Statistics Explained

Dane statystyczne dotyczące mieszkalnictwa

This article has been archived, for updated data see Living conditions in Europe - housing.


Dane pobrane w maju 2020 r.

Planowana aktualizacja artykułu: październik 2021 r.

Najważniejsze punkty

W 2018 r. większość ludności w każdym z państw członkowskich UE-27 mieszkała we własnych mieszkaniach: od 51,4 % w Niemczech do 96,4 % w Rumunii; średnia dla UE-27 wynosiła 70,0 %.

W 2018 r. w przeludnionych mieszkaniach żyło około 17,1 % ludności UE-27. Najwyższy wskaźnik wśród państw członkowskich UE-27 odnotowano w Rumunii (46,3 %).

W 2018 r. poważnej deprywacji mieszkaniowej doświadczało w UE-27 4,3 % ludności.

W 2018 r. wśród państw członkowskich UE-27 najwyższy wskaźnik przeciążenia wydatkami mieszkaniowymi najemców wynajmujących po cenach rynkowych odnotowano w Grecji, gdzie 83,1 % najemców przeznaczało na mieszkanie ponad 40 % swoich dochodów.

[[File:Housing statistics interactive_SILC2020-PL.XLSX]]

Wskaźnik przeciążenia wydatkami mieszkaniowymi: odsetek ludności żyjącej w gospodarstwach domowych, które przeznaczają 40 % lub więcej swojego dochodu do dyspozycji na wydatki mieszkaniowe, 2018 r.

  • Islandia (IS): 2016 r. Czarnogóra (ME) i Turcja (TR): 2017 r.
  • Źródło: Eurostat (kod danych online: ilc_lvho07c)

Prezentowany artykuł zawiera przegląd najnowszych danych statystycznych dotyczących mieszkalnictwa w Unii Europejskiej (UE), Zjednoczonym Królestwie, trzech państwach EFTA oraz czterech krajach kandydujących, ze szczególnym uwzględnieniem typów lokali mieszkalnych, tytułów prawnych do zajmowanych mieszkań (własność lub wynajem), jakości mieszkań i ich przystępności cenowej.

Odpowiednie mieszkanie w przystępnej cenie i w bezpiecznym otoczeniu jest podstawową potrzebą i przez wielu uznawane jest za jedno z podstawowych praw człowieka. Zaspokojenie tej potrzeby, służące ograniczeniu ubóstwa i wykluczenia społecznego, nadal stanowi poważne wyzwanie dla wielu europejskich państw.

Pełny artykuł

Rodzaj lokalu mieszkalnego

W 2018 r. 46,0 % ludności EU-27 zajmowało mieszkania w domach wielorodzinnych, niewiele ponad jedna piąta (18,6 %) mieszkała w domach szeregowych, a ponad jedna trzecia (34,7 %) – w domach jednorodzinnych (zob. wykres 1).

Wśród państw członkowskich odsetek ludności zajmującej mieszkania w budownictwie wielorodzinnym wynosił w 2018 r. co najmniej 60,0 % w następujących krajach: na Łotwie (66,2 %), w Hiszpanii (64,9 %), w Estonii (61,5 %), w Grecji (60,6 %), a na Litwie tuż poniżej tego progu (59,5 %). Podobnie wysoki odsetek osób zajmował mieszkania w budownictwie wielorodzinnym w Szwajcarii (62,5 %). Odsetek mieszkańców domów jednorodzinnych był w państwach członkowskich UE najwyższy w Chorwacji (69,7 %), w Słowenii (66,2 %), w Rumunii (65,2 %) i na Węgrzech (64,6 %); Dania i Polska były jedynymi pozostałymi państwami członkowskimi, w których większość ludności mieszkała w domach jednorodzinnych. Macedonia Północna (74,6 %), Serbia (63,6 %) i Norwegia (57,5 %) również zgłosiły wysoki odsetek populacji mieszkający w domach jednorodzinnych. Największy odsetek ludności państw członkowskich UE mieszkający w domach szeregowych odnotowano w Niderlandach (58,0 %), w Irlandii (52,1 %), na Malcie (41,5 %) i w Belgii (40,6 %). Były to jedyne państwa członkowskie, w których co najmniej dwie piąte ludności mieszkało w domach szeregowych. W Zjednoczonym Królestwie odsetek ten był nawet wyższy i wynosił 60,8 %.

Wykres 1: Ludność w podziale na rodzaje lokali mieszkalnych, 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_lvho01)

Tytuł prawny do zajmowanego mieszkania

<newarticle> W 2018 r. jedna czwarta (24,9 %) ludności UE-27 zamieszkiwała we własnych lokalach mieszkalnych obciążonych hipoteką lub kredytem, natomiast ponad dwie piąte ludności (45,1 %) zajmowało własne lokale mieszkalne nieobciążone kredytem ani hipoteką (zob. wykres 2). Tak więc przeszło siedem na dziesięć osób (70,00 %) w UE-27 mieszkało we własnych lokalach własnościowych, natomiast około jednej piątej (20,80 %) ludności wynajmowało mieszkania po cenach rynkowych, a mniej więcej jedna dziesiąta (9,30 %) korzystała z zakwaterowania o obniżonym czynszu lub z bezpłatnego zakwaterowania.

Wykres 2: Ludność w podziale na tytuł prawny do zajmowanego mieszkania, 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_lvho02)

W 2018 r. ponad połowa ludności w każdym z państw członkowskich UE mieszkała we własnych mieszkaniach: od 51,4 % w Niemczech do 96,4 % w Rumunii. Dla porównania w Szwajcarii więcej osób wynajmowało mieszkania niż mieszkało we własnych lokalach mieszkalnych – odsetek najemców wynosił 57,5 % ludności.

W Niderlandach (60,5 %) i Szwecji (51,7 %) ponad połowa ludności mieszkała we własnych lokalach mieszkalnych obciążonych hipoteką lub kredytem; podobna sytuacja panowała w Islandii (63,9 % – dane z 2016 r.) i Norwegii (60,1 %).

W 2018 r. w 11 państwach członkowskich UE odsetek osób zajmujących mieszkania wynajmowane po cenie rynkowej był niższy niż 10,0 %. Z drugiej strony ok. dwóch piątych mieszkańców Niemiec (40,8 %) i Danii (39,4 %) zamieszkiwało w mieszkaniach wynajmowanych po cenie rynkowej, podobnie jak ponad jedna trzecia populacji Szwecji (35,0 %), około trzech dziesiątych populacji Niderlandów (30,2 %) i Austrii (29,7 %), a także około jednej piątej w Luksemburgu (23,4 %), w Grecji (21,3 %) i w Belgii (19,4 %). Odsetek mieszkańców wynajmujących mieszkania po cenie rynkowej był jeszcze wyższy w Szwajcarii, gdzie przekroczył połowę ludności (51,1 %).

We wszystkich państwach członkowskich UE i w ośmiu państwach niebędących członkami UE, dla których przedstawiono dane, odsetek mieszkańców korzystających z zakwaterowania o obniżonym czynszu lub z bezpłatnego zakwaterowania nie przekraczał 20,0 %.

Jakość mieszkań

Jednym z głównych mierników stosowanych w ocenie jakości mieszkania jest dostępność wystarczającej przestrzeni w lokalu. Wskaźnik przeludnienia określa odsetek osób zajmujących przeludnione mieszkania, biorąc pod uwagę liczbę pomieszczeń dostępnych w gospodarstwie domowym, wielkość gospodarstwa domowego oraz wiek jego członków i ich sytuację rodzinną.

W 2018 r. w przeludnionych mieszkaniach żyło około 17,1 % ludności UE-27.

Najwyższy wskaźnik przeludnienia wśród państw członkowskich UE (zob. wykres 3) odnotowano w Rumunii (46,3 %), zaś wskaźniki przekraczające 50 % – w Czarnogórze (57,7 %; dane z 2017 r.) i w Serbii (53,3 %). Najniższe wskaźniki przeludnienia zarejestrowano na Cyprze (2,5 %), w Irlandii (2,7 %), na Malcie (3,4 %), w Niderlandach (4,1 %) i w Hiszpanii (4,7 %), we wszystkich poniżej 5,0 %, natomiast siedem innych państw członkowskich UE oraz Zjednoczone Królestwo, Norwegia, Szwajcaria i Islandia (dane z 2016 r.) zgłosiło, że poniżej 10,0 % ich ludności mieszkało w przeludnionych lokalach.

Wykres 3: Wskaźnik przeludnienia, 2018 r.
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_lvho05a)

Wśród osób zagrożonych ubóstwem (innymi słowy żyjących w gospodarstwach domowych, w których dochód ekwiwalentny do dyspozycji na osobę wynosił poniżej 60 % krajowej mediany) wskaźnik przeludnienia dla UE-27 w 2018 r. sięgał 28,9 %, a więc był o około 11,8 punktu procentowego wyższy niż analogiczny wskaźnik dla całej ludności (zob. wykres 3).

Najwyższe wskaźniki przeludnienia wśród populacji zagrożonej ubóstwem odnotowano w Rumunii (56,4 %), na Słowacji (54,9 %), w Bułgarii (48,7 %) i w Polsce (47,7 %). Wysokie wskaźniki przeludnienia wśród ludności zagrożonej ubóstwem zostały również zgłoszone przez Turcję (70.7 %; dane z 2017 r.), Czarnogórę (69,6 %; dane z 2017 r.), Macedonię Północną i Serbię (w obu 60,6 %). Z drugiej strony najniższe wskaźniki przeludnienia wśród osób zagrożonych ubóstwem zarejestrowano na wyspach, mianowicie na Malcie (7,0 %), na Cyprze (5,2 %) i w Irlandii (4,2 %). Te trzy państwa były jedynymi państwami członkowskimi UE, które zgłosiły, że w przeludnionych warunkach znajdowała się mniej niż 1 osoba na 10 wśród zagrożonych ubóstwem, taką sytuację odnotowano również w Zjednoczonym Królestwie (9,8 %).

Oprócz przeludnienia we wskaźniku jakości warunków mieszkaniowych uwzględnia się też pewne inne aspekty deprywacji mieszkaniowej, takie jak brak łazienki lub toalety, nieszczelny dach lub niedoświetlenie mieszkania. Wskaźnik poważnej deprywacji mieszkaniowej definiuje się jako odsetek osób zajmujących mieszkania uważane za przeludnione, w których dodatkowo występuje co najmniej jeden z wymienionych powyżej wyróżników deprywacji mieszkaniowej.

W 2018 r. w skali całej UE-27 z poważną deprywacją mieszkaniową borykało się 4,3 % ludności.

W 2018 r. w trzech państwach członkowskich UE w warunkach poważnej deprywacji mieszkaniowej żyła co najmniej jedna dziesiąta obywateli: w Bułgarii odnotowano wskaźnik 10,1 %, a był on jeszcze wyższy na Łotwie (14,9 %) i w Rumunii (16,1 %); taką sytuację zaobserwowano również we wszystkich krajach kandydujących, dla których dane (za 2017 r. lub 2018 r.) podane są na wykresie 4. W warunkach poważnej deprywacji mieszkaniowej żyło natomiast w 2018 r. poniżej 1,0 % ludności Finlandii (0.9 %) i Irlandii (0,8 %). Taka sytuacja miała również miejsce w Norwegii.

Wykres 4: Wskaźnik poważnej deprywacji mieszkaniowej, lata 2017 i 2018
(%)
Źródło: Eurostat (ilc_mdho06a)

W latach 2017–2018 łączny odsetek osób doświadczających poważnej deprywacji mieszkaniowej w UE-27 zmniejszył się nieznacznie, o 0,2 punktu procentowego. Wśród państw członkowskich UE największy wzrost odsetka osób doświadczających poważnej deprywacji mieszkaniowej odnotowano w przypadku Francji, gdzie w latach 2017–2018 wskaźnik wzrósł o 0,6 p.p., a także w Danii, Niemczech i Hiszpanii, gdzie wzrósł on o 0,5 p.p. Wyraźnie największy spadek wśród państw członkowskich UE nastąpił na Węgrzech, gdzie wskaźnik obniżył się o 8,4 p.p. z 15,9 % do 7,5 %, jakkolwiek należy zaznaczyć, że mamy tu do czynienia z przerwą w szeregu. Spadki o 1,1 do 1,5 p.p. odnotowano na Słowacji, na Litwie, w Austrii, Polsce i Rumunii. Stosunkowo duży spadek (- 3,4 p.p.) odnotowano również w Serbii.

Przystępność cenowa mieszkań

W 2018 r. 9.6 % ludności UE-27 mieszkało w gospodarstwach domowych, które przeznaczały co najmniej 40 % swojego ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji na wydatki mieszkaniowe.

Odsetek osób, których wydatki mieszkaniowe przekraczały 40 % ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji , był najwyższy w grupie lokatorów wynajmujących mieszkania po cenach rynkowych (25.1 %), a najniższy w przypadku mieszkańców własnych lokali własnościowych obciążonych kredytem lub hipoteką (4.0 %) (zob. tablica 1).

Tabela 1: Wskaźnik przeciążenia wydatkami mieszkaniowymi według tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania, 2018 r.
(% ludności)
Źródło: Eurostat (ilc_lvho07c)

Średnia dla UE-27 maskuje znaczne różnice występujące między państwami członkowskimi UE. Z jednej strony, w niektórych państwach stosunkowo mały odsetek ludności tworzą gospodarstwa domowe, których koszty mieszkaniowe przekraczały 40 % dochodu do dyspozycji w 2018 r. Do takich państw należą w szczególności Malta (1,7 %) i Cypr (2,0 %). Z drugiej strony dwie piąte mieszkańców Grecji (39,5 %) i ponad jedna szósta ludności Bułgarii (17,9 %) przeznaczały ponad 40 % swojego ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji na mieszkanie, podobnie jak w przybliżeniu jedna siódma mieszkańców Danii (14,7 %) i Niemiec (14,2 %).

Jeżeli chodzi o tytuł prawny do zajmowanego mieszkania, w przypadku którego odnotowano najwyższy odsetek osób przeznaczających ponad 40 % dochodu do dyspozycji, a więc najemców wynajmujących mieszkania po cenie rynkowej, również istniały duże różnice między państwami członkowskimi UE. W 2018 r. w sześciu państwach członkowskich ponad jedna trzecia populacji była najemcami wynajmującymi mieszkania po cenie rynkowej wydającymi na mieszkanie ponad 40 % dochodu do dyspozycji, przy czym ta proporcja w odniesieniu do całej populacji była większa niż dwie piąte w Rumunii (46,3 %) i na Węgrzech (46,9 %), sięgała połowy w Bułgarii (50,1 %) i przekraczała cztery piąte (83.1 %) w Grecji. Na drugim końcu skali najniższe wskaźniki przeciążenia wydatkami mieszkaniowymi dla najemców wynajmujących mieszkania po cenie rynkowej zarejestrowano na Malcie (12,1 %), na Łotwie (11,5 %) i na Cyprze (11,3 %).

Źródła danych przedstawionych w tabelach i wykresach

Źródła danych

Informacje przedstawione w niniejszym artykule pozyskano przede wszystkim z mikrodanych pochodzących z europejskiego badania dochodów i warunków życia (EU-SILC). Badanie EU-SILC przeprowadzane jest corocznie i jest głównym badaniem, które mierzy dochody i warunki życia w Europie. Populację odniesienia stanowią wszystkie prywatne gospodarstwa domowe i ich obecni członkowie, którzy w czasie gromadzenia danych zamieszkiwali na terytorium państwa członkowskiego; populacja docelowa zasadniczo nie obejmuje osób żyjących w zbiorowych gospodarstwach domowych i w instytucjach. Dane dotyczące UE i strefy euro są ważonymi liczbą ludności średnimi danych krajowych.

W tabelach zamieszczonych w tym artykule stosuje się następujący zapis:

Wartość wpisana kursywą     przewidywana, wstępna lub szacowana wartość danych, która w związku z tym prawdopodobnie ulegnie zmianie;
: wartość niedostępna, poufna lub niewiarygodna.

Kontekst

Warunki mieszkaniowe wpływają na jakość życia ludzi na wiele sposobów: zapewnia schronienie, bezpieczeństwo, prywatność oraz przestrzeń do odpoczynku, nauki, pracy i życia. Mieszkanie można postrzegać również w kontekście lokalnego otoczenia, pod względem dostępności opieki nad dziećmi, placówek edukacyjnych, zatrudnienia, możliwości rozrywki, sklepów, służb użyteczności publicznej itp. Finansowanie mieszkania, własnego lub wynajmowanego, jest istotną kwestią dla wielu gospodarstw domowych i często wiąże się z jakością mieszkalnictwa.

UE nie ma żadnych szczegółowych zadań w zakresie mieszkalnictwa, to raczej rządy krajowe kształtują własną politykę w tej dziedzinie. Wiele państw członkowskich UE zmaga się jednak z podobnymi wyzwaniami, na przykład: w jaki sposób odnawiać zasoby mieszkaniowe, jak planować rozwój miast i zwalczać ich niekontrolowane rozrastanie się, jak wspierać zrównoważony rozwój, jak pomagać na rynku nieruchomości młodym ludziom i grupom w niekorzystnej sytuacji lub jak promować efektywność energetyczną wśród właścicieli domów i mieszkań.

Kwestie mieszkalnictwa socjalnego, bezdomności i integracji odgrywają istotną rolę w agendzie społecznej UE. W Karcie praw podstawowych w art. IV-34 zapisano, że „w celu zwalczania wykluczenia społecznego i ubóstwa, Unia uznaje i szanuje prawo do pomocy społecznej i mieszkaniowej dla zapewnienia, zgodnie z zasadami ustanowionymi w prawie wspólnotowym oraz ustawodawstwach i praktykach krajowych, godnej egzystencji wszystkim osobom pozbawionym wystarczających środków”. W tym kontekście podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Nicei w 2000 r. uzgodniono wykaz wspólnych celów unijnej strategii na rzecz walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Dwa z tych celów wiążą się z mieszkalnictwem, mianowicie: „wdrażanie strategii mających na celu zapewnienie wszystkim obywatelom dostępu do przyzwoitych i higienicznych warunków mieszkaniowych oraz podstawowych usług niezbędnych do normalnego życia, z uwzględnieniem miejscowych uwarunkowań (elektryczność, woda, ogrzewanie itp.)”, a także „realizowanie strategii zapobiegających kryzysowym sytuacjom życiowym, które mogą prowadzić do wykluczenia społecznego, takim jak zadłużenie, wykluczenie ze szkoły i bezdomność”. Zakres tych kompetencji rozszerzono w 2010 r. w Europejskiej platformie współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (COM(2010) 758 final), w której określono szereg działań mających na celu zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln do 2020 r. (w porównaniu z 2008 r.) – zob. także artykuł na temat osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.

Bezpośredni dostęp do

Inne artykuły
Tablice
Baza danych
Sekcja specjalna
Publikacje
Metodologia
Wizualizacje




Living conditions (t_ilc_lv)
Housing conditions (t_ilc_lvho)
Overcrowding rate (t_ilc_lvho_or)
Housing cost burden (t_ilc_lvho_hc)
Material deprivation (t_ilc_md)
Housing deprivation (t_ilc_mdho)
Living conditions (ilc_lv)
Housing conditions (ilc_lvho)
Overcrowding rate (ilc_lvho_or)
Under-occupied dwellings (ilc_lvho_uo)
Housing cost burden (ilc_lvho_hc)
Material deprivation (ilc_md)
Housing deprivation (ilc_mdho)
Retrieved from "https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Archive:Housing_statistics/pl&oldid=523353"