sekcja specjalna
Publikacje
Metodologia
Wizualizacje




Ogólne informacje metodyczne

Szczegółowe analizy