Il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali f’20 prinċipju
L-20 prinċipju tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali huma s-sinjal li jiggwidana lejn Ewropa soċjali b’saħħitha li tkun ġusta, inklużiva u mimlija opportunitajiet.
Il-Kummissjoni diġà ppreżentat diversi azzjonijiet ibbażati fuq kull prinċipju tal-Pilastru, b’azzjonijiet addizzjonali ppjanati biex ikomplu jsaħħu d-drittijiet soċjali fl-UE.
Bil-Pjan ta’ Azzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, il-Kummissjoni stabbilixxiet inizjattivi konkreti biex jitwettaq il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali. It-twettiq tal-Pilastru hu sforz konġunt mill-istituzzjonijiet tal-UE, l-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali, is-sħab soċjali u s-soċjetà ċivili.
Aqra l-verżjoni faċli biex tinqara tal-20 prinċipju.
1. Edukazzjoni, taħriġ u tagħlim tul il-ħajja
Kulħadd għandu d-dritt għal edukazzjoni, taħriġ u tagħlim tul il-ħajja ta’ kwalità u inklużivi sabiex iżomm u jakkwista ħiliet li jippermettulu jipparteċipa b’mod sħiħ fis-soċjetà u jimmaniġġja b’suċċess tranżizzjonijiet fis-suq tax-xogħol.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni
- Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa
- Rakkomandazzjoni tal-Kunsill għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali
- Patt għall-Ħiliet
- Żona Ewropea tal-Edukazzjoni
- Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali (2021-2027)
- Kontijiet ta’ Tagħlim Individwali u Qafas tal-Mikrokredenzjali
- Pakkett dwar il-Ħiliet u t-Talenti
2. Ugwaljanza bejn il-ġeneri
Fl-oqsma kollha hemm bżonn li titrawwem u tiġi żgurata l-ugwaljanza fit-trattament u fl-opportunitajiet bejn in-nisa u l-irġiel, inkluż fir-rigward tal-parteċipazzjoni fis-suq tax-xogħol, fit-termini u fil-kundizzjonijiet tal-impjiegi u fil-progress fil-karriera.
In-nisa u l-irġiel għandhom id-dritt għal paga indaqs għal xogħol ta’ valur ugwali.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni
3. Opportunitajiet indaqs
Irrispettivament mill-ġeneru, ir-razza jew l-oriġini etnika, ir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabbiltà, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali, kulħadd għandu d-dritt għal trattament u opportunitajiet ugwali fir-rigward tal-impjiegi, il-protezzjoni soċjali, l-edukazzjoni, u l-aċċess għal prodotti u servizzi disponibbli għall-pubbliku. Għandhom jitrawmu opportunitajiet ugwali ta’ gruppi li mhumiex irrappreżentati biżżejjed.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni
- Pjan ta’ Azzjoni tal-UE Kontra r-Razziżmu 2020-2025
- Qafas Strateġiku tal-UE dwar ir-Rom dwar l-Ugwaljanza, l-Inklużjoni u l-Parteċipazzjoni
- Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar l-Ugwaljanza, l-Inklużjoni u l-Parteċipazzjoni tar-Rom
- Pjan ta’ Azzjoni dwar l-Integrazzjoni u l-Inklużjoni
- Strateġija dwar l-Ugwaljanza tal-LGBTIQ
4. Appoġġ attiv għall-impjiegi
Kulħadd għandu d-dritt għal assistenza f’waqtha u mfassla apposta biex jittejbu l-opportunitajiet ta’ impjieg jew il-prospetti ta’ impjieg indipendenti. Dan jinkludi d-dritt li wieħed jirċievi appoġġ għal tfittxija, taħriġ u kwalifikazzjoni mill-ġdid ta’ xogħol. Kulħadd għandu d-dritt li jittrasferixxi l-protezzjoni soċjali u l-intitolamenti ta’ taħriġ matul tranżizzjonijiet professjonali.
Iż-żgħażagħ għandhom id-dritt għal edukazzjoni kontinwa, apprendistati, traineeships jew offerta ta’ xogħol ta’ kwalità tajba sa erba’ xhur minn meta jispiċċaw bla xogħol jew minn meta jitilqu mill-edukazzjoni.
Il-persuni bla xogħol għandhom id-dritt għal appoġġ personalizzat, kontinwu u konsistenti. Dawk bla xogħol fit-tul għandhom id-dritt għal valutazzjoni individwali fil-fond mhux aktar tard minn 18-il xahar ta’ qgħad.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni
5. Impjiegi siguri u adattabbli
Irrispettivament mit-tip u mit-tul tar-relazzjoni tal-impjieg, il-ħaddiema għandhom id-dritt għal trattament ġust u ugwali fir-rigward tal-kundizzjonijiet tax-xogħol, għall-aċċess għall-protezzjoni soċjali u għat-taħriġ. Għandha titrawwem it-tranżizzjoni lejn forom ta’ impjiegi miftuħa.
Skont il-leġiżlazzjoni u l-ftehimiet kollettivi, għandha tiġi żgurata l-flessibbiltà neċessarja biex l-impjegaturi jadattaw malajr għal bidliet fil-kuntest ekonomiku.
Għandhom jitrawmu forom innovattivi ta’ xogħol li jiżguraw kundizzjonijiet tax-xogħol ta’ kwalità. Għandhom jitħeġġu l-intraprenditorija u l-impjieg indipendenti. Għandha tiġi ffaċilitata l-mobbiltà okkupazzjonali.
Għandhom jiġu evitati r-relazzjonijiet tal-impjieg li jwasslu għal kundizzjonijiet tax-xogħol prekarji, inkluż bil-projbizzjoni ta’ abbuż ta’ kuntratti atipiċi. Il-perjodu ta’ prova għandu jkun ta’ tul raġonevoli.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni
6. Salarji
Il-ħaddiema għandhom id-dritt għal pagi ġusti li jipprovdu għal standard tal-għajxien diċenti.
Għandhom jiġu żgurati pagi minimi adegwati, b'mod li jipprovdu għas-sodisfazzjon tal-bżonnijiet tal-ħaddiema u tal-familja tagħhom fid-dawl tal-kundizzjonijiet ekonomiċi u soċjali nazzjonali, filwaqt li jiġi ssalvagwardjat l-aċċess għall-impjiegi u l-inċentivi biex ifittxu xogħol. Għandu jiġi evitat il-faqar fost dawk li jaħdmu.
Il-pagi kollha għandhom ikunu stabbiliti b’mod trasparenti u prevedibbli skont il-politiki nazzjonali u jirrispettaw l-awtonomija tas-sħab soċjali.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
7. Informazzjoni dwar il-kundizzjonijiet tal-impjieg u l-protezzjoni f'każ ta' sensji
Il-ħaddiema għandhom id-dritt li jiġu infurmati bil-miktub fil-bidu tal-impjieg dwar id-drittijiet u l-obbligi tagħhom li jirriżultaw mir-relazzjoni tax-xogħol, inkluż dwar il-perjodu ta’ probazzjoni.
Qabel kwalunkwe sensja l-ħaddiema għandhom id-dritt li jiġu infurmati bir-raġunijiet u li jingħataw perjodu ta’ avviż raġonevoli. Għandhom id-dritt għall-aċċess għal riżoluzzjoni ta’ tilwim effettiva u imparzjali u, f’każ ta’ sensja mhux ġustifikata, dritt għal rimedju, inkluż kumpens adegwat.
8. Djalogu soċjali u involviment tal-ħaddiema
Is-sħab soċjali għandhom jiġu kkonsultati dwar it-tfassil u l-implimentazzjoni ta’ politiki ekonomiċi, tal-impjiegi u soċjali skont il-prattiki nazzjonali. Dawn għandhom jiġu mħeġġa jinnegozjaw u jikkonkludu ftehimiet kollettivi fi kwistjonijiet rilevanti għalihom, filwaqt li jirrispettaw l-awtonomija u d-dritt tagħhom għal azzjoni kollettiva. Fejn xieraq, il-ftehimiet konklużi bejn is-sħab soċjali għandhom jiġu implimentati fil-livell tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha.
Il-ħaddiema jew ir-rappreżentanti tagħhom għandhom id-dritt li jiġu infurmati u kkonsultati fi żmien xieraq dwar il-kwistjonijiet rilevanti għalihom, b’mod partikolari dwar it-trasferiment, ir-ristrutturar u l-fużjoni ta’ impriżi u dwar sensji kollettivi.
Għandu jiġi mħeġġeġ l-appoġġ għal żieda fil-kapaċità tas-sħab soċjali biex jippromwovu d-djalogu soċjali.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
- Komunikazzjoni u Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar it-tisħiħ tad-djalogu soċjali
- Inizjattiva dwar in-negozjar kollettiv għal dawk li jaħdmu għal rashom
9. Bilanċ bejn il-ħajja privata u x-xogħol
Il-ġenituri u l-persuni b’responsabbiltajiet ta’ indukrar għandhom id-dritt għal leave xieraq, arranġamenti tax-xogħol flessibbli u aċċess għal servizzi ta’ kura. In-nisa u l-irġiel għandhom ikollhom aċċess ugwali għal-leave speċjali sabiex jissodisfaw ir-responsabbiltajiet ta’ indukrar tagħhom u għandhom jiġu mħeġġa jużawhom b’mod bilanċjat.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
10. Ambjent tax-xogħol u protezzjoni tad-data tajbin għas-saħħa, siguri u adattati
Il-ħaddiema għandhom id-dritt għal livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa u s-sigurtà tagħhom fuq ix-xogħol.
Il-ħaddiema għandhom id-dritt għal ambjent tax-xogħol adattat għall-bżonnijiet professjonali tagħhom u li jippermettilhom itawlu l-parteċipazzjoni tagħhom fis-suq tax-xogħol.
Il-ħaddiema għandhom id-dritt li d-data personali tagħhom tkun protetta fil-kuntest tal-impjieg.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni
11. Indukrar tat-tfal u appoġġ għat-tfal
It-tfal għandhom id-dritt għal edukazzjoni bikrija affordabbli u għal indukrar ta’ kwalità tajba.
It-tfal għandhom id-dritt għall-protezzjoni mill-faqar. It-tfal minn ambjenti żvantaġġjati għandhom id-dritt għal miżuri speċifiċi sabiex jissaħħu l-opportunitajiet ugwali.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni
- Strateġija tal-UE dwar id-Drittijiet tat-Tfal
- Garanzija Ewropea għat-Tfal
- Reviżjoni tal-miri ta’ Barċellona
12. Protezzjoni soċjali
Irrispettivament mit-tip u mit-tul ta’ żmien tar-relazzjoni tal-impjieg tagħhom, il-ħaddiema, u f’ċerti kundizzjonijiet simili, il-persuni li jaħdmu għal rashom, għandhom id-dritt għal protezzjoni soċjali adegwata.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
- Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar l-aċċess għall-protezzjoni soċjali
- Komunikazzjoni dwar Xogħol Deċenti madwar id-Dinja
- Rapport ta’ Implimentazzjoni tad-Direttiva dwar il-Ħin tax-Xogħol
- Gwida dwar il-valutazzjonijiet tal-impatt distribzzjonali ex-ante
13. Benefiċċji tal-qgħad
Il-persuni bla xogħol għandhom id-dritt għal appoġġ ta’ attivazzjoni adegwat mis-servizzi pubbliċi tal-impjiegi biex jintegraw (mill-ġdid) fis-suq tax-xogħol u għal benefiċċji adegwati tal-qgħad b’tul raġonevoli, f’konformità mal-kontribuzzjonijiet u mar-regoli ta’ eliġibbiltà nazzjonali tagħhom. Dawn il-benefiċċji m’għandhomx jikkostitwixxu diżinċentiv għal ritorn ta’ malajr lejn l-impjieg.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
14. Introjtu minimu
Kull min ma jkollux riżorsi suffiċjenti għandu d-dritt għal benefiċċji ta’ introjtu minimu adegwat li jiżgura ħajja dinjituża fl-istadji kollha tal-ħajja, u aċċess effettiv għal oġġetti u servizzi ta’ sostenn. Għal dawk li jistgħu jaħdmu, il-benefiċċji tal-introjtu minimu għandhom ikunu kkombinati ma’ inċentivi ta’ (ri)integrazzjoni fis-suq tax-xogħol.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
15. Introjtu u pensjoni tax-xjuħija
Il-ħaddiema u l-persuni li jaħdmu għal rashom li jkunu rtiraw għandhom id-dritt għal pensjoni li tkun proporzjonali għall-kontribuzzjonijiet tagħhom u li tiżgura introjtu adegwat. In-nisa u l-irġiel għandu jkollhom opportunitajiet ugwali biex jakkwistaw id-drittijiet għall-pensjoni.
Kull min jirtira għandu d-dritt għal riżorsi li jiżguraw l-għajxien b’dinjità.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
16. Kura tas-saħħa
Kulħadd għandu d-dritt għal aċċess f'waqtu għal kura tas-saħħa affordabbli, preventiva u kurattiva ta' kwalità tajba.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
17. Inklużjoni ta’ persuni b’diżabbiltà
Il-persuni b’diżabbiltà għandhom id-dritt għal appoġġ għal introjtu li jiżgura l-għajxien dinjituż, servizzi li bihom ikunu jistgħu jipparteċipaw fis-suq tax-xogħol u fis-soċjetà, u ambjent tax-xogħol adattat għall-bżonnijiet tagħhom.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
18. Kura fit-tul
Kulħadd għandu d-dritt għal servizzi ta’ kura fit-tul affordabbli u ta’ kwalità tajba, b’mod partikolari għal servizzi ta’ kura fid-djar u għal servizzi komunitarji.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
19. Akkomodazzjoni u għajnuna għall-persuni mingħajr dar
- Għandu jiġi pprovdut aċċess għall-akkomodazzjoni soċjali jew għajnuna għall-akkomodazzjoni ta’ kwalità tajba għal dawk fil-bżonn.
- Persuni vulnerabbli għandhom id-dritt għal għajnuna u protezzjoni xierqa kontra t-tkeċċija sfurzata.
- Għandhom jiġu pprovduti kenn u servizzi adegwati lill-persuni mingħajr dar sabiex tiġi promossa l-inklużjoni soċjali tagħhom.
Azzjoni relatata tal-Kummissjoni:
20. Aċċess għal servizzi essenzjali
Kulħadd għandu d-dritt li jkollu aċċess għal servizzi essenzjali ta’ kwalità tajba, inkluż l-ilma, is-sanitazzjoni, l-enerġija, it-trasport, is-servizzi finanzjarji u l-komunikazzjonijiet diġitali. Għandu jkun disponibbli appoġġ għall-aċċess għal dawk is-servizzi għal dawk fil-bżonn.