Statistics Explained

Archive:Dane statystyczne dotyczące społeczeństwa informacyjnego

This Statistics Explained article is outdated and has been archived - for recent articles on this topic see the articles Information society statistics - households and individuals and Information society statistics - enterprises.

Dane z sierpnia 2012 roku. Najnowsze dane: Więcej informacji z Eurostatu, Główne tabele i Baza danych.
Wykres 1: Dostęp do internetu i szerokopasmowe łącza internetowe w gospodarstwach domowych, UE-27, 2006-2011
(% wszystkich gospodarstw domowych) - źródło: Eurostat (isoc_pibi_hiac) oraz (isoc_pibi_hba)
Wykres 2: Dostęp do internetu w gospodarstwach domowych, 2010 i 2011 r.
(% wszystkich gospodarstw domowych) - źródło: Eurostat (isoc_ci_in_h)
Tablica 1: Korzystanie z ICT i usług internetowych, 2009-2011
(% osób w wieku od 16 do 74 lat) - źródło: Eurostat (isoc_ci_cfp_cu), (isoc_ci_ifp_iu) oraz (isoc_ci_ac_i)
Tablica 2: Miejsce korzystania z internetu, 2011 r.
(% użytkowników internetu w wieku od 16 do 74 lat) - źródło: Eurostat (isoc_pibi_pai)
Wykres 3: Częstotliwość korzystania z internetu, 2011 r.
(% osób w wieku od 16 do 74 lat) - źródło: Eurostat (isoc_ci_ifp_iu) oraz (isoc_ci_ifp_fu)
Wykres 4: Osoby, które zamówiły towary lub usługi przez internet do użytku prywatnego w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie, 2010-2011
(% osób w wieku od 16 do 74 lat) - źródło: Eurostat (isoc_ec_ibuy)
Wykres 5: Korzystanie z internetu do komunikowania się za pośrednictwem sieci społecznościowych, do nauki, do celów uczestnictwa w życiu obywatelskim i politycznym, w podziale na grupy wiekowe, UE-27, 2011 r.
(% osób fizycznych) - źródło: Eurostat (isoc_bde15cua)
Tablica 3: Umiejętności w zakresie obsługi komputera, 2011 r.
(% osób fizycznych) - źródło: Eurostat (isoc_sk_cskl_i)
Wykres 6: Wykorzystanie technologii informacyjnych przez przedsiębiorstwa, według kategorii wielkości, UE-27, styczeń 2011 r.
(% przedsiębiorstw) - źródło: Eurostat (isoc_ci_in_en2), (isoc_ci_it_en2), (isoc_ci_cd_en2) oraz (isoc_bde15ee)
Tablica 4: Wykorzystanie technologii informacyjnych przez przedsiębiorstwa, styczeń 2011 r.
(% przedsiębiorstw) - źródło: Eurostat (isoc_ci_in_en2), (isoc_ci_it_en2) oraz (isoc_ci_cd_en2)
Wykres 7: Wykorzystanie mobilnego połączenia szerokopasmowego z internetem, styczeń 2010 r. oraz styczeń 2011 r.
(% przedsiębiorstw) - źródło: Eurostat (isoc_ci_it_en2)
Tablica 5: Przedsiębiorstwa wykorzystujące internet do kontaktów z organami publicznymi, według celu, styczeń 2011 r. - źródło: Eurostat (isoc_bde15ee) oraz (isoc_cieg_map)
Wykres 8: Wykorzystanie technologii identyfikacji radiowej (RFID), według celu, NACE i kategorii wielkości, UE-27, styczeń 2011 r. (1)
(% przedsiębiorstw wykorzystujących RFID) - źródło: Eurostat (isoc_ci_cd_en2)
Wykres 9: Obroty przedsiębiorstw z handlu elektronicznego, 2010 r. (1)
(% całości obrotów) - źródło: Eurostat (isoc_ec_evaln2)
Wykres 10: Przedsiębiorstwa prowadzące sprzedaż przez internet, UE-27, 2009-2010
(% przedsiębiorstw) - źródło: Eurostat (isoc_ec_eseln2)
Wykres 11: Przedsiębiorstwa prowadzące sprzedaż i dokonujące zakupów przez internet lub posiadające stronę internetową, UE-27, 2010 r. (1)
(% przedsiębiorstw) - źródło: Eurostat (isoc_ec_eseln2), (isoc_ec_ebuyn2) oraz (isoc_ci_cd_en2)

W poniższym artykule przedstawiono najnowsze dane statystyczne dotyczące różnych aspektów społeczeństwa informacyjnego w Unii Europejskiej (UE). Uważa się, że postępy w tym zakresie mają zasadnicze znaczenie dla |konkurencyjności przemysłu UE oraz, bardziej ogólnie, dla zaspokojenia potrzeb społeczeństwa i gospodarki UE.

Technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) na wiele sposobów wpływają na życie codzienne ludzi, zarówno w pracy, jak i w domu, na przykład podczas komunikowania się czy zakupów online. Polityka UE w tej dziedzinie dotyczy różnych zagadnień, od regulacji całych obszarów, takich jak handel elektroniczny, po starania na rzecz ochrony prywatności osób fizycznych.

Główne ustalenia statystyczne

Gospodarstwa domowe i osoby fizyczne

W ciągu ostatniej dekady technologie informacyjno-komunikacyjne upowszechniły się wśród ogółu społeczeństwa, zarówno ze względu na dostępność, jak i koszty. Ważny wynik osiągnięto w 2007 r., kiedy większość (55 %) gospodarstw domowych w UE-27 miała dostęp do internetu. Odsetek ten w dalszym ciągu rósł i w 2011 r. osiągnął poziom 73 %, o 3 punkty procentowe wyższy niż w 2010 r. Szeroko rozpowszechniony i niedrogi dostęp szerokopasmowy to jeden ze sposobów promowania społeczeństwa opartego na wiedzy i informacji. We wszystkich państwach członkowskich technologie szerokopasmowe były zdecydowanie najbardziej rozpowszechnionym środkiem dostępu do internetu, wykorzystywanym w 2011 r. przez 67 % wszystkich gospodarstw domowych w UE-27 – odsetek ponad dwukrotnie wyższy niż w 2006 r. – zob. Wykres 1.

Największy odsetek (94 %) gospodarstw domowych mających dostęp do internetu w 2011 r. odnotowano w Niderlandach (zob. Wykres 2), ale również w Luksemburgu, Szwecji i Danii co najmniej dziewięć na dziesięć gospodarstw domowych miało dostęp do internetu w 2011 r. Wśród państw członkowskich UE w Bułgarii odnotowano najniższy odsetek gospodarstw domowych z dostępem do internetu (45 %). Równocześnie jednak w Bułgarii zaobserwowano szybki wzrost odsetka gospodarstw domowych mających dostęp do internetu: o 12 punktów procentowych między rokiem 2010 a 2011. Z pozostałych państw członkowskich jeszcze tylko w Rumunii mniej niż połowa gospodarstw domowych miała dostęp do internetu.

Na początku 2011 r. w UE-27 niewiele ponad siedem na dziesięć osób w wieku od 16 do 74 lat używało komputera; podobny był też odsetek osób korzystających z internetu. Co najmniej dziewięć na dziesięć osób w Szwecji, Niderlandach, Luksemburgu i Danii korzystało z komputera i z internetu. W Bułgarii i Rumunii natomiast mniej niż połowa osób w wieku od 16 do 74 lat używała komputera i internetu. W 2011 r. ponad połowa (57 %) osób fizycznych w UE-27 korzystała z internetu w poszukiwaniu informacji o towarach i usługach – zob. Tablica 1.

Spośród użytkowników internetu, czyli mieszkańców UE-27, którzy korzystali z internetu podczas trzech miesięcy poprzedzających badanie ICT, w 2011 r. ponad dziewięć na dziesięć osób (93 %) łączyło się z internetem w domu, jak widać w tablicy 2. Dla porównania, mniej niż połowa tego podzbioru populacji korzystała z internetu w pracy (42 %), a jeszcze o połowę mniejszy odsetek używał internetu w domu przyjaciół, sąsiadów lub rodziny (24 %). Przeważająca większość użytkowników internetu korzystała z niego codziennie – zob. Wykres 3.

Zwiększył się odsetek osób, które zamawiały towary lub usługi przez internet do prywatnego użytku. W 2011 r. 43 % osób w wieku od 16 do 74 lat zgłosiło, że przynajmniej raz dokonało zamówienia przez internet – o 3 punkty procentowe więcej niż w 2010 r. (zob. Wykres 4). W Zjednoczonym Królestwie, Szwecji, Danii i Niderlandach ponad dwie trzecie osób fizycznych zamawiało towary lub usługi przez internet, natomiast na Łotwie, w Portugalii, w Grecji, na Litwie i we Włoszech była to zaledwie co piąta osoba, zaś najniższy odsetek osób zamawiających towary lub usługi przez internet odnotowano w Bułgarii (7 %) i Rumunii (6 %).

Wykres 5 przedstawia informacje związane z używaniem internetu przez osoby fizyczne do korzystania z serwisów społecznościowych i różnych innych stosunkowo nowych zastosowań, takich jak szukanie informacji na stronach typu wiki, czytanie i zamieszczanie opinii w sprawach obywatelskich lub politycznych oraz uczestniczenie w konsultacjach lub głosowaniach online. W 2011 r. w UE-27 średnio 38 % osób w wieku od 16 do 74 lat uczestniczyło w sieciach społecznościowych, jednak podział na grupy wiekowe wykazuje znaczne różnice w korzystaniu z tego typu serwisów. Odsetek osób w wieku od 55 do 74 lat, które korzystały z serwisów społecznościowych, wynosił 11 %, podczas gdy w grupie wiekowej 16–24 lata było to 80 %. To oznacza, że sieci społecznościowe odgrywają kluczową rolę w podtrzymywaniu kontaktów towarzyskich wśród młodszych grup wiekowych. W sumie najmłodsza grupa wiekowa w większym stopniu niż pozostałe (starsze osoby) korzystała z internetu do wszystkich czterech celów przedstawionych na Wykresie 5.

W 2011 r. większość mieszkańców UE-27 posiadała podstawowe umiejętności posługiwania się komputerem umożliwiające kopiowanie lub przenoszenie plików lub katalogów. Umiejętności takie posiadało 63 % osób w wieku od 16 do 74 lat oraz 89 % osób w wieku od 16 do 24 lat. Mniej niż połowa populacji (w wieku od 16 do 74 lat) stosowała podstawowe wzory arytmetyczne w arkuszach kalkulacyjnych (43 %), ponad jedna trzecia tworzyła prezentacje elektroniczne (31 %), a co dziesiąta osoba pisała programy komputerowe (10 %). Odsetek osób w wieku od 16 do 24 lat posiadających takie umiejętności obsługi komputera był znacznie wyższy. Wśród młodszego pokolenia dwie trzecie osób stosowało wzory w arkuszach kalkulacyjnych, prawie sześć na dziesięć tworzyło prezentacje elektroniczne, a jedna na pięć opracowywała programy komputerowe.

Przedsiębiorstwa

Jedno na 20 przedsiębiorstw w UE-27 (objętych badaniem na temat wykorzystania ICT w przedsiębiorstwach) nie miało dostępu do internetu na początku 2011 r. (zob. Wykres 6), natomiast przeważająca większość (87 %) korzystała ze stałego szerokopasmowego połączenia z internetem. Szybko rozpowszechniło się wykorzystanie szerokopasmowych technologii mobilnych – częściowo dzięki wyposażeniu pracowników przedsiębiorstw w klucze USB 3G, smartfony i inne urządzenia mobilne – na początku 2011 r. blisko połowa (47 %) przedsiębiorstw w UE-27 korzystała z mobilnego połączenia szerokopasmowego. W styczniu 2010 r. odsetek ten był o 20 punktów procentowych niższy. Około siedem na dziesięć przedsiębiorstw w UE-27 miało własną stronę internetową. Podobny odsetek przedsiębiorstw korzystał z internetu do składania wypełnionych formularzy drogą elektroniczną organom publicznym.

Na początku 2011 r. odsetek przedsiębiorstw mających dostęp do internetu przekroczył 90 % we wszystkich państwach członkowskich z wyjątkiem Rumunii, Bułgarii i Węgier. Rumunia i Bułgaria były jedynymi państwami członkowskimi, w których mniej niż połowa przedsiębiorstw miała własną stronę internetową – zob. Tablica 4. Na początku 2011 r. ponad trzy czwarte wszystkich przedsiębiorstw w Finlandii korzystało z mobilnego połączenia szerokopasmowego z internetem – zob. Wykres 7. Odsetek ten był znacznie wyższy w porównaniu z pozostałymi państwami członkowskimi, przy czym jeszcze tylko Szwecja, Austria, Francja, Niemcy i Zjednoczone Królestwo zgłosiły, że ponad połowa ich przedsiębiorstw korzystała z mobilnego połączenia szerokopasmowego.

W styczniu 2011 r. około trzech czwartych wszystkich przedsiębiorstw w UE-27 wykorzystywało internet, aby uzyskać formularze lub informacje od organów publicznych, natomiast nieco niższy odsetek (69 %) odsyłał wypełnione formularze organom publicznym przez internet; w przypadku tej grupy najczęściej składano deklaracje w sprawie VAT i składek na ubezpieczenie społeczne – zob. Tablica 5.

Identyfikacja radiowa (RFID) to technologia, która może być stosowana do celów automatycznej identyfikacji i śledzenia. Można ją wykorzystywać do różnych obiektów i w różnych sytuacjach; do częstych zastosowań należą: znakowanie produktów przez producentów, aby śledzić ich lokalizację; znakowanie pojazdów przez przedsiębiorstwa transportowe, aby śledzić ich lokalizację; wykorzystanie w celach osobistych do lokalizacji osób narażonych na niebezpieczeństwo. Wykres 8 zawiera szczegółowe informacje na temat odsetka przedsiębiorstw wykorzystujących RFID w styczniu 2011 r. Z danych tych wynika, że głównym zastosowaniem RFID w przedsiębiorstwach w UE-27 była identyfikacja osób i kontrola dostępu.

W sumie handel elektroniczny stanowił około 14 % obrotów przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej dziesięć osób w UE-27. W poszczególnych państwach w 2010 r. udział ten sięgał od 1 % na Cyprze do 25 % Republice Czeskiej (zob. Wykres 9). W 2010 r. w UE-27 15 % przedsiębiorstw sprzedawało towary lub usługi przez internet. Odsetek ten był o ponad połowę niższy od odsetka przedsiębiorstw (35 %), które dokonywały zakupów online (zob. Wykres 11). Przedsiębiorstw prowadzących sprzedaż w internecie było najwięcej w sektorze hotelarskim (58 %), zaś najwyższy odsetek firm dokonujących w internecie zakupów odnotowano w branży usług informacyjnych i komunikacyjnych (60 %).

Źródła i dostępność danych

Statystycy dobrze zdają sobie sprawę z wyzwań związanych z szybkimi zmianami technologicznymi w dziedzinach związanych z internetem i nowymi zastosowaniami ICT. W konsekwencji w tej dziedzinie nastąpił znaczący rozwój, w tym także dostosowanie narzędzi statystycznych w sposób umożliwiający zaspokojenie nowych wymagań pod względem danych. Statystyki z tego zakresu corocznie poddaje się ponownej ocenie w celu określenia potrzeb użytkowników i uwzględnienia szybkiego tempa zmian technologicznych.

To podejście znajduje odzwierciedlenie w prowadzonych przez Eurostat badaniach: badaniu wykorzystania ICT w gospodarstwach domowych i przez osoby indywidualne oraz badaniu wykorzystania ICT w przedsiębiorstwach. Te coroczne sondaże służą monitorowaniu zjawisk związanych z ICT, zarówno poprzez obserwację zmian podstawowych zmiennych w czasie, jak i przez bardziej dogłębną analizę innych aspektów w określonym momencie. Początkowo badania skupiały się na kwestiach dostępu i jakości połączeń, później jednak ich zakres poszerzono o różnorodne zagadnienia (np. administrację elektroniczną i handel elektroniczny) oraz o analizę społeczno-gospodarczą, w tym dotyczącą zróżnicowania regionalnego, specyfiki płci, wieku, różnic w poziomie wykształcenia i sytuacji osób fizycznych pod względem zatrudnienia w badaniu dotyczącym gospodarstw domowych, bądź analizę przedsiębiorstw według wielkości (małe, średnie, duże) w badaniu dotyczącym przedsiębiorstw. Dostosowuje się również zakres badań w odniesieniu do różnych technologii, uwzględniając nowe grupy produktów i środki dostarczania technologii komunikacyjnych użytkownikom końcowym (przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe).

Gospodarstwa domowe i osoby fizyczne

Badanie gospodarstw domowych obejmuje gospodarstwa domowe, do których należy co najmniej jedna osoba z grupy wiekowej od 16 do 74 lat. Dostęp do internetu w gospodarstwach domowych to wskaźnik odnoszący się do odsetka gospodarstw domowych posiadających dostęp do internetu, dzięki któremu każda osoba w gospodarstwie domowym może korzystać z internetu w domu, jeśli takie jest jej życzenie, choćby w celu wysyłania wiadomości e-mail. Użytkowników internetu definiuje się jako wszystkie osoby fizyczne w wieku od 16 do 74 lat, które korzystały z internetu w ciągu trzech miesięcy poprzedzających badanie. Regularni użytkownicy internetu to osoby, które korzystały z internetu średnio co najmniej raz w tygodniu w ciągu trzech miesięcy poprzedzających badanie. Okresem odniesienia dla tego badania był pierwszy kwartał 2011 r., a badania w większości państw przeprowadzono w drugim kwartale. Częścią badania z 2011 r. był specjalny moduł poświęcony umiejętnościom w zakresie ICT.

Technologie używane najczęściej w celu uzyskania dostępu do internetu dzieli się na szerokopasmowe i dostęp za pośrednictwem dial-up przez zwykłą linię telefoniczną lub ISDN. Technologie szerokopasmowe obejmują cyfrowe linie abonenckie (DSL) i umożliwiają przesyłanie danych z dużą prędkością. Łącza szerokopasmowe definiuje się jako mające przepustowość wyższą niż ISDN, a więc równą co najmniej 144 kbit/s.

Komputer definiuje się jako komputer osobisty wyposażony w jeden z głównych systemów operacyjnych (Macintosh, Linux lub Microsoft), definicja ta obejmuje także komputery podręczne lub palmtopy (PDA).

Zamawianie towarów i usług przez osoby fizyczne odnosi się do dwunastu miesięcy poprzedzających badanie i obejmuje potwierdzone rezerwacje zakwaterowania, dokonywanie inwestycji finansowych, udział w loteriach i zakładach, aukcje internetowe, a także usługi informacyjne w internecie, za które płaci się bezpośrednio. Nie uwzględnia się towarów i usług pozyskanych bezpłatnie za pośrednictwem internetu. Nie uwzględnia się też zamówień dokonanych za pomocą wiadomości e-mail.

Przedsiębiorstwa

Badanie dotyczące wykorzystania ICT w przedsiębiorstwach obejmuje firmy zatrudniające co najmniej dziesięć osób. Zakres tematyczny ogranicza się do przedsiębiorstw, które podstawową działalność prowadzą w sektorach przetwórstwa przemysłowego, zaopatrywania w energię elektryczną, gaz i parę wodną, dostarczania wody, gospodarowania ściekami i odpadami, budownictwa, handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów silnikowych i motocykli, transportu i gospodarki magazynowej, zakwaterowania i usług gastronomicznych, informacji i komunikacji, nieruchomości, działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, usług administrowania i działalności wspierającej oraz naprawy komputerów i sprzętu komunikacyjnego (zgodnie z definicjami w NACE Rev. 2, sekcje C-N, bez działu 75, z uwzględnieniem grupy 95.1); badanie obejmuje także działalność finansową i ubezpieczeniową (sekcja K), która jest jednak wyłączona z przedstawionej tu analizy.

Dane gromadzone w ramach badania przedsiębiorstw można analizować według wielkości przedsiębiorstw (pod względem liczby zatrudnionych pracowników) i przedstawiać je osobno dla małych (10-49 pracowników), średnich (50–249) i dużych (250 i więcej zatrudnionych osób) przedsiębiorstw.

Dane na temat wykorzystania ICT są pogrupowane według lat, w których prowadzone było badanie; większość danych odnosi się do sytuacji w styczniu roku odniesienia/badania. W badaniu z 2011 r. zawarto specjalny moduł poświęcony korzystaniu z usług instytucji publicznych. Choć usługi administracji publicznej są na ogół szeroko dostępne w Europie, jednak między poszczególnymi państwami członkowskimi istnieją duże różnice pod względem wykorzystania tych usług. Niektóre z tych różnic wiążą się z obowiązkowym (lub nie) charakterem składanych deklaracji. W niektórych państwach takie procedury administracyjne dokonywane drogą elektroniczną stały się obowiązkowe, natomiast w innych państwach członkowskich przedsiębiorstwa nadal składają deklaracje (np. VAT lub zabezpieczenia społecznego) na papierze. Nawet jeśli składanie takich dokumentów drogą elektroniczną jest obowiązkowe, niektóre przedsiębiorstwa mogą twierdzić w badaniu sondażowym, że nie dokonują takich operacji elektronicznych, ponieważ dokumenty te mogą być składane przez stronę trzecią (w ramach zlecenia).

Kontekst

Technologie szerokopasmowe uważa się za ważne przy mierzeniu stopnia dostępu do internetu i korzystania z niego, gdyż oferują one użytkownikom możliwość szybkiego przesyłania dużych ilości danych bez przerw w transmisji. Rozpowszechnienie dostępu szerokopasmowego uważa się za kluczowy wskaźnik w ramach kształtowania polityki w dziedzinie ICT. Sądzi się, że ma ono podstawowe znaczenie dla rozwoju zaawansowanych usług w internecie, takich jak e-biznes, e-administracja czy e-uczenie się. Cyfrowe linie abonenckie (DSL) to nadal główna forma dostarczania technologii szerokopasmowych, aczkolwiek coraz częściej stosuje się rozwiązania alternatywne, takie jak sieci kablowe, satelity, światłowody i bezprzewodowe pętle lokalne.

Do 2010 r. ramy polityki UE w zakresie ICT określała inicjatywa i2010 o nazwie „Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia” (COM(2005) 229 final), która miała na celu zwiększenie wydajności w całej gospodarce UE poprzez szersze zastosowanie ICT. Po przeglądzie śródokresowym zaktualizowaną strategię i2010 przedstawiono w kwietniu 2008 r., uwzględniając w niej kluczowe wyzwania na lata 2008–2010.

W maju 2010 r. Komisja Europejska przyjęła komunikat w sprawie Europejskiej agendy cyfrowej (COM(2010) 245 final), czyli strategii zakładającej stworzenie do 2020 r. dobrze prosperującej gospodarki cyfrowej. Europejska agenda cyfrowa to jedna z siedmiu inicjatyw przewodnich strategii „Europa 2020” na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu. Określono w niej politykę i działania zmierzające do maksymalizacji korzyści wynikających z ery cyfrowej dla wszystkich sektorów społeczeństwa i gospodarki. Agenda skupia się na siedmiu priorytetowych obszarach działania: stworzenie jednolitego rynku cyfrowego, wzmocnienie interoperacyjności, zwiększenie zaufania do internetu i poprawa jego bezpieczeństwa, zapewnienie dostępu do znacznie szybszego internetu, wzrost nakładów na badania naukowe i rozwój, podnoszenie poziomu umiejętności cyfrowych i e-integracji oraz wykorzystanie ICT w celu sprostania wyzwaniom, takim jak zmiana klimatu czy starzenie się społeczeństwa.

Więcej informacji z Eurostatu

Publikacje

Główne tabele

Information society statistics
Policy indicators (t_isoc_pi)
Telecommunication services (t_isoc_tc)
Computers and the Internet in households and enterprises (t_isoc_ci)
E-skills of individuals and ICT competence in enterprises (t_isoc_sk)

Baza danych

Information society statistics
Policy indicators (isoc_pi)
Telecommunication services (isoc_tc)
Computers and the Internet in households and enterprises (isoc_ci)
E-commerce by individuals and enterprises (isoc_ec)
E-skills of individuals and ICT competence in enterprises (isoc_sk)
Regional Information society statistics (isoc_reg)

Sekcja specjalna

Metodyka / Metadane

Dane źródłowe tablic i wykresów (MS Excel)

Linki zewnętrzne

Zobacz także