52021DC0486

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 20.8.2021

COM(2021) 486 final

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με τις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) το 2019 και το 2020

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) συστάθηκε το 2007 με σκοπό την παροχή στήριξης στους εργαζομένους που χάνουν τη δουλειά τους λόγω της παγκοσμιοποίησης και των μεταβολών στη μορφή του εμπορίου. Το Ταμείο προσαρμόστηκε περαιτέρω ώστε να παρέχει στήριξη σε περιπτώσεις απολύσεων λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης.

Το Ταμείο αποσκοπεί στην καλύτερη κατανομή των οφελών της παγκοσμιοποίησης, παρέχοντας βοήθεια στους απολυμένους εργαζομένους που αντιμετωπίζουν αντιξοότητες στο πλαίσιο δύσκολων μεταβάσεων, ώστε να προσαρμόσουν τις δεξιότητές τους και να βρουν νέες θέσεις εργασίας. Στις περιοχές με υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων, το ΕΤΠ μπορεί να παρέχει στήριξη στους νέους που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΕΕΑΚ).

Το ΕΤΠ συγχρηματοδοτεί έως και το 60 % του κόστους των μέτρων που προτείνουν τα κράτη μέλη τα οποία υποβάλλουν αιτήσεις για στήριξη από το ΕΤΠ. Στα μέτρα περιλαμβάνονταν εξατομικευμένη συνδρομή στην αναζήτηση εργασίας και καθοδήγηση, ποικίλες ευκαιρίες ειδικά σχεδιασμένης κατάρτισης και αναβάθμισης δεξιοτήτων, υποστήριξη της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας επιχειρήσεων και προσωρινά οικονομικά κίνητρα και επιδόματα.

Στην παρούσα έκθεση παρέχεται μια επισκόπηση των δραστηριοτήτων και των αποτελεσμάτων του ΕΤΠ κατά τα έτη 2019 και 2020.

Ø Στο διάστημα αυτό υποβλήθηκαν οκτώ αιτήσεις από έξι κράτη μέλη, μία από τις οποίες αποσύρθηκε αργότερα. Οι οκτώ αιτήσεις κάλυψαν συνολικό ποσό 34,6 εκατ. EUR (εθνική συνεισφορά και συνεισφορά του ΕΤΠ), με στόχο 10 505 εργαζομένους και 330 νέους εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης. Ο μεγαλύτερος αριθμός εργαζομένων βρισκόταν στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, ενώ ακολουθούσαν η αποθήκευση και οι υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες και η κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων.

Ø Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εξέδωσαν μία απόφαση 1 για την κινητοποίηση χρηματοδότησης από το ΕΤΠ συνολικού ύψους 2 εκατ. EUR, με στόχο τη στήριξη 500 δικαιούχων.

Ø Τα κράτη μέλη υπέβαλαν εκθέσεις σχετικά με 16 υποθέσεις του ΕΤΠ που εγκρίθηκαν μεταξύ 2016 και 2018. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, κατά μέσο όρο, το 56 % των εργαζομένων που συμμετείχαν στα μέτρα είχαν βρει νέες θέσεις εργασίας έως το τέλος της περιόδου υλοποίησης. Ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά επανένταξης παρατηρήθηκαν στις ακόλουθες υποθέσεις: Microsoft (Φινλανδία) 92 %, λιανικό εμπόριο (Φινλανδία) 84 %, δραστηριότητες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (Κάτω Χώρες) 78 % και Norte Centro Lisboa - είδη ένδυσης (Πορτογαλία) 77 %.

Στο τέλος του 2020 επιτεύχθηκε πολιτική συμφωνία σχετικά με τον κανονισμό για το ΕΤΠ για την περίοδο 2021-2027. Ο κανονισμός άρχισε να ισχύει την άνοιξη του 2021 2 . Διευρύνει τη χρήση του Ταμείου, ώστε να μπορεί το Ταμείο να παρεμβαίνει αποτελεσματικότερα και να στηρίζει περισσότερους εργαζομένους που έχουν χάσει την εργασία τους. Το ΕΤΠ θα παρέχει στήριξη στους εργαζομένους όχι μόνο σε περίπτωση μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου λόγω της παγκοσμιοποίησης ή σε περίπτωση παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης, αλλά και για άλλους λόγους, όπως η αυτοματοποίηση, η ψηφιοποίηση ή η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο λαμβάνονται υπόψη οι νέες προκλήσεις του εξελισσόμενου κόσμου της εργασίας.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1. Εισαγωγή

2. Ανάλυση των δραστηριοτήτων του ΕΤΠ το 2019 και το 2020

2.1. Υποβληθείσες αιτήσεις

2.1.1. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά αιτία απολύσεων και κριτήριο παρέμβασης

2.1.2. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά τομέα (NACE αναθ. 2)

2.1.3. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά αριθμό στοχευόμενων δικαιούχων

2.1.4. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά ζητηθέν ποσό

2.1.5. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά ζητηθέν ποσό για κάθε δικαιούχο

2.2. Εκδοθείσες αποφάσεις και χορηγηθείσες συνεισφορές

2.2.1. Δράσεις που χρηματοδοτήθηκαν από τη βοήθεια του ΕΤΠ

2.2.2. Συμπληρωματικότητα με δράσεις χρηματοδοτούμενες από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (EΚΤ)

2.3. Αιτήσεις που δεν έγιναν δεκτές

2.4. Αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν από το ΕΤΠ

2.4.1. Σύνοψη των αποτελεσμάτων που αναφέρθηκαν το 2019 και το 2020

2.4.2. Ποσοστό των βοηθουμένων δικαιούχων που επανεντάχθηκαν στην απασχόληση

2.4.3. Ποιοτική αξιολόγηση των τελικών εκθέσεων που υποβλήθηκαν το 2019 και το 2020

2.5. Δημοσιονομική εκτέλεση 25

2.5.1. Συνεισφορές του ΕΤΠ 25

2.5.2. Τεχνική βοήθεια 26

2.5.3. Αναφορά παρατυπιών 28

2.5.4. Κλείσιμο χρηματοδοτικών συνεισφορών από το ΕΤΠ 28

2.6. Δραστηριότητες τεχνικής βοήθειας που ανέλαβε η Επιτροπή 32

2.6.1. Ενημέρωση και δημοσιότητα: ιστότοπος στο διαδίκτυο 32

2.6.2. Συσκέψεις με τις εθνικές αρχές και τα ενδιαφερόμενα μέρη του ΕΤΠ 32

2.6.3. Σύστημα ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων (SFC2014) 33

2.6.4. Εκ των υστέρων αξιολόγηση του ΕΤΠ για την περίοδο 2014-2020 33

3. Κανονισμός για το ΕΤΠ για την περίοδο 2021-2027 34

1. Εισαγωγή

Μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) 3 , η ΕΕ επιδεικνύει αλληλεγγύη και στήριξη προς τους απολυμένους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολούμενους των οποίων η δραστηριότητα έχει παύσει λόγω μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών που επιφέρει στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου η παγκοσμιοποίηση ή μια παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση.

Για να βοηθήσει τους απολυμένους εργαζομένους να βρουν νέες θέσεις εργασίας, το ΕΤΠ συγχρηματοδοτεί ενεργητικά μέτρα για την αγορά εργασίας τα οποία εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη. Συμπληρώνει τα εθνικά μέτρα σε περιπτώσεις αιφνίδιων ομαδικών απολύσεων που οφείλονται στους προαναφερθέντες λόγους, παρέχοντας πιο εξατομικευμένη και στοχευμένη προσέγγιση στους πλέον ευάλωτους απολυμένους εργαζομένους.

Σύμφωνα με το άρθρο 19 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) 4 , η Επιτροπή υποβάλλει την παρούσα έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, παρέχοντας ποσοτική και ποιοτική αξιολόγηση των δραστηριοτήτων του ΕΤΠ κατά τα προηγούμενα δύο έτη.

Η έκθεση εστιάζεται στα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν μέσω του ΕΤΠ και περιλαμβάνει, ειδικότερα, στοιχεία σχετικά με τα ακόλουθα:

·τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν·

·τις αποφάσεις που εκδόθηκαν·

·τις ενέργειες που χρηματοδοτήθηκαν, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων για τη συμπληρωματικότητα των ενεργειών αυτών με ενέργειες που χρηματοδοτήθηκαν από άλλα μέσα της Ένωσης, και ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ)·

·στατιστικές για το ποσοστό των δικαιούχων που επανεντάχθηκαν στην απασχόληση ανά κράτος μέλος·

·το κλείσιμο των χρηματοδοτικών συνεισφορών· και

·τις αιτήσεις που απορρίφθηκαν λόγω μη επιλεξιμότητας.

Η έκθεση ολοκληρώνεται με την παρουσίαση των κύριων πορισμάτων της μελέτης που υποστηρίζει την εκ των υστέρων αξιολόγηση η οποία καλύπτει την περίοδο 2014-2020 και των κύριων χαρακτηριστικών του αναθεωρημένου κανονισμού για το ΕΤΠ για την περίοδο 2021-2027.

2. Ανάλυση των δραστηριοτήτων του ΕΤΠ το 2019 και το 2020

2.1. Υποβληθείσες αιτήσεις

Το 2019 και το 2020 η Επιτροπή έλαβε οκτώ αιτήσεις από έξι κράτη μέλη 5 : Βέλγιο, Ισπανία, Εσθονία, Γερμανία, Κάτω Χώρες και Φινλανδία. Οι οκτώ αιτήσεις κάλυψαν συνολικό ποσό 34,6 εκατ. EUR (εθνική συνεισφορά και συνεισφορά του ΕΤΠ), με στόχο 10 505 εργαζομένους και 330 νέους εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης. Και τα έξι κράτη μέλη είχαν ήδη υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση από το ΕΤΠ. Λεπτομερή στοιχεία σχετικά με τις αιτήσεις παρατίθενται στον πίνακα 1 κατωτέρω.

Πίνακας 1: Υποβληθείσες αιτήσεις το 2019 και το 2020

Μεταξύ των εν λόγω οκτώ αιτήσεων, πέντε υποβλήθηκαν από τα κράτη μέλη στο τέλος του 2020 μετά την έξαρση της νόσου COVID-19, η οποία έχει σημαντικές επιπτώσεις στις οικονομίες των κρατών μελών. Τέσσερα κράτη μέλη (Εσθονία, Βέλγιο, Φινλανδία και Κάτω Χώρες) 6 υπέβαλαν αιτήσεις σχετικά με απολύσεις σε τρεις τομείς που επλήγησαν ιδιαίτερα από την έξαρση της νόσου COVID-19: αεροπορικές μεταφορές και δραστηριότητες σε σχέση με τον τουρισμό. Επιπλέον, η Ισπανία υπέβαλε αίτηση βάσει του κριτηρίου της παγκοσμιοποίησης του εμπορίου (EGF/2020/006 ES/Cataluña — αυτοκινητοβιομηχανία). Ωστόσο, η Ισπανία απέσυρε την αίτησή της στις 4 Μαΐου 2021 και δεν περιλαμβάνεται στην ανάλυση που ακολουθεί.

2.1.1. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά αιτία απολύσεων και κριτήριο παρέμβασης

Οι επτά αιτήσεις που υποβλήθηκαν το 2019 και το 2020 καλύφθηκαν από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, ο οποίος εφαρμόζεται στις απολύσεις που οφείλονται στα εξής:

vΜεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου λόγω της παγκοσμιοποίησης

Υποβλήθηκαν τρεις αιτήσεις με βάση το κριτήριο του εμπορίου, εκ των οποίων μία (EGF/2020/001 ES/Γαλικία — βοηθητικές βιομηχανίες του ναυπηγικού κλάδου) ήταν δικαιολογημένη λόγω εξαιρετικών περιστάσεων 7 .

vΕπιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης

Υποβλήθηκαν τέσσερις αιτήσεις λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, εκ των οποίων μία (EGF/2020/002 EE/Estonian tourism) ήταν δικαιολογημένη λόγω εξαιρετικών περιστάσεων 8 .

2.1.2. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά τομέα (NACE αναθ. 2) 9

Οι επτά αιτήσεις που υποβλήθηκαν αφορούσαν απολύσεις σε 22 διαφορετικούς τομείς.

Τρεις αιτήσεις —από το Βέλγιο, την Εσθονία και την Ισπανία— αφορούσαν περισσότερους από έναν τομείς δραστηριότητας.

Οι σχετικοί τομείς ήταν οι ακόλουθοι:

1)παραγωγή βασικών μετάλλων (δύο αιτήσεις)·

2)κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού·

3)κατασκευή λοιπού εξοπλισμού μεταφορών·

4)άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες·

5)επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού·

6)εξειδικευμένες κατασκευαστικές δραστηριότητες·

7)χονδρικό και λιανικό εμπόριο· επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών·

8)λιανικό εμπόριο·

9)χερσαίες μεταφορές και μεταφορές μέσω αγωγών·

10)πλωτές μεταφορές·

11)αεροπορικές μεταφορές (τρεις αιτήσεις)·

12)αποθήκευση και υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες (δύο αιτήσεις)·

13)καταλύματα·

14)δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης·

15)άλλες επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες·

16)δραστηριότητες ενοικίασης και εκμίσθωσης·

17)δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών και υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες·

18)δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών σε κτίρια και εξωτερικούς χώρους·

19)δημιουργικές δραστηριότητες, τέχνες και διασκέδαση·

20)δραστηριότητες βιβλιοθηκών, αρχειοφυλακείων, μουσείων και λοιπές πολιτιστικές δραστηριότητες·

21)τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα·

22)αθλητικές δραστηριότητες και δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας.

Για πρώτη φορά από την έναρξη λειτουργίας του ΕΤΠ υποβλήθηκαν αιτήσεις για τους ακόλουθους τομείς (ο αριθμός του τομέα NACE παρατίθεται εντός παρενθέσεων):

·χονδρικό και λιανικό εμπόριο･ επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών (45),

·πλωτές μεταφορές (50),

·αποθήκευση και υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες (52),

·καταλύματα (55),

·άλλες επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (74),

·δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών και υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες (79),

·δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών σε κτίρια και εξωτερικούς χώρους (81),

·δημιουργικές δραστηριότητες, τέχνες και διασκέδαση (90),

·δραστηριότητες βιβλιοθηκών, αρχειοφυλακείων, μουσείων και λοιπές πολιτιστικές δραστηριότητες (91),

·τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα (92),

·αθλητικές δραστηριότητες και δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας (93).

Ο μεγαλύτερος αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων βρισκόταν στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών (1 715), ενώ ακολουθούσαν η αποθήκευση και οι υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες (1 340) και τα καταλύματα (775) (βλ. γράφημα 1 κατωτέρω).

Γράφημα 1: Αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων ανά τομέα* (NACE Αναθ. 2) κατά τα έτη 2019-2020

*Τέσσερις τομείς (77 10 , 91, 92 και 93) δεν περιλαμβάνονται στο γράφημα, διότι ο αριθμός των εργαζομένων που απολύθηκαν στους εν λόγω τομείς (υπόθεση της Εσθονίας) δεν ήταν γνωστός κατά το στάδιο της αίτησης. Ο αριθμός των στοχευόμενων εργαζομένων ανά τομέα σε δύο πολυτομεακές υποθέσεις (Εσθονία και Ισπανία) εκτιμήθηκε με βάση τον αριθμό των απολυμένων εργαζομένων.

2.1.3. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά αριθμό στοχευόμενων δικαιούχων

Οι επτά αιτήσεις που υποβλήθηκαν το 2019 και το 2020 αφορούσαν 16 387 απολύσεις. Ο συνολικός αριθμός των δικαιούχων (εργαζομένων και ΕΕΑΚ) για τους οποίους ζητήθηκε στήριξη από το ΕΤΠ ήταν 9 935. Από τους 9 935 στοχευόμενους δικαιούχους, 9 605 ήταν εργαζόμενοι που απολύθηκαν και 330 ήταν ΕΕΑΚ (βλ. πίνακα 1 ανωτέρω). Η Εσθονία ζήτησε τη στήριξη του ΕΤΠ για τον μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων (5 060), ενώ ακολούθησαν το Βέλγιο (1 868) και οι Κάτω Χώρες (1 201). Η αίτηση του Βελγίου αφορούσε επίσης 330 ΕΕΑΚ για τους οποίους ζητήθηκε στήριξη. Ο μέσος αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων ανά αίτηση ήταν 1 419. (βλ. γράφημα 2 κατωτέρω).

Γράφημα 2: Αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων ανά κράτος μέλος κατά τα έτη 2019-2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν.

*2 αιτήσεις από BE: EG/2019/001 BE/Carrefour και EGF/2020/005 BE/Swissport

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων: 9 935

Μέσος όρος στοχευόμενων δικαιούχων: 1 419

Μεταξύ των στοχευόμενων εργαζομένων, το 55 % ήταν άνδρες, το 62 % ήταν ηλικίας 25 έως 54 ετών και το 88 % ήταν πολίτες της ΕΕ. Ωστόσο, το προφίλ των εργαζομένων ανά φύλο διαφέρει σημαντικά μεταξύ υποθέσεων. Η αίτηση του Βελγίου (λιανικό εμπόριο) αφορούσε γυναίκες σε επίπεδο 71 % και η αίτηση της Εσθονίας (τουρισμός) σε επίπεδο 61 %. Αντιθέτως, η αίτηση της Γερμανίας και η αίτηση της Ισπανίας κάλυπταν γυναίκες σε ποσοστό 4 % και 6 % αντιστοίχως･ οι αιτήσεις αυτές αφορούσαν μεταποιητικούς τομείς οι οποίοι είναι παραδοσιακά ανδροκρατούμενοι (μεταλλικά προϊόντα και οχήματα).

Ο αριθμός των εργαζομένων που επηρεάστηκαν από απολύσεις και ο αριθμός των εργαζομένων για τους οποίους ζητήθηκε στήριξη από το ΕΤΠ είναι δυνατόν να διαφέρουν, επειδή το κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να εστιάσει σε συγκεκριμένες ομάδες, όπως οι πιο ευάλωτοι εργαζόμενοι, εκείνοι που αντιμετωπίζουν εξαιρετικές δυσκολίες στην αγορά εργασίας και/ή εκείνοι που έχουν περισσότερο ανάγκη από βοήθεια. Η βασική στήριξη που διατίθεται για τους απολυμένους εργαζομένους στα κράτη μέλη θα μπορούσε, σε κάποιες περιπτώσεις, να επαρκεί για την ταχεία επανένταξή τους στην απασχόληση ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να επιλέξουν την πρόωρη συνταξιοδότηση.

Γράφημα 3: Προφίλ των στοχευόμενων εργαζομένων ανά φύλο και ανά αίτηση

Γράφημα 4: Προφίλ των στοχευόμενων εργαζομένων ανά φύλο

Γράφημα 5: Προφίλ των στοχευόμενων εργαζομένων ανά ιθαγένεια

Γράφημα 6: Προφίλ των στοχευόμενων εργαζομένων ανά ηλικία

2.1.4. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά ζητηθέν ποσό

Η χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ συμπληρώνει τα μέτρα των κρατών μελών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Το αιτούν κράτος μέλος πρέπει να διασφαλίσει ότι τα ειδικά μέτρα που λαμβάνουν χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ δεν λαμβάνουν άλλη χρηματοδοτική στήριξη από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και ότι συμμορφώνονται προς τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Η χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ δεν αντικαθιστά μέτρα που εμπίπτουν στην ευθύνη εταιρειών βάσει του εθνικού δικαίου ή συλλογικών συμβάσεων.

Κάθε κράτος μέλος που υποβάλλει αίτηση για στήριξη από το ΕΤΠ πρέπει να σχεδιάσει μια συντονισμένη δέσμη μέτρων που να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στα προφίλ των στοχευόμενων δικαιούχων, καθώς και να αποφασίσει το ύψος της βοήθειας που θα ζητήσει. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 ορίζει το μέγιστο ποσοστό συγχρηματοδότησης του ΕΤΠ σε 60 %.

Για τις επτά υποθέσεις ζητήθηκε στήριξη από το ΕΤΠ συνολικού ύψους 19 733 416 EUR. Το Βέλγιο ζήτησε το υψηλότερο ποσό (5 351 252 EUR για δύο αιτήσεις), ακολουθούμενο από τις Κάτω Χώρες (5 019 218 EUR) και την Εσθονία (4 474 480 EUR) για μία αίτηση σε αμφότερες τις περιπτώσεις. Οι συνεισφορές που ζητήθηκαν από το ΕΤΠ κυμαίνονταν από 1 081 706 EUR έως 5 019 218 EUR, με 3 288 903 EUR κατά μέσο όρο ανά κράτος μέλος και 2 819 059 EUR ανά αίτηση.

Γράφημα 7: Συνολικά ποσά (σε EUR) που ζητήθηκαν από το ΕΤΠ ανά κράτος μέλος κατά τα έτη 2019-2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν.

Συνολικό ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ: 19 733 416 EUR

Μέσος όρος ποσού που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά κράτος μέλος: 3 288 903 EUR

2.1.5. Υποβληθείσες αιτήσεις ανά ζητηθέν ποσό για κάθε δικαιούχο

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 δεν περιορίζει το συνολικό ύψος του ζητούμενου ποσού. Το ζητούμενο ποσό ανά στοχευόμενο δικαιούχο μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την κατάσταση της πληττόμενης αγοράς εργασίας, τις προσωπικές συνθήκες των στοχευόμενων δικαιούχων, τα μέτρα που έχει ήδη λάβει το κράτος μέλος, καθώς και το κόστος παροχής των υπηρεσιών στο οικείο κράτος μέλος.

Τα προαναφερθέντα εξηγούν γιατί τα προτεινόμενα ποσά της στήριξης του ΕΤΠ ανά δικαιούχο το 2019 και το 2020 κυμαίνονταν από 884 EUR έως 4 179 EUR, με μέσο όρο τα 1 986 EUR. Το ανώτατο μέσο ποσό ανά δικαιούχο ζητήθηκε από τις Κάτω Χώρες (4 179 EUR) και το κατώτατο από την Εσθονία (884 EUR).

Γράφημα 8: Ποσό (σε EUR) που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο και κράτος μέλος κατά τα έτη 2019-2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν.

Μέσο ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο: 1 986 EUR

2.2. Εκδοθείσες αποφάσεις και χορηγηθείσες συνεισφορές

Κατά την περίοδο 2019-2020 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εξέδωσαν μία απόφαση για την κινητοποίηση της χρηματοδότησης από το ΕΤΠ. Η χορηγηθείσα συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ ανήλθε συνολικά σε 2 054 400 EUR για τους στοχευόμενους εργαζομένους που απολύθηκαν σε βοηθητικές βιομηχανίες του ναυπηγικού κλάδου στην Ισπανία. Η αίτηση αφορούσε 960 εργαζομένους που απολύθηκαν σε έξι τομείς και σε 38 επιχειρήσεις που βρίσκονται στην περιφέρεια επιπέδου NUTS 2 της Γαλικίας. Από τους 500 στοχευόμενους εργαζομένους που αναμενόταν να συμμετάσχουν στα μέτρα (52 % των απολυμένων εργαζομένων), το 94 % ήταν άνδρες, το 78 % ήταν ηλικίας 30-54 ετών και το 97 % ήταν πολίτες της ΕΕ.

2.2.1. Δράσεις που χρηματοδοτήθηκαν από τη βοήθεια του ΕΤΠ

Βάσει του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, η χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ μπορεί να στηρίξει ενεργητικά μέτρα για την αγορά εργασίας, υπό μορφή συντονισμένης δέσμης εξατομικευμένων υπηρεσιών που αποσκοπούν στο να διευκολύνουν την επανένταξη των στοχευόμενων δικαιούχων, και ιδίως μειονεκτούντων, ηλικιωμένων και νεαρών ανέργων, στην απασχόληση ή αυτοαπασχόληση.

Τα ενεργητικά μέτρα για την απασχόληση που εγκρίθηκαν το 2020 για συνεισφορά από το ΕΤΠ αποτελούνταν κυρίως από τα ακόλουθα:

·επαγγελματικό προσανατολισμό･

·εντατική εξατομικευμένη βοήθεια κατά την αναζήτηση εργασίας και δραστηριότητες για την καλύτερη αντιστοίχιση της προσφοράς και ζήτησης εργασίας·

·ποικίλα προγράμματα επανακατάρτισης, αναβάθμισης δεξιοτήτων και επαγγελματικής κατάρτισης· δραστηριότητες κατάρτισης για οριζόντιες και μη τεχνικές δεξιότητες και κατάρτιση στην επιχειρηματικότητα·

·παροχή συμβουλών και καθοδήγηση για την επαναπασχόληση και καθοδήγηση κατά την αρχική φάση της νέας εργασίας·

·κίνητρα για επανατοποθέτηση στην αγορά εργασίας· και

·ευρύ φάσμα επιδομάτων (αναζήτησης εργασίας, κατάρτισης) και συνεισφορών (μετακινήσεις από και προς τον τόπο εργασίας, φροντίδα εξαρτώμενων ατόμων).

Κατά τον σχεδιασμό της οικείας δέσμης στήριξης, τα κράτη μέλη έλαβαν υπόψη το ιστορικό, την πείρα και το μορφωτικό επίπεδο κάθε εργαζομένου, την ικανότητα των δικαιούχων να μετακινούνται και τις τρέχουσες ή προσδοκώμενες ευκαιρίες απασχόλησης στις σχετικές περιοχές.

2.2.2. Συμπληρωματικότητα με δράσεις χρηματοδοτούμενες από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (EΚΤ)

Το ΕΤΠ έχει ως στόχο να αυξάνει την απασχολησιμότητα και να εξασφαλίζει την επανένταξη των στοχευόμενων δικαιούχων στην απασχόληση μέσω ενεργητικών μέτρων για την αγορά εργασίας. Ως εκ τούτου, το Ταμείο συμπληρώνει το ΕΚΤ, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο μέσο της ΕΕ για την προώθηση της απασχόλησης.

Η συμπληρωματικότητα των δύο ταμείων έγκειται στην ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν τα εν λόγω ζητήματα από δύο διαφορετικές χρονικές προοπτικές. Το ΕΤΠ στηρίζει τους απολυμένους εργαζομένους ή τους αυτοαπασχολουμένους ανταποκρινόμενο σε συγκεκριμένα, μεγάλης κλίμακας συμβάντα ομαδικών απολύσεων τα οποία έλαβαν χώρα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Προσφέρει απτή ευρωπαϊκή στήριξη σε καταστάσεις κρίσης.

Το ΕΤΠ παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να προσφέρουν στους στοχευόμενους δικαιούχους καλύτερα προσαρμοσμένη σε αυτούς και σε βάθος βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων μέτρων στα οποία δεν θα είχαν κανονικά πρόσβαση (π.χ. δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια εκπαίδευση). Το ΕΤΠ παρέχει την ευκαιρία να σχεδιαστούν εξατομικευμένες υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες επιμέρους απολυμένων εργαζομένων, οι οποίες υπερβαίνουν κατά πολύ τα συνηθισμένα μαθήματα και δράσεις. Αντιθέτως, η στήριξη του ΕΚΤ απευθύνεται συνήθως στον ευρύτερο πληθυσμό (τόσο εντός όσο και εκτός απασχόλησης).

Επιπλέον, οι εργαζόμενοι που εκτιμάται ότι επωφελήθηκαν περισσότερο από τη βοήθεια του ΕΤΠ ήταν εκείνοι που ανήκαν στις πιο ευάλωτες ομάδες των θιγόμενων εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, των εργαζομένων χαμηλής ειδίκευσης, των εργαζομένων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών και των γυναικών (ιδίως των μόνων μητέρων). Το ΕΤΠ δίνει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να παρέχουν στήριξη με καλύτερη αναλογία συμβούλων-δικαιούχων και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο αυξάνονται οι προοπτικές των δικαιούχων για βελτίωση της κατάστασής τους.

Το ΕΚΤ υποστηρίζει —δρώντας προληπτικά— στρατηγικούς, μακροπρόθεσμους στόχους (π.χ. αύξηση του έμψυχου δυναμικού και διαχείριση αλλαγών) μέσω πολυετών προγραμμάτων.

Τα μέτρα του ΕΤΠ και του ΕΚΤ χρησιμοποιούνται ενίοτε από τα κράτη μέλη συμπληρωματικά μεταξύ τους για την παροχή τόσο βραχυπρόθεσμων όσο και μακροπρόθεσμων λύσεων. Σε επίπεδο υπόθεσης, το ΕΤΠ βασίζεται συνήθως στα υπάρχοντα εθνικά μέτρα ή τα μέτρα του ΕΚΤ, συμπληρώνοντάς τα ή προσφέροντας διαφορετικά, συμπληρωματικά μέτρα. Το αποφασιστικό κριτήριο είναι το δυναμικό των διαθέσιμων μέσων για παροχή βοήθειας στους στοχευόμενους δικαιούχους και εναπόκειται στα κράτη μέλη να επιλέγουν και να προγραμματίζουν τα μέσα και τις δράσεις που ενδείκνυνται για την επίτευξη των επιθυμητών στόχων.

Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η απόφαση σχετικά με την υποβολή αίτησης για χρηματοδότηση από το ΕΚΤ ή το ΕΤΠ λαμβάνεται σε επίπεδο κράτους μέλους. Επαφίεται στα κράτη μέλη να διαχειριστούν τη συμπληρωματικότητα μεταξύ των δύο ταμείων με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο, δεδομένων των τοπικών συνθηκών που επικρατούν την εκάστοτε χρονική περίοδο.

Όπως ορίζεται στο άρθρο 9 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, όλα τα κράτη μέλη πρέπει να εγκαταστήσουν τους αναγκαίους μηχανισμούς για την αποφυγή οποιουδήποτε κινδύνου διπλής χρηματοδότησης από χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ. Στα περισσότερα κράτη μέλη, η διαχειριστική αρχή του ΕΚΤ είναι επίσης υπεύθυνη για την υλοποίηση του ΕΤΠ. Παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να διασφαλίζουν τη συμπληρωματικότητα μεταξύ των διαφόρων παρεμβάσεων.

2.3. Αιτήσεις που δεν έγιναν δεκτές

Κατά την περίοδο 2019-2020 μία αίτηση, η οποία υποβλήθηκε από το Βέλγιο (EGF/2019/001 BE/Carrefour), απορρίφθηκε επειδή το Συμβούλιο 11 έκρινε ότι η σχέση μεταξύ των απολύσεων λόγω πλεονασμού και σημαντικών διαρθρωτικών αλλαγών στις παγκόσμιες εμπορικές ροές που επιφέρει η παγκοσμιοποίηση, όπως απαιτείται από το άρθρο 2 στοιχείο α) του κανονισμού αριθ. 1309/2013, δεν καταδείχθηκε επαρκώς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε πλήρως την πρόταση της Επιτροπής, αλλά η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή δεν κατέληξε σε συμφωνία στη συγκεκριμένη υπόθεση.

2.4. Αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν από το ΕΤΠ

Η κύρια πηγή πληροφόρησης σχετικά με τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν από το ΕΤΠ είναι οι τελικές εκθέσεις των κρατών μελών, οι οποίες υποβάλλονται το αργότερο έξι μήνες μετά το τέλος της περιόδου υλοποίησης. Οι εν λόγω εκθέσεις συμπληρώνονται από πληροφορίες που διαβιβάζονται από τα κράτη μέλη σε απευθείας επαφές με την Επιτροπή, κατά τις συνεδριάσεις και διασκέψεις και μέσω εργασιών αξιολόγησης και ελέγχου. Τα κύρια αποτελέσματα και τα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τα κράτη μέλη το 2019 και το 2020 συνοψίζονται στην παρούσα ενότητα και στον πίνακα 2.

2.4.1. Σύνοψη των αποτελεσμάτων που αναφέρθηκαν το 2019 και το 2020

Το 2019 και το 2020 η Επιτροπή έλαβε 16 τελικές εκθέσεις για υποθέσεις συγχρηματοδότησης από το ΕΤΠ που υλοποιήθηκαν από 11 κράτη μέλη από τον Ιούλιο του 2016 έως τον Ιούνιο του 2020. Όλες αυτές οι υποθέσεις αποτέλεσαν αντικείμενο εκ των υστέρων αξιολόγησης 12 .

Αυτές οι τελικές εκθέσεις έδειξαν ότι 6 235 εργαζόμενοι (το 56 % των εργαζομένων που έλαβαν βοήθεια) και 112 ΕΕΑΚ, δηλαδή το 55 % συνολικά των 11 511 δικαιούχων του ΕΤΠ, είχαν βρει νέες θέσεις εργασίας έως το τέλος της περιόδου υλοποίησης του ΕΤΠ (5 695 ως μισθωτοί και 652 ως αυτοαπασχολούμενοι). Το 5 % περίπου των δικαιούχων εξακολουθούσαν να βρίσκονται σε εκπαίδευση ή κατάρτιση, ενώ το 27 % ήταν άνεργοι ή οικονομικά μη ενεργοί για διάφορους λόγους και για το 13 % η κατάσταση απασχόλησης δεν ήταν διαθέσιμη. Το μέσο ποσοστό κάλυψης δικαιούχων (δηλαδή ο αριθμός δικαιούχων που έλαβαν βοήθεια από το ΕΤΠ σε σύγκριση με τον αριθμό εκείνων στους οποίους στόχευαν αρχικά τα μέτρα) ήταν 74 % με σημαντικές διακυμάνσεις μεταξύ 9 % και 100 %.

Οι τελικές εκθέσεις των κρατών μελών περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο παρέχονται στους απολυμένους εργαζομένους εξατομικευμένα και ειδικά σχεδιασμένα μέτρα που τους βοηθούν ώστε να προσανατολιστούν προς εναλλακτικές οδούς απασχόλησης. Οι εκθέσεις αυτές επιβεβαίωσαν επίσης ότι το ΕΤΠ παρέχει προστιθέμενη αξία σε όσα θα μπορούσαν να πράξουν τα κράτη μέλη προκειμένου να βοηθήσουν τους στοχευόμενους δικαιούχους να βρουν νέες θέσεις εργασίας και να επανατοποθετηθούν στην αγορά εργασίας.

Πίνακας 2: Τελικές εκθέσεις που παραλήφθηκαν το 2019 και το 2020

* Η κατάσταση των δικαιούχων που παρατίθενται στον παρόντα πίνακα όσον αφορά την αγορά εργασίας αντικατοπτρίζει καταρχήν την κατάσταση κατά τη λήξη της περιόδου υλοποίησης.

** Ο όρος «οικονομικά μη ενεργός» σημαίνει ότι τα άτομα δεν είναι πλέον διαθέσιμα για την αγορά εργασίας για διάφορους προσωπικούς λόγους, π.χ. συνταξιοδότηση.

2.4.2. Ποσοστό των βοηθούμενων δικαιούχων που επανεντάχθηκαν στην απασχόληση

Με βάση τις τελικές εκθέσεις που παραλήφθηκαν το 2019 και το 2020, κατά μέσο όρο το 55 % των δικαιούχων βρήκαν νέα θέση εργασίας εντός έξι μηνών από τη λήξη της παρέμβασης του ΕΤΠ. Ωστόσο, το ποσοστό των βοηθούμενων εργαζομένων που επανεντάχθηκαν στην απασχόληση κυμάνθηκε από 28 % (στη Γαλλία) έως 92 % (στη Φινλανδία). Βλ. πίνακα 2.

Σύμφωνα με τις τελικές εκθέσεις, οι δικαιούχοι του ΕΤΠ έχουν συνήθως σχετικά χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο σε σχέση με τον μέσο όρο και, συνεπώς, λιγότερες μεταβιβάσιμες δεξιότητες. Το γεγονός αυτό, υπό κανονικές συνθήκες, μειώνει τις ευκαιρίες απασχόλησής τους και τους θέτει σε επισφαλέστερη θέση στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, το ΕΤΠ αποσκοπεί στην παροχή στήριξης ιδίως σε περιοχές που έχουν πληγεί πιο σοβαρά από αναδιαρθρώσεις. Επομένως, το 56 % που είναι το μέσο ποσοστό των βοηθούμενων εργαζομένων που επανεντάχθηκαν στο τέλος της περιόδου υλοποίησης αποτελεί ενθαρρυντικό αποτέλεσμα σε σύγκριση με το 47 % κατά την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού. Ωστόσο, η βελτίωση αυτή πρέπει να ληφθεί υπόψη με επιφύλαξη, δεδομένου ότι η περίοδος υλοποίησης για την περίοδο 2014-2020 (24 μήνες ή περισσότερο αν η υλοποίηση άρχισε νωρίς) είναι μόνο εν μέρει συγκρίσιμη με εκείνη της προηγούμενης περιόδου προγραμματισμού 2007-2013 13 .

Στις τελικές εκθέσεις που παρελήφθησαν το 2019 και το 2020, σε τρεις μόνο υποθέσεις οι αιτήσεις αφορούσαν ΕΕΑΚ. Κατά τον χρόνο υποβολής των τελικών εκθέσεων, το 29 % των ΕΕΑΚ που έλαβαν βοήθεια από το ΕΤΠ ήταν μισθωτοί ή αυτοαπασχολούμενοι και ποσοστό 11 % είχε επιστρέψει στην εκπαίδευση.

Από την ενδιάμεση αξιολόγηση 14 προέκυψε ότι δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ των δαπανών για μια υπόθεση και της βελτίωσης του ποσοστού επαναπασχόλησης. Με βάση τα σχόλια που υπέβαλαν τα κράτη μέλη στις τελικές εκθέσεις τους, η επανένταξη στην απασχόληση επηρεάζεται από τους ακόλουθους παράγοντες:

ØΤην οικονομική ευημερία και τις ικανότητες απορρόφησης των τοπικών και περιφερειακών αγορών εργασίας. Ως εκ τούτου, το ποσοστό επανένταξης μπορεί να διαφέρει σημαντικά ανάλογα με τον οικονομικό τομέα και την περιοχή.

ØΤη μόρφωση και τις δεξιότητες των απολυμένων εργαζομένων.

ØΤον βαθμό στον οποίο τα μέτρα ανταποκρίνονται στις ανάγκες των απολυμένων εργαζομένων.

ØΤον βαθμό στον οποίο οι δικαιούχοι ή οι εκπρόσωποί τους συμμετέχουν εξαρχής στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της βοήθειας του ΕΤΠ.

ØΤη θεσμική ικανότητα και πείρα των κρατών μελών στην παροχή βοήθειας σε αναδιαρθρώσεις.

Επιπλέον, το ποσοστό επανένταξης στην απασχόληση καταγράφεται στο τέλος της περιόδου υλοποίησης. Κατά συνέπεια, παρέχει μια εικόνα της κατάστασης απασχόλησης των δικαιούχων κατά τη στιγμή της συλλογής των στοιχείων.

Οι προαναφερθέντες παράγοντες επηρεάζουν σημαντικά τον αριθμό των δικαιούχων που βρίσκουν νέα θέση εργασίας έως το τέλος της υλοποίησης. Συνεπώς, η επιτυχία του ΕΤΠ θα πρέπει να μετράται όχι μόνο με βάση τον αριθμό των εργαζομένων που επανεντάχθηκαν στην απασχόληση, αλλά και με βάση πιο μακροχρόνια αποτελέσματα, όπως οι νέες δεξιότητες, τα προσόντα, η αυτοπεποίθηση, το αίσθημα χειραφέτησης και τα κοινωνικά δίκτυα που αποκομίζουν οι δικαιούχοι από τη συμμετοχή στα μέτρα του ΕΤΠ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έλαβαν διάφορα κράτη μέλη, τα ποσοστά επανένταξης στην απασχόληση τείνουν να αυξάνονται στους έξι μήνες που ακολουθούν το τέλος της περιόδου υλοποίησης και αυξάνονται περαιτέρω σε μεσοπρόθεσμη βάση (18 μήνες μετά το τέλος της περιόδου υλοποίησης). Η τάση αυτή δείχνει ότι από τα μακροχρόνια αποτελέσματα των μέτρων του ΕΤΠ προκύπτει μια πιο προδραστική προσέγγιση όσον αφορά την αναζήτηση εργασίας.

Επιπλέον, τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έχουν ληφθεί υπόψη σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο με σκοπό τη βελτίωση της στήριξης των εργαζομένων στο μέλλον.

Γράφημα 9: Ποσοστό 15 των βοηθούμενων δικαιούχων που επανεντάχθηκαν στην απασχόληση ανά κράτος μέλος

Σε παρένθεση ο αριθμός των υποθέσεων του ΕΤΠ.

2.4.3. Ποιοτική αξιολόγηση των τελικών εκθέσεων που υποβλήθηκαν το 2019 και το 2020

Οι δέσμες στήριξης των κρατών μελών προς τους στοχευόμενους δικαιούχους περιλαμβάνουν ευρύ φάσμα μέτρων εξατομικευμένης αναζήτησης εργασίας, επανατοποθέτησης στην αγορά εργασίας και μέτρων επανειδίκευσης. Τα υψηλότερα ποσά δαπανήθηκαν σε τρεις κατηγορίες:

·Συνδρομή στην αναζήτηση εργασίας και διαχείριση υποθέσεων: 12,3 εκατ. EUR (28 % του συνόλου των εξατομικευμένων υπηρεσιών)

Αυτό ήταν ένα από τα συνηθέστερα προσφερόμενα μέτρα. Περιλάμβανε γενικές υπηρεσίες πληροφόρησης για εργαζομένους/ΕΕΑΚ, επαγγελματική καθοδήγηση, συμβουλευτικές υπηρεσίες, καθοδήγηση, βοήθεια για επανατοποθέτηση στην αγορά εργασίας, ατομικές συνεντεύξεις με δικαιούχους για τον καθορισμό της ειδικά προσαρμοσμένης πορείας επανένταξής τους ή την αξιολόγηση των δεξιοτήτων τους, εργαστήρια για τη δημιουργία βιογραφικών σημειωμάτων και την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης, ψυχολογική υποστήριξη, ομάδες ομοτίμων και στήριξη για τη μετάβαση σε νέα θέση εργασίας. Το μέτρο αυτό προσφέρθηκε σε 15 022 δικαιούχους σε 18 από τις 19 υποθέσεις.

·Κατάρτιση και επανακατάρτιση: 12,4 εκατ. EUR (28 % του συνόλου των εξατομικευμένων υπηρεσιών)

Όπως και το παραπάνω, αυτό ήταν ένα εξίσου συχνό μέτρο, το οποίο προσφέρθηκε σε 5 525 δικαιούχους από όλες τις αναφερθείσες υποθέσεις. Αυτό το μέτρο είναι ειδικά προσαρμοσμένο στις ανάγκες και επιθυμίες των δικαιούχων του ΕΤΠ, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις απαιτήσεις των τοπικών ή περιφερειακών αγορών εργασίας και των τομέων που έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Η προσφερόμενη κατάρτιση είναι συχνά ευρύτερη από εκείνη που παρέχεται συνήθως σε εθνικό επίπεδο. Μπορεί να ποικίλλει από επαγγελματική κατάρτιση έως πλήρη πανεπιστημιακά πτυχία, μαθήματα γλωσσών κ.λπ.

·Προώθηση της επιχειρηματικότητας: 8,7 εκατ. EUR (20 % του συνόλου των εξατομικευμένων υπηρεσιών)

Αυτό ήταν το τρίτο συνηθέστερο μέτρο, το οποίο προσφέρθηκε σε 16 υποθέσεις και παρείχε στήριξη σε 1 020 δικαιούχους. Η στήριξη αυτή περιλάμβανε τη δημιουργία εταιρειών, συναντήσεις καθοδήγησης, δραστηριότητες καθοδήγησης και οικονομικά κίνητρα υπό μορφή επιχορηγήσεων για τη σύσταση επιχειρήσεων.

Η σημαντική διακύμανση μεταξύ των υποθέσεων όσον αφορά τα ποσοστά κάλυψης των δικαιούχων (μεταξύ 9 % και 100 %) οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε προσωπικούς λόγους (δικαιούχοι που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν) και συγκυριακές περιστάσεις (κατάσταση της αγοράς εργασίας). Ωστόσο, είναι πιθανό να συνέβαλε επίσης ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν τα μέτρα.

Για παράδειγμα, στην υπόθεση Ericsson στη Σουηδία, η αγορά εργασίας ήταν ισχυρότερη από ό,τι αναμενόταν κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, πράγμα το οποίο περιόρισε την ανάγκη για στήριξη από το ΕΤΠ, επειδή πολλοί εργαζόμενοι βρήκαν μόνοι τους νέα θέση εργασίας. Στην Εσθονία (υπόθεση πετρελαίου και χημικών ουσιών), η ευνοϊκή κατάσταση στην αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αρκετά από τα προσφερόμενα μέτρα ήταν παρόμοια με εκείνα που προσφέρθηκαν σε εθνικό επίπεδο, μείωσε την ανάγκη για στήριξη από το ΕΤΠ. Στην Ισπανία, ο κύριος παράγοντας που συνετέλεσε στη χαμηλότερη συμμετοχή σχετιζόταν με εθνικές διαδικασίες που οδήγησαν σε καθυστερήσεις στην υλοποίηση (υπόθεση Comunidad Valenciana, αυτοκινητοβιομηχανία) και με μια γενική έλλειψη εμπιστοσύνης, έλλειψη κινήτρων και υποβάθμιση της αυτοεκτίμησης εξαιτίας της παρέλευσης μεγάλου χρονικού διαστήματος χωρίς στήριξη (υπόθεση Γαλικία — είδη ένδυσης).

Σε ό,τι αφορά την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα, η υπόθεση του ΕΤΠ στη Φινλανδία (Microsoft 2) μπορεί να θεωρηθεί εξαιρετικά επιτυχημένο παράδειγμα βέλτιστης πρακτικής. Στο τέλος της περιόδου υλοποίησης, το 92 % των εργαζομένων είχε βρει νέα απασχόληση. Αρκετά υψηλό ήταν επίσης το ποσοστό απορρόφησης 16 : χρησιμοποιήθηκε το 83 % των κονδυλίων του ΕΤΠ. Για να επιτευχθούν τα θετικά αυτά αποτελέσματα, σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν τα εξής καθοριστικά στοιχεία:

1)η άμεση αντίδραση στις απολύσεις και έγκαιρη έναρξη των μέτρων με εθνική χρηματοδότηση·

2)η στενή συνεργασία μεταξύ του πρώην εργοδότη, των περιφερειακών και εθνικών αρχών, των γραφείων των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης (ΔΥΑ) και των παρόχων υπηρεσιών·

3)η συσσωρευμένη πείρα από προηγούμενα έργα του ΕΤΠ μέσω υφιστάμενων συντονιστικών ομάδων έργου και δικτύων εμπειρογνωμόνων του ΕΤΠ 17 · και

4)η εξατομικευμένη προσαρμογή της κατάρτισης που ανταποκρινόταν στις ανάγκες κάθε δικαιούχου.

Από τις τελικές εκθέσεις προκύπτει ότι η στήριξη από το ΕΤΠ:

1)αυξάνει τον αριθμό και την ποικιλία των προσφερόμενων υπηρεσιών·

2)βοηθά μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων·

3)παρέχει δυνατότητα πειραματισμού με «καινοτόμα» μέτρα· και

4)ενισχύει τις συμπράξεις μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών (π.χ. κυβερνητικών φορέων και οργανώσεων εργαζομένων ή παρόχων κατάρτισης).

Το ΕΤΠ προωθεί ευκαιρίες διά βίου μάθησης για όλους μέσω ειδικά σχεδιασμένων προγραμμάτων κατάρτισης που αποσκοπούν στην αναβάθμιση και την επικαιροποίηση δεξιοτήτων. Επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το ΕΤΠ είναι επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα μεγάλης διάρκειας. Για παράδειγμα, στη Σουηδία και τη Φινλανδία, οι δικαιούχοι του ΕΤΠ είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν ένα ευρύ φάσμα προγραμμάτων εκπαίδευσης, από έκτακτη κατάρτιση έως πλήρη πανεπιστημιακά πτυχία. Η χρηματοδότηση από το ΕΤΠ κατέστησε δυνατή την παροχή υπηρεσιών οι οποίες δεν θα είχαν παρασχεθεί μέσω των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης.

Στη Γερμανία (υπόθεση Goodyear), προσφέρθηκαν πρόσθετα και πολύ εξατομικευμένα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων της ψυχολογικής υποστήριξης, της διαχείρισης του άγχους, της παροχής συμβουλών σε σχέση με προσωπικά προβλήματα όπως χρέη και εθισμός, μαθήματα γλώσσας και γραμματισμού ενηλίκων κ.λπ. σε μειονεκτούσες και ευάλωτες ομάδες. Οι ομάδες αυτές δεν θα είχαν επωφεληθεί από τα εν λόγω μέτρα χωρίς το ΕΤΠ. Όσον αφορά τους εργαζομένους ηλικίας 60 ετών και άνω, προσφέρθηκαν διάφορες μορφές ομάδων ομοτίμων για την προώθηση της εθελοντικής εργασίας και των κοινωνικών επαφών, οι οποίες συνάντησαν πολύ θετική ανταπόκριση.

Τα μέτρα του ΕΤΠ λαμβάνουν υπόψη το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο, παρέχοντας στους δικαιούχους τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε αυτά μέσω επιδομάτων κινητικότητας ή υποστήριξης της φροντίδας των παιδιών. Αυτό συνέβη στην Ισπανία, όπου καλύφθηκαν τα έξοδα φροντίδας των παιδιών για τους εργαζομένους που συμμετείχαν σε δραστηριότητες κατάρτισης.

Στην Ιταλία, η υπόθεση Almaviva είναι ένα καλό παράδειγμα του πώς το ΕΤΠ παρέχει τη δυνατότητα πειραματισμού με καινοτόμα μέτρα, όπως ένα κουπόνι επανένταξης το οποίο τα άτομα που αναζητούν εργασία θα μπορούσαν να εξαργυρώσουν, τόσο σε δημόσιους όσο και σε ιδιωτικούς οργανισμούς απασχόλησης, για να αγοράσουν υπηρεσίες εντατικής συνδρομής στην αναζήτηση εργασίας.

Στο Βέλγιο έχουν δοκιμαστεί αρκετές καινοτομίες σε υποθέσεις του ΕΤΠ. Στην υπόθεση Caterpillar προτάθηκε πληθώρα λύσεων για τους εργαζομένους. Το πιο καινοτόμο μέτρο ήταν η διάθεση σημαντικών ανθρώπινων και οικονομικών πόρων για την τόνωση της επιχειρηματικότητας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την υλοποίηση 117 έργων. Επιπλέον, στην «τυποποιημένη» προσφορά προς τους απολυμένους εργαζομένους ενσωματώθηκε μια σειρά καινοτομιών, ιδίως όσον αφορά την προσοχή που δόθηκε σε ψυχολογικούς και συναισθηματικούς παράγοντες και το έργο Coup de Boost που απευθύνεται σε ΕΕΑΚ.

2.5. Δημοσιονομική εκτέλεση

2.5.1. Συνεισφορές του ΕΤΠ

Όπως ορίζεται στο άρθρο 12 του κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 18 , το ΕΤΠ δεν πρέπει να υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 150 εκατομμυρίων EUR (τιμές 2011).

Η συνεισφορά του ΕΤΠ καταβάλλεται στο κράτος μέλος σε μία μόνο δόση ως προχρηματοδότηση κατά 100 % εντός 15 ημερών από την έγκριση από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή της απόφασης για την κινητοποίηση του ΕΤΠ.

Κατά την περίοδο αναφοράς, η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ενέκρινε μία συνεισφορά από το ΕΤΠ συνολικού ύψους 2 054 400 EUR 19 . Το εκτιμώμενο κόστος των εξατομικευμένων υπηρεσιών 20 περιλάμβανε σε ποσοστό 8 % δαπάνες για προπαρασκευαστικά εργαστήρια, σε ποσοστό 8 % δαπάνες για επαγγελματική καθοδήγηση, σε ποσοστό 52 % δαπάνες για κατάρτιση, σε ποσοστό 12 % δαπάνες για εντατική συνδρομή στην αναζήτηση εργασίας, σε ποσοστό 18 % δαπάνες για επιδόματα και κίνητρα και σε ποσοστό 2 % δαπάνες για καθοδήγηση μετά την επανένταξη στην εργασία.

2.5.2. Τεχνική βοήθεια

Σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, με πρωτοβουλία της Επιτροπής, έως 0,5 % των χρηματοδοτικών πόρων του ΕΤΠ που διατίθενται για το εκάστοτε έτος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τεχνική βοήθεια. Το ποσό αυτό προορίζεται για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων που είναι αναγκαίες για την εφαρμογή του κανονισμού για το ΕΤΠ, όπως δραστηριότητες προετοιμασίας, παρακολούθησης, συγκέντρωσης δεδομένων, δημιουργίας βάσης γνώσεων, διοικητικής και τεχνικής υποστήριξη, πληροφόρησης και επικοινωνίας, καθώς και δραστηριότητες λογιστικού ελέγχου, ελέγχου και αξιολόγησης.

Για τεχνική βοήθεια, η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή διέθεσε 610 000 EUR για το 2019 και 345 000 EUR για το 2020.

Πίνακας 3.1: Δαπάνες τεχνικής βοήθειας το 2019

Πίνακας 3.2: Δαπάνες τεχνικής βοήθειας το 2020

2.5.3. Αναφορά παρατυπιών

Το 2019 και το 2020 δεν αναφέρθηκαν παρατυπίες στην Επιτροπή βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013.

2.5.4. Κλείσιμο χρηματοδοτικών συνεισφορών από το ΕΤΠ

Οι διαδικασίες για το κλείσιμο των χρηματοδοτικών συνεισφορών από το ΕΤΠ ορίζονται στο άρθρο 18 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013. Μια υπόθεση του ΕΤΠ κλείνει όταν η τελική έκθεση με όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες έχει σταλεί στην Επιτροπή, όλες οι εκκρεμείς επιστροφές έχουν καταβληθεί και δεν χρειάζεται να αναληφθεί περαιτέρω δράση από το κράτος μέλος ή την Επιτροπή. Η υποχρέωση να παραμένουν στη διάθεση της Επιτροπής και του Ελεγκτικού Συνεδρίου όλα τα δικαιολογητικά επί τρία έτη [άρθρο 21 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013] εξακολουθεί να υφίσταται.

Το 2019 και το 2020 έκλεισαν 19 υποθέσεις, οι οποίες είχαν εκτελεστεί μεταξύ Μαρτίου 2012 και Σεπτεμβρίου 2019. Το μέσο ποσοστό απορρόφησης ήταν 58 %, με κατώτατο ποσοστό το 20 % και ανώτατο το 85 %. Το συνολικό ποσό των μη δαπανηθέντων κονδυλίων που επιστράφηκαν στην Επιτροπή ήταν 26 512 409 EUR, ποσό που αντιστοιχεί στο 42 % των συνεισφορών που χορηγήθηκαν από το ΕΤΠ. Λεπτομέρειες σχετικά με τις υποθέσεις αυτές παρατίθενται στον πίνακα 4 κατωτέρω.

Το ποσοστό απορρόφησης της χρηματοδοτικής συνεισφοράς από το ΕΤΠ παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις μεταξύ των κρατών μελών (βλ. γράφημα 10). Τα χαμηλότερα μέσα ποσοστά παρατηρήθηκαν στην Ιταλία (24 %), την Ελλάδα (28 %) και την Ισπανία (30 %) και τα υψηλότερα στη Φιλανδία (84 %), τη Γαλλία (74 %) και την Ιρλανδία (72 %).

Γράφημα 10: Μέσο ποσοστό απορρόφησης ανά κράτος μέλος (% της χορηγηθείσας συνεισφοράς από το ΕΤΠ)

Σε παρένθεση ο αριθμός των υποθέσεων του ΕΤΠ.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους κάποια κράτη μέλη δεν χρησιμοποίησαν πλήρως τα χορηγηθέντα ποσά. Μολονότι τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να πραγματοποιούν ρεαλιστικές εκτιμήσεις προϋπολογισμού για τη συντονιστική δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών, δεν είναι πάντα δυνατός ο ακριβής σχεδιασμός στο στάδιο της αίτησης. Τείνουν επίσης να περιλαμβάνουν στους αρχικούς τους υπολογισμούς υψηλό περιθώριο ασφαλείας για τη μείωση του κινδύνου υπέρβασης δαπανών ή επειδή υπάρχουν πολλά άγνωστα στοιχεία κατά την εφαρμογή π.χ. των προφίλ και των αναγκών των δυνητικών δικαιούχων.

Ο αριθμός των εργαζομένων που επιθυμούν να συμμετάσχουν στα προτεινόμενα μέτρα τείνει να υπερεκτιμάται κατά τη φάση σχεδιασμού. Ένα επίπεδο συμμετοχής χαμηλότερο από το αναμενόμενο μπορεί να οφείλεται σε αστάθμητους προσωπικούς παράγοντες, π.χ. στο ότι οι εργαζόμενοι βρήκαν μονοί τους νέες θέσεις εργασίας, στην έλλειψη κινήτρων ή στην επιλογή της πρόωρης συνταξιοδότησης. Επιπλέον, ορισμένοι εργαζόμενοι μπορεί να προτιμήσουν φθηνότερα μέτρα αντί των πιο δαπανηρών ή πιο βραχυπρόθεσμα μέτρα αντί μακροπρόθεσμων.

Άλλοι λόγοι που οδήγησαν σε χαμηλότερη δαπάνη ήταν οι καθυστερήσεις στην έναρξη των μέτρων, η έλλειψη επαρκούς προσωπικού για την υλοποίηση, η ανεπαρκής χρήση της διαθέσιμης ευελιξίας για την ανακατανομή κονδυλίων μεταξύ θέσεων του προϋπολογισμού ή η διάθεση περισσότερων χρηματοδοτικών πόρων από ό,τι αναμενόταν αρχικά σε επίπεδο κρατών μελών.

Η Επιτροπή εξακολουθεί να παρέχει καθοδήγηση, ήδη από το στάδιο της αίτησης, στα κράτη μέλη προκειμένου να ενθαρρυνθεί η βέλτιστη διαχείριση των κεφαλαίων και να βελτιωθεί το ποσοστό υλοποίησης. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού των μέτρων και η πρόβλεψη της συμμετοχής των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της 24μηνης περιόδου αναμένεται να βελτιωθούν με την απόκτηση πείρας. Η Επιτροπή παρατηρεί επίσης βελτιώσεις όσον αφορά τις ικανότητες των διαφόρων δομών συντονισμού και υλοποίησης και την ποιότητα της επικοινωνίας μεταξύ του εθνικού και του περιφερειακού/τοπικού επιπέδου.

Πίνακας 4: Υποθέσεις που έκλεισαν το 2019 και το 2020

2.6. Δραστηριότητες τεχνικής βοήθειας που ανέλαβε η Επιτροπή

2.6.1. Ενημέρωση και δημοσιότητα: ιστότοπος στο διαδίκτυο

Το άρθρο 12 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 απαιτεί από την Επιτροπή να δημιουργήσει, να διατηρεί και να ενημερώνει ιστότοπο στο διαδίκτυο, ο οποίος θα είναι διαθέσιμος σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ.

Το 2019 και το 2020 η Επιτροπή ενημέρωνε τακτικά τον ιστότοπο του ΕΤΠ στο διαδίκτυο 21 με σχετικές πληροφορίες. Ο ιστότοπος παρέχει καθοδήγηση σχετικά με την υποβολή αιτήσεων, πληροφορίες σχετικά με τις αιτήσεις που γίνονται δεκτές ή απορρίπτονται, καθώς και βασικά στοιχεία και αριθμητικά στοιχεία σχετικά με προηγούμενες αιτήσεις για το ΕΤΠ. Οι χρήστες μπορούν επίσης να βρουν τα στοιχεία των αρμοδίων επικοινωνίας για το ΕΤΠ στα κράτη μέλη και συνδέσμους προς δημοσιεύσεις, ειδήσεις και εκδηλώσεις σχετικά με το ΕΤΠ που διοργανώνονται από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη.

2.6.2. Συσκέψεις με τις εθνικές αρχές και τα ενδιαφερόμενα μέρη του ΕΤΠ

Η 23η και η 24η σύσκεψη των αρμοδίων επικοινωνίας για το ΕΤΠ 22 πραγματοποιήθηκαν τον Μάρτιο του 2019 (στην Αθήνα) και τον Οκτώβριο του 2019 (στις Βρυξέλλες). Αντικείμενο των συσκέψεων ήταν οι υπό εξέλιξη και προγραμματισμένες αιτήσεις για το ΕΤΠ, το Σύστημα Διαχείρισης Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (SFC2014), η εκ των υστέρων αξιολόγηση του ΕΤΠ για την περίοδο 2014-2020, νομικά ζητήματα και ζητήματα λογιστικού ελέγχου, η προστασία δεδομένων, οι απλουστευμένες επιλογές κόστους και η πρόταση κανονισμού της Επιτροπής για την περίοδο μετά το 2020, καθώς και σειρά άλλων σχετικών ζητημάτων.

Παράλληλα με τις συσκέψεις των αρμοδίων επικοινωνίας διοργανώθηκαν δύο σεμινάρια δικτύωσης του ΕΤΠ, τα οποία αφιερώθηκαν στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση του ΕΤΠ μετά το 2020, καθώς και στις πράσινες θέσεις εργασίας και στο ΕΤΠ.

Το σεμινάριο στην Αθήνα συμπληρώθηκε με επισκέψεις στα έργα, γεγονός που έδωσε την ευκαιρία για ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ ομοτίμων και για συναντήσεις με τους δικαιούχους. Και στα δύο σεμινάρια σημειώθηκε υψηλή συμμετοχή από εκπροσώπους των κρατών μελών, ενδιαφερόμενα μέρη και φορείς υλοποίησης του ΕΤΠ.

Οι εκδηλώσεις του ΕΤΠ που είχαν προγραμματιστεί για τον Μάρτιο και τον Οκτώβριο του 2020 ακυρώθηκαν λόγω της πανδημίας COVID-19. Ωστόσο, στις 17 Μαρτίου 2020 πραγματοποιήθηκε διαδικτυακή σύσκεψη αφιερωμένη στην εκ των υστέρων αξιολόγηση.

2.6.3. Σύστημα ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων (SFC2014)

Το 2014 η Επιτροπή επιχείρησε να απλουστεύσει περαιτέρω τις διαδικασίες εντάσσοντας το ΕΤΠ στο Σύστημα Διαχείρισης Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (SFC2014), το οποίο είναι το σύστημα ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων με τα κράτη μέλη. Από τον Απρίλιο του 2015 τα κράτη μέλη υποβάλλουν τις αιτήσεις τους για το ΕΤΠ διαδικτυακά, μέσω καθοδηγούμενης διαδικασίας υποβολής αιτήσεων, ενώ από τον Αύγουστο του 2016 υποβάλλουν και τις τελικές εκθέσεις για το ΕΤΠ μέσω του SFC2014. Η χρήση του SFC2014 για το ΕΤΠ είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή ορθότερων και πληρέστερων αιτήσεων. Αυτό διευκόλυνε τη συλλογή και επεξεργασία στοιχείων και επιτάχυνε την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα αποτελέσματα του ΕΤΠ. Η υποβολή αίτησης για στήριξη από το ΕΤΠ μέσω του SFC2014 έχει συμβάλει στη μείωση του χρόνου που μεσολαβεί ανάμεσα στην υποβολή αίτησης από ένα κράτος μέλος και την έγκριση της πρότασης που υποβάλλει η Επιτροπή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

2.6.4. Εκ των υστέρων αξιολόγηση του ΕΤΠ για την περίοδο 2014-2020

Σύμφωνα με το άρθρο 20 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, η Επιτροπή πραγματοποιεί εκ των υστέρων αξιολόγηση του ΕΤΠ. Στόχος της αξιολόγησης είναι να αξιολογηθούν η αποτελεσματικότητα, η βιωσιμότητα, η αποδοτικότητα, η συνοχή, η συνάφεια και η ενωσιακή προστιθέμενη αξία του ΕΤΠ. Η αξιολόγηση κάλυψε όλες τις υποθέσεις του ΕΤΠ για τις οποίες παραλήφθηκαν αιτήσεις μεταξύ του 2014 και της 31ης Δεκεμβρίου 2019.

Το 2019 η Επιτροπή επέλεξε εξωτερικό πάροχο υπηρεσιών για να εκπονήσει το 2020 μελέτη που υποστηρίζει την αξιολόγηση και παρέχει έκθεση με απαντήσεις στα ζητήματα της αξιολόγησης υπό μορφή πορισμάτων, συμπερασμάτων και συστάσεων. Τα στοιχεία περιλάμβαναν έρευνα τεκμηρίωσης, στοχευμένες έρευνες και διεξοδικές συνεντεύξεις με ενδιαφερόμενα μέρη σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο και δικαιούχους του ΕΤΠ, καθώς και δημόσια διαβούλευση μέσω του διαδικτύου. Για όλες τις υποθέσεις που αξιολογήθηκαν εκπονήθηκαν επιμέρους περιπτωσιολογικές μελέτες 23 οι οποίες διαβιβάστηκαν μαζί με την έκθεση. Η έκθεση του αναδόχου έγινε δεκτή από την Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2020. Θα υποστηρίξει την αξιολόγηση, η οποία θα δημοσιευθεί ως έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (SWD) έως το τέλος του 2021.

Τα πορίσματα της εξωτερικής μελέτης 24 δείχνουν ότι (όπως και στην ενδιάμεση αξιολόγηση για την περίοδο 2014-2020), συνολικά, το ΕΤΠ σημείωσε επιτυχία ως προς την παροχή στήριξης και την επίδειξη αλληλεγγύης προς τους εργαζομένους, τους αυτοαπασχολούμενους και (σε ορισμένες περιπτώσεις) τους νέους που επλήγησαν από σημαντικές αναδιαρθρώσεις.

Επιπλέον, το ΕΤΠ δημιούργησε πραγματική ενωσιακή προστιθέμενη αξία, αυξάνοντας τον αριθμό και την ποικιλία των υπηρεσιών που προσφέρονται στους απολυμένους εργαζομένους, καθώς και το επίπεδο έντασης τους. Η παρασχεθείσα βοήθεια συνέβαλε στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των δικαιούχων, οι οποίοι ακολούθησαν κατόπιν μια πιο προδραστική προσέγγιση όσον αφορά την αναζήτηση εργασίας. Όσον αφορά την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του ΕΤΠ, το κύριο πόρισμα της μελέτης ήταν η αύξηση του μέσου ποσοστού επαναπασχόλησης των απολυμένων εργαζομένων στην αγορά εργασίας. Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε από 49 % (την περίοδο 2007-2013) σε περίπου 60 % (την περίοδο 2014-2020), παρουσιάζοντας όμως διακυμάνσεις μεταξύ των διαφόρων υποθέσεων, με κατώτατη τιμή το 18 % και ανώτατη τιμή το 94 %. Επιπλέον, το Ταμείο διατηρεί τη σημασία και τη χρησιμότητά του, παρότι υπάρχει περιθώριο επανεξέτασης του πεδίου εφαρμογής του όσον αφορά το ποιους στοχεύει και υπό ποιες συνθήκες, απλούστευσης ή συντόμευσης των διοικητικών διαδικασιών, βελτίωσης της προβολής των αποτελεσμάτων και καλύτερης παρακολούθησης των αποτελεσμάτων των παρεμβάσεων του ΕΤΠ.

3. Κανονισμός για το ΕΤΠ για την περίοδο 2021-2027 25

Στις 28 Απριλίου 2021 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εξέδωσαν τον κανονισμό για το ΕΤΠ για την περίοδο 2021-2027, ο οποίος εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2021. Το Ταμείο γίνεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για τους Απολυμένους Εργαζόμενους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δίνεται έμφαση στον βασικό στόχο του ΕΤΠ, ο οποίος είναι να προσφέρει την αλληλεγγύη της ΕΕ προς τους εργαζομένους που έχουν χάσει τη δουλειά τους βοηθώντας τους να προσαρμοστούν στις διαρθρωτικές αλλαγές.

Δεδομένου ότι ο σκοπός του ΕΤΠ είναι η παροχή χρηματοδοτικής στήριξης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και σε συγκεκριμένες απρόβλεπτες περιστάσεις, το Ταμείο παραμένει ένα ειδικό μέσο εκτός των δημοσιονομικών ανώτατων ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Συνεπώς, το ΕΤΠ δεν διαθέτει ετήσιο προϋπολογισμό, αλλά ένα ετήσιο ανώτατο όριο που μπορεί να κινητοποιηθεί εάν χρειαστεί. Το ανώτατο ποσό που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από το ΕΤΠ για την περίοδο 2021-2027 είναι 1,467 δισ. EUR (σε τρέχουσες τιμές), με μέσο όρο τα 209,6 εκατομμύρια EUR (σε τρέχουσες τιμές) ετησίως.

Για να διασφαλιστεί ότι το ΕΤΠ παρεμβαίνει πιο αποτελεσματικά και ότι είναι πιο περιεκτικό και ευέλικτο ώστε να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες και μελλοντικές οικονομικές προκλήσεις και αλλαγές στην αγορά εργασίας, στον κανονισμό για την περίοδο 2021-2027 εισήχθησαν οι ακόλουθες βελτιώσεις.

§Ευρύτερο πεδίο εφαρμογής —απολυμένοι εργαζόμενοι και αυτοαπασχολούμενοι των οποίων η δραστηριότητα έχει παύσει εξαιτίας οποιουδήποτε μεγάλου γεγονότος αναδιάρθρωσης που προκαλείται όχι μόνο από προκλήσεις που σχετίζονται με την παγκοσμιοποίηση ή από χρηματοπιστωτικές ή οικονομικές κρίσεις, αλλά και από τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, την ψηφιοποίηση, την αυτοματοποίηση κ.λπ.

§Χαμηλότερο κατώτατο όριο —η κινητοποίηση του Ταμείου προκαλείται από την απώλεια τουλάχιστον 200 26 θέσεων εργασίας εργαζομένων ή αυτοαπασχολούμενων, αριθμού που αντικατοπτρίζει καλύτερα το μέσο μέγεθος των σημερινών επιχειρήσεων, καθώς σε πολλά κράτη μέλη οι περισσότεροι εργαζόμενοι απασχολούνται σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Στις περισσότερες περιφέρειες η απόλυση 200 εργαζομένων έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας.

§Ευθυγράμμιση του ποσοστού συγχρηματοδότησης από το ΕΤΠ με το μέγιστο ποσοστό συγχρηματοδότησης από το ΕΚΤ+ 27 στο οικείο κράτος μέλος —αυτό θα ενθαρρύνει τις χώρες να υποβάλλουν αίτηση για χρηματοδότηση με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο.

§Επιτάχυνση της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων και της διαδικασίας κινητοποίησης —η απλουστευμένη υποβολή αίτησης θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο για τα κράτη μέλη.

Η κρίση λόγω της νόσου COVID-19 κατέστησε προφανές ότι απρόβλεπτα συμβάντα μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές απώλειες θέσεων εργασίας, γεγονός που καταδεικνύει για μία ακόμη φορά τη σημασία της ικανότητας της ΕΕ να αντιδρά γρήγορα και ευέλικτα. Ο χαρακτήρας έκτακτης ανάγκης του ΕΤΠ αποσκοπεί στην παροχή ταχείας στήριξης από την ΕΕ σε περίπτωση απροσδόκητων μαζικών απολύσεων, όταν οι εθνικές διοικήσεις αντιμετωπίζουν ακραίες δυσκολίες στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων.

Κατά την περίοδο 2021-2027, οι νέοι κανόνες του ΕΤΠ θα δώσουν σε περισσότερους εργαζομένους και αυτοαπασχολούμενους τη δυνατότητα να επωφεληθούν από το Ταμείο και θα καλύψουν το κόστος των υπηρεσιών στήριξης σε υψηλότερο ποσοστό. Το ΕΤΠ θα συνεχίσει να παρέχει ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία βελτιώνοντας τις δεξιότητες και την απασχολησιμότητα του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας της απασχόλησης, και ενισχύοντας την κοινωνική και οικονομική συνοχής μεταξύ των περιφερειών και των κρατών μελών.

(1)

Το 2019 υποβλήθηκε στην Επιτροπή μία αίτηση για το ΕΤΠ (EGF/2019/001 BE/Carrefour), η οποία απορρίφθηκε από το Συμβούλιο. Το 2020 υποβλήθηκαν επτά αιτήσεις για το ΕΤΠ (βλέπε πίνακα 1 κατωτέρω), εκ των οποίων οι έξι στο τέλος του 2020. Από τις επτά αιτήσεις, μόνο μία εγκρίθηκε το 2020, πέντε από τις έξι αιτήσεις που υποβλήθηκαν στο τέλος του 2020 εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το 2021 και μία αποσύρθηκε από την Ισπανία (EGF/2020/006 ES/Cataluña — αυτοκινητοβιομηχανία) το 2021.

(2)

https://eur-lex.europa.eu/eli/reg/2021/691 .

(3)

Συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1927/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 546/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2006, και με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006.

(4)

ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 855.

(5)

Η σειρά αναφοράς των έξι κρατών μελών βασίζεται στον χρόνο υποβολής των αιτήσεων.

(6)

Η σειρά αναφοράς των κρατών μερών βασίζεται στον χρόνο υποβολής των αιτήσεων.

(7)

Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού για το ΕΤΠ, απαιτείται η απόλυση λόγω πλεονασμού τουλάχιστον 500 εργαζομένων για περίοδο αναφοράς εννέα μηνών σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ίδιο οικονομικό τομέα που ορίζεται στο επίπεδο υποδιαίρεσης της NACE αναθ. 2 και είναι εγκατεστημένες σε μία περιφέρεια ή σε δύο συνορεύουσες περιφέρειες, όπως καθορίζονται στο επίπεδο NUTS 2, σε ένα κράτος μέλος. Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού για το ΕΤΠ, μια αίτηση μπορεί να παρεκκλίνει από το εν λόγω κριτήριο λόγω εξαιρετικών περιστάσεων ή επειδή η υπόθεση προέκυψε σε μικρή αγορά εργασίας.

(8)

Βλέπε προηγούμενη υποσημείωση.

(9)

NACE αναθ. 2 — Στατιστική ταξινόμηση των οικονομικών δραστηριοτήτων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-manuals-and-guidelines/-/KS-RA-07-015 .

(10)

Ο τομέας 77 της NACE αναθ. 2 είναι δραστηριότητες ενοικίασης και εκμίσθωσης.

(11)

Βλ.: https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-13418-2019-INIT/en/pdf

(12)

https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=el&pubId=8371&furtherPubs=yes

(13)

Κατά την περίοδο 2009-2011 η περίοδος εφαρμογής ήταν 12 μήνες, ενώ για την περίοδο 2012-2023 ήταν 24 μήνες.

(14)

SWD(2018) 192, διατίθεται στη διεύθυνση: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1562591970533&uri=CELEX:52018SC0192 .

(15)

Το ποσοστό επανένταξης δείχνει την κατάσταση απασχόλησης έξι μήνες μετά τη λήξη της περιόδου υλοποίησης.

(16)

Το ποσοστό απορρόφησης είναι το ποσοστό της χρηματοδοτικής συνεισφοράς του ΕΤΠ που δαπανήθηκε από το κράτος μέλος εντός της περιόδου υλοποίησης που ορίζεται στην αίτηση.

(17)

Πολλοί από αυτούς είναι πρώην δικαιούχοι του ΕΤΠ που εργάζονται επί του παρόντος σε γραφεία ΔΥΑ και σε ιδιωτικούς παρόχους υπηρεσιών.

(18)

Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884.

(19)

Το ποσό αυτό δεν περιλαμβάνει τις αποφάσεις τεχνικής βοήθειας με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

(20)

Δράσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και γ) του κανονισμού για το ΕΤΠ.

(21)

https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=326&langId=el .

(22)

Οι αρμόδιοι επικοινωνίας ορίζονται από τις αρχές των κρατών μελών που είναι αρμόδιες για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση. Επαφίεται στην αρχή κάθε κράτους μέλους να αποφασίσει ποιος θα την εκπροσωπήσει.

(23)

Οι επιμέρους εκθέσεις των περιπτωσιολογικών μελετών δεν δημοσιεύτηκαν και δεν θα δημοσιευτούν.

(24)

https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=el&pubId=8371&furtherPubs=yes

(25)

Κανονισμός (ΕΕ) 2021/691 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Απριλίου 2021, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για τους απολυμένους εργαζόμενους (ΕΤΠ) και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013.

(26)

Παρέκκλιση από τη διάταξη αυτή είναι δυνατή σε μικρές αγορές εργασίας και σε εξαιρετικές περιστάσεις.

(27)

Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 20.8.2021

COM(2021) 486 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

της

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με τις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) το 2019 και το 2020

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1. Σωρευτικά δεδομένα για την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού (1η Ιανουαρίου 2014 – 31 Δεκεμβρίου 2020)

Γράφημα 1: Αριθμός αιτήσεων που υποβλήθηκαν

Γράφημα 2: Αριθμός αιτήσεων ανά τομέα

Γράφημα 3: Αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων ανά τομέα

Γράφημα 4: Αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων ανά κράτος μέλος

Γράφημα 5: Αριθμός απολυμένων, στοχευόμενων και βοηθούμενων εργαζομένων

Γράφημα 6: Αριθμός απολυμένων, στοχευόμενων και βοηθούμενων εργαζομένων

Γράφημα 7: Ποσά (σε EUR) που ζητήθηκαν από το ΕΤΠ ανά κράτος μέλος

Γράφημα 8: Μέσο ποσό (σε EUR) που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο και ανά κράτος μέλος

Πίνακας 1: Τελικές εκθέσεις που υποβλήθηκαν

2. Σωρευτικά δεδομένα μεταξύ 2007 και 2020

Γράφημα 9: Αριθμός αιτήσεων που υποβλήθηκαν

Γράφημα 10: Αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων ανά κράτος μέλος

Γράφημα 11: Ποσό (σε EUR) που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά κράτος μέλος

Γράφημα 12: Μέσο ποσό (σε EUR) που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο και ανά κράτος μέλος

Πίνακας 2: Αιτήσεις για το ΕΤΠ που υποβλήθηκαν, ανά κράτος μέλος και είδος αίτησης

Πίνακας 3: Αιτήσεις για το ΕΤΠ ανά τομέα

Γράφημα 13: Αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων ανά τομέα

1. Σωρευτικά δεδομένα για την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού (1η Ιανουαρίου 2014 – 31 Δεκεμβρίου 2020)

Κάθε χρόνο είναι διαθέσιμα περισσότερα δεδομένα για τον προσδιορισμό των τάσεων στις αιτήσεις και για την παρουσίαση μιας συνολικής εικόνας ως προς την κατεύθυνση των δραστηριοτήτων του Ταμείου. Τα στοιχεία που περιέχονται στα παρακάτω γραφήματα (γραφήματα 1 έως 8) και στον πίνακα 1 αφορούν 54 αιτήσεις 1 που υποβλήθηκαν από τα κράτη μέλη μεταξύ του 2014 και του 2020 βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006. Για μέτρα παροχής βοήθειας σε 58 267 στοχευόμενους δικαιούχους 2 έχει ζητηθεί από το ΕΤΠ συνολικό ποσό ύψους 173 400 703 EUR.

Γράφημα 1: Αριθμός αιτήσεων που υποβλήθηκαν μεταξύ 2014 και 2020

Μεταξύ 2014 και 2020 η Επιτροπή παρέλαβε 23 αιτήσεις σχετικές με την κρίση και 31 αιτήσεις σχετικές με το εμπόριο. Ο συνολικός αριθμός αιτήσεων που λαμβάνονται ετησίως είναι κυμαινόμενος, με μέσο όρο περίπου 8 αιτήσεις ανά έτος. Ο πίνακας 2 δείχνει ότι η Ελλάδα και η Φινλανδία υπέβαλαν τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων (8 έκαστη) κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού, ακολουθούμενες από το Βέλγιο (7) και την Ισπανία (6).

Γράφημα 2: Αριθμός αιτήσεων ανά τομέα* (NACE αναθ. 2) μεταξύ 2014 και 2020

*Τέσσερις αιτήσεις αφορούν περισσότερους από έναν τομείς δραστηριότητας και, ως εκ τούτου, έχουν καταμετρηθεί περισσότερες από μία φορές.

Συνολικός αριθμός τομέων: 40

Από το 2014 έως το 2020 η Επιτροπή έλαβε 54 αιτήσεις που σχετίζονταν με ευρύ φάσμα τομέων (40). O μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων αφορούσε τον τομέα του λιανικού εμπορίου (6), ενώ ακολουθούσαν ο τομέας μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων (5) και ο τομέας αεροπορικών μεταφορών (5).

Στον πίνακα 3 παρουσιάζονται αναλυτικά οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν ανά τομέα.

Γράφημα 3: Αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων ανά τομέα* (NACE αναθ. 2) μεταξύ 2014 και 2020

* Ο αριθμός των στοχευόμενων εργαζομένων ανά τομέα σε δύο πολυτομεακές υποθέσεις 3 εκτιμήθηκε με βάση τον αριθμό των απολυμένων εργαζομένων.

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων: 54 168

Μεταξύ 2014 και 2020 η Επιτροπή έλαβε αιτήσεις για το ΕΤΠ τις οποίες υπέβαλαν 12 κράτη μέλη για 54 168 στοχευόμενους εργαζομένους σε 40 4 διαφορετικούς τομείς. Ο μεγαλύτερος αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων αφορούσε τον τομέα μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων (10 299), ενώ ακολουθούσαν ο τομέας του λιανικού εμπορίου (4 943) και ο τομέας των χερσαίων μεταφορών και μεταφορών μέσω αγωγών (4 676).

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων νέων που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΕΕΑΚ): 4 099

Κατά την περίοδο 2014-2020 υποβλήθηκαν 12 αιτήσεις από πέντε κράτη μέλη, οι οποίες αφορούσαν 4 099 ΕΕΑΚ. Τα κράτη μέλη που υπέβαλαν αίτηση για στήριξη των ΕΕΑΚ ήταν τα εξής: Ελλάδα (4 αιτήσεις – 2 098 ΕΕΑΚ), Βέλγιο (3 αιτήσεις – 700 ΕΕΑΚ), Ιρλανδία (3 αιτήσεις – 446 ΕΕΑΚ), Πορτογαλία (1 αίτηση – 730 ΕΕΑΚ) και Ισπανία (1 αίτηση – 125 ΕΕΑΚ).

Γράφημα 4: Αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων ανά κράτος μέλος μεταξύ 2014 και 2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων.

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων: 58 267

Μέσος αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων ανά κράτος μέλος: 4 856

Μεταξύ 2014 και 2020 οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν από τα 12 κράτη μέλη αφορούσαν 58 267 δικαιούχους (εργαζομένους και ΕΕΑΚ). Η χώρα που ζήτησε στήριξη για τον μεγαλύτερο αριθμό δικαιούχων ήταν το Βέλγιο (11 393), ενώ ακολούθησαν η Γαλλία (9 620) και η Φινλανδία (7 527).

Ο αριθμός των στοχευόμενων δικαιούχων περιλαμβάνει εργαζομένους και ΕΕΑΚ. Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται αναλυτικά οι αιτήσεις ανά έτος και ανά κράτος μέλος.

Γράφημα 5: Αριθμός απολυμένων, στοχευόμενων και βοηθούμενων εργαζομένων* μεταξύ 2014 και 2020

* Σε οκτώ υποθέσεις, οι τελικές εκθέσεις δεν είχαν υποβληθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020· επομένως, ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων που έλαβαν βοήθεια είναι εν μέρει μόνο διαθέσιμος για το 2018 και δεν είναι διαθέσιμος για το 2020.

Συνολικός αριθμός απολυμένων εργαζομένων: 75 021

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων: 54 168

Συνολικός αριθμός εργαζομένων που έλαβαν βοήθεια*: 34 940

Μεταξύ 2014 και 2020 υποβλήθηκαν 54 αιτήσεις για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ οι οποίες αφορούσαν συνολικά 54 168 στοχευόμενους εργαζομένους (36 521 άνδρες και 17 647 γυναίκες), οι οποίοι αντιστοιχούν στο 72 % του συνόλου των 75 021 απολυμένων εργαζομένων.

Γράφημα 6: Αριθμός απολυμένων, στοχευόμενων και βοηθούμενων εργαζομένων* ανά κράτος μέλος μεταξύ 2014 και 2020

*Για τα κράτη μέλη που σημειώνονται με αστερίσκο υπάρχουν ακόμη υποθέσεις του ΕΤΠ που βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης· ως εκ τούτου, ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων που έλαβαν βοήθεια δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.

Συνολικός αριθμός απολυμένων εργαζομένων: 75 021

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων: 54 168

Συνολικός αριθμός εργαζομένων που έλαβαν βοήθεια*: 34 940

Μεταξύ 2014 και 2020 η χώρα που ζήτησε στήριξη για τον μεγαλύτερο αριθμό στοχευόμενων εργαζομένων ήταν το Βέλγιο (10 693, δηλαδή το 89 % των απολυμένων εργαζομένων) και ακολούθησαν η Γαλλία (9 620, δηλαδή το 71 % των απολυμένων εργαζομένων) και η Φινλανδία (7 527, δηλαδή το 81 % των απολυμένων εργαζομένων).

Γράφημα 7: Ποσά (σε EUR) που ζητήθηκαν από το ΕΤΠ ανά κράτος μέλος μεταξύ 2014 και 2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων.

Συνολικό ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ: 173 400 703 EUR

Μέσο ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά κράτος μέλος: 14 450 059 EUR

Μεταξύ 2014 και 2020 12 κράτη μέλη ζήτησαν από το ΕΤΠ συνολικό ποσό ύψους 173 400 703 EUR. Το υψηλότερο ποσό το ζήτησε η Ελλάδα (40 349 250 EUR για 8 αιτήσεις) και ακολούθησαν η Γαλλία (34 716 088 EUR για 5 αιτήσεις) και η Φινλανδία (21 192 607 EUR για 8 αιτήσεις).

Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται αναλυτικά οι αιτήσεις ανά έτος και ανά κράτος μέλος.

Γράφημα 8: Μέσο ποσό (σε EUR) που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο και ανά κράτος μέλος μεταξύ 2014 και 2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων.

Μέσο ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο: 2 976 EUR

Κατά μέσο όρο, καθένα από τα 12 κράτη μέλη που υπέβαλαν αίτηση για στήριξη από το ΕΤΠ μεταξύ 2014 και 2020 ζήτησε 2 976 EUR ανά στοχευόμενο δικαιούχο. Το ανώτατο μέσο ποσό ανά δικαιούχο ζητήθηκε από την Ελλάδα (5 429 EUR) και ακολούθησαν η Ιρλανδία (4 707 EUR) και η Γαλλία (3 609 EUR).

Πίνακας 1: Τελικές εκθέσεις που υποβλήθηκαν μεταξύ 2014 και 2020

** Ο όρος «οικονομικά μη ενεργός» σημαίνει ότι τα άτομα δεν είναι πλέον διαθέσιμα για την αγορά εργασίας για προσωπικούς λόγους, π.χ. συνταξιοδότηση.

2. Σωρευτικά δεδομένα μεταξύ 2007 και 2020

Γράφημα 9: Αριθμός αιτήσεων που υποβλήθηκαν μεταξύ 2007 και 2020

Μεταξύ 2007 και 2020 η Επιτροπή παρέλαβε 85 αιτήσεις σχετικές με την κρίση και 81 αιτήσεις σχετικές με το εμπόριο. Ο συνολικός αριθμός αιτήσεων που λαμβάνονται ετησίως είναι κυμαινόμενος, με μέσο όρο περίπου 12 αιτήσεις ανά έτος.

Γράφημα 10: Αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων ανά κράτος μέλος μεταξύ 2007 και 2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων.

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων: 159 198

Μέσος αριθμός στοχευόμενων εργαζομένων ανά κράτος μέλος: 7 960

Μεταξύ 2007 και 2020 υποβλήθηκαν 166 αιτήσεις (εξαιρουμένων αυτών που αποσύρθηκαν ή απορρίφθηκαν) από 20 κράτη μέλη, οι οποίες αφορούσαν 159 198 εργαζομένους. Η χώρα που ζήτησε στήριξη για τον μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων ήταν η Γαλλία (19 444, 9 υποθέσεις) και ακολούθησαν το Βέλγιο (17 915, 14 υποθέσεις) και η Γερμανία (15 639, 11 υποθέσεις).

Γράφημα 11: Ποσό (σε EUR) που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά κράτος μέλος μεταξύ 2007 και 2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων.

Συνολικό ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ: 652 002 420 EUR

Μέσο ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ: 32 600 121 EUR

Μεταξύ 2007 και 2020 20 κράτη μέλη ζήτησαν από το ΕΤΠ συνολικό ποσό ύψους 652 002 420 EUR. Το υψηλότερο ποσό συγχρηματοδότησης από το ΕΤΠ το ζήτησε η Γαλλία (99 655 342 EUR, 9 αιτήσεις) και ακολούθησαν η Ιρλανδία (67 720 204 EUR, 10 αιτήσεις) και η Ιταλία (63 885 181 EUR, 14 αιτήσεις).

Γράφημα 12: Μέσο ποσό (σε EUR) που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο και ανά κράτος μέλος:

μεταξύ 2007 και 2020

Σε παρένθεση ο αριθμός των αιτήσεων.

Μέσο ποσό που ζητήθηκε από το ΕΤΠ ανά δικαιούχο: 3 993 EUR

Κατά μέσο όρο, καθένα από τα 20 κράτη μέλη που υπέβαλαν αίτηση για στήριξη από το ΕΤΠ μεταξύ 2007 και 2020 ζήτησε 3 993 EUR ανά στοχευόμενο δικαιούχο. Η Αυστρία ζήτησε το υψηλότερο μέσο ποσό ανά δικαιούχο (14 343 EUR, 6 υποθέσεις και 1 952 δικαιούχοι), ενώ ακολούθησαν η Δανία (10 215 EUR, 10 υποθέσεις και 6 234 δικαιούχοι) και η Ιρλανδία (6 042 EUR, 10 υποθέσεις και 10 763 δικαιούχοι).

Πίνακας 2: Αιτήσεις για το ΕΤΠ που υποβλήθηκαν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 (εξαιρουμένων των αιτήσεων που απορρίφθηκαν και αποσύρθηκαν)

Πίνακας 3: Αιτήσεις για το ΕΤΠ ανά τομέα, που υποβλήθηκαν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020

* Οι αιτήσεις αφορούν απολύσεις σε περισσότερους από έναν τομείς, γι’ αυτό η υπόθεση έχει συμπεριληφθεί περισσότερες από μία φορές στον πίνακα.

Πίνακας 4: Αριθμός αιτήσεων* ανά τομέα (NACE αναθ. 2) μεταξύ 2007 και 2020

Μεταξύ 2007 και 2020 η Επιτροπή έλαβε 166 αιτήσεις για το ΕΤΠ οι οποίες σχετίζονταν με ευρύ φάσμα τομέων (49). Ο μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων παραλήφθηκε για τον τομέα των μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων (23) και ακολούθησαν ο τομέας κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων (17) και ο τομέας κατασκευής μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού (15).

Γράφημα 13: Αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων ανά τομέα* (NACE αναθ. 2) μεταξύ 2007 και 2020

* Ο αριθμός των στοχευόμενων δικαιούχων ανά τομέα σε τέσσερις πολυτομεακές υποθέσεις 5 εκτιμήθηκε με βάση τον αριθμό των απολυμένων εργαζομένων.

Τέσσερις τομείς (77, 91, 92 και 93) δεν περιλαμβάνονται στο γράφημα, διότι ο αριθμός των εργαζομένων που απολύθηκαν σε αυτούς τους τομείς δεν ήταν γνωστός κατά το στάδιο της αίτησης 6 .

Συνολικός αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων σε 49 τομείς: 163 297

Μεταξύ 2007 και 2020 η Επιτροπή έλαβε αιτήσεις για το ΕΤΠ τις οποίες υπέβαλαν 20 κράτη μέλη για 163 297 εργαζομένους και ΕΕΑΚ που απολύθηκαν. Ο μεγαλύτερος αριθμός εργαζομένων αφορούσε τον τομέα μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων (33 202), ενώ ακολουθούσαν ο τομέας ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων (21 263) και ο τομέας μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού (11 657).

(1)

Ο αριθμός αυτός αυξάνεται σε 59, εάν συνυπολογιστούν οι τέσσερις υποθέσεις που αποσύρθηκαν και η μία υπόθεση που απορρίφθηκε. Ωστόσο, οι υποθέσεις που αποσύρθηκαν και απορρίφθηκαν δεν αποτυπώνονται στα στατιστικά στοιχεία.

(2)

Αριθμός στοχευόμενων δικαιούχων σύμφωνα με εκτιμήσεις των κρατών μελών κατά τη φάση της αίτησης.

(3)

EGF/2016/003 EE/petroleum and chemicals, EGF/2020/001 ES/Γαλικία — βοηθητικές βιομηχανίες του ναυπηγικού κλάδου, EGF/2020/005 EE/Estonia tourism.

(4)

(5)

EGF/2016/003 EE/Petroleum and chemicals, EGF/2020/001 ES/Γαλικία — βοηθητικές βιομηχανίες του ναυπηγικού κλάδου, EGF/2020/005 EE/Estonia tourism, EGF/2020/005 BE/ Swissport.

(6)

EGF/2020/005 EE/ Estonia tourism

Top