Statistics Explained

Zatrudnienie – roczne statystyki


Dane pozyskano w kwietniu 2020 r.

Planowana aktualizacja artykułu: wrzesień 2021 r.


This Statistics Explained article has been archived on 23 November 2020 - for recent articles on this topic see Employment - annual statistics .


Najważniejsze punkty

Najwyższy wskaźnik zatrudnienia w UE-27 (osób w wieku od 20 do 64 lat) od 2005 r. odnotowano w 2019 r. i wyniósł on 73,1 %.
Na poziomie UE-27 różnica w poziomie zatrudnienia ze względu na płeć zmniejszyła się od 2005 r., ale wskaźnik zatrudnienia w 2019 r. był nadal o 11,7 punktu procentowego wyższy w przypadku mężczyzn niż w przypadku kobiet.
Narzędzie 1: Zatrudnienie (ogółem, kobiety, mężczyźni, osoby młode i starsze) w latach 2005-2019
(% ludności w wieku od 20 do 64 lat)
Źródło: Eurostat

W niniejszym artykule przedstawiono najnowsze dane statystyczne Unii Europejskiej (UE) dotyczące zatrudnienia, oparte na badaniu aktywności ekonomicznej ludności UE (BAEL). Ogólnie dane statystyczne dotyczące zatrudnienia pokazują istotne różnice w zależności od płci, wieku i poziomu wykształcenia. Występują również duże różnice pod względem rynku pracy między poszczególnymi państwami członkowskimi UE.

Należy zauważyć, że liczby i wskaźniki przedstawione w narzędziach i wspomniane w tekście niniejszego artykułu mogą różnić się w niektórych przypadkach ze względu na stałą rewizję danych źródłowych: narzędzia odnoszą się do najnowszych danych (przedstawionych w bazie danych Eurostatu w zakładce Employment and unemployment (Labour Force Survey) (w jęz. angielskim)), natomiast tekst odnosi się do danych z kwietnia 2020 r.

Pełny artykuł

Najwyższy wskaźnik zatrudnienia odnotowany od 2005 r.

W 2019 r. wskaźnik zatrudnienia osób w wieku od 20 do 64 lat w UE-27, mierzony w ramach badania aktywności ekonomicznej ludności (BAEL), wyniósł 73,1 %, co stanowiło największą roczną średnią kiedykolwiek odnotowaną dla UE. Za tą wartością średnią kryją się jednak znaczne różnice między poszczególnymi państwami (mapa 1 i narzędzie 1). Szwecja posiada jak dotąd najwyższy wskaźnik zatrudnienia w UE: 82,1 %. Tak wysoki wskaźnik odnotowywany jest również w państwach EFTA, Islandii (85,9 %) i Szwajcarii (82,9 %).

Mapa 1: Wskaźnik zatrudnienia, grupa wiekowa 20–64 lata, 2019 r.
(%)
Źródło: Eurostat (lfsi_emp_a)

W 2010 r. Rada Europejska przyjęła strategię „Europa 2020”. Nacisk położono na wzmocnienie gospodarki UE oraz przygotowanie się do podjęcia wyzwań na kolejną dekadę. Jednym z głównych celów na poziomie UE określonych w tej strategii jest zwiększenie do 2020 r. wskaźnika zatrudnienia ludności w wieku 20–64 lat do co najmniej 75 %.

Chociaż UE-27 jako całość nie osiągnęła jeszcze w 2019 r. swojego celu, 17 państw członkowskich UE osiągnęło lub nawet przekroczyło cel strategii „Europa 2020”. Do państw tych należą nordyckie państwa członkowskie (Szwecja, Dania i Finlandia), trzy bałtyckie państwa członkowskie (Estonia, Litwa and Łotwa), jak również Niderlandy, Niemcy, Czechy, Słowenia, Portugalia, Cypr, Węgry, Malta, Irlandia, Austria i Bułgaria (mapa 1). Również w Zjednoczonym Królestwie, Islandii, Szwajcarii i Norwegii wskaźnik zatrudnienia przekraczał 75 %. Na drugim końcu skali wskaźnik zatrudnienia znacząco odbiegał od celu UE, tj. wynosił poniżej 70 % w Chorwacji, we Włoszech, w Hiszpanii i w Grecji, przy czym w tym ostatnim państwie odnotowano najniższy wskaźnik dla wszystkich państw członkowskich UE (61,2 %). W państwach kandydujących: Czarnogórze, Macedonii Północnej, Serbii i Turcji zarejestrowane wskaźniki zatrudnienia wyniosły 65 % lub mniej

Narzędzie 1: Zatrudnienie (ogółem, kobiety, mężczyźni, osoby młode i starsze) w latach 2005-2019
(% ludności w wieku od 20 do 64 lat)
Źródło: Eurostat (lfsi_emp_a)



W latach 2005–2019 wskaźnik zatrudnienia ludności ogółem w wieku 20–64 lat wzrósł w UE-27 o 6,3 punktu procentowego z 66,8 % do 73.1 %. W ubiegłych latach w państwach wystąpiły jednak bardzo różne sytuacje na rynku pracy. We wszystkich państwach, z wyjątkiem Grecji (-3,2 p.p.), w wyżej wymienionym okresie wskaźnik zatrudnienia wzrósł. Największy wzrost odnotowano na Malcie (19,8 p.p.: z 57,4 % do 77,2 %) i w Polsce (o 14,7 p.p.: z 58,3 % do 73,0 %).

W miarę upływu czasu zatrudnienie kobiet wzrasta

W 2019 r. wskaźnik zatrudnienia mężczyzn był wyższy niż w przypadku kobiet we wszystkich 27 państwach członkowskich UE. Dotyczy to również wszystkich lat w okresie 2005–2019, z dwoma wyjątkami: Łotwy w 2010 r. i Litwy w 2009 r. i 2010 r. Zmiany wskaźnika zatrudnienia mężczyzn i kobiet w latach 2005–2019 przebiegały jednak w różny sposób (druga i trzecia ikonka narzędzia 1).

Od 2005 r. wskaźnik zatrudnienia kobiet wzrósł ogółem w Europie, przy czym na poziomie UE wzrost wyniósł 8,6 p.p. Największy wzrost wskaźnika zatrudnienia kobiet w latach 2005–2019 odnotowano na Malcie (+31,9 p.p.), w Bułgarii i w Polsce (w obu +13,6 p.p.). W 2019 r. najwyższe wskaźniki zatrudnienia kobiet stwierdzono w Szwecji (79.7 %), natomiast najniższe wskaźniki zatrudnienia kobiet odnotowano we Włoszech (53,8 %) i w Grecji (51,3 %).

Z kolei wzrost wskaźnika zatrudnienia mężczyzn na poziomie UE w latach 2005–2019 był bardziej ograniczony (+3,9 p.p.) niż wzrost wskaźnika zatrudnienia kobiet. W siedmiu państwach członkowskich UE wskaźnik zatrudnienia mężczyzn nawet się obniżył, przy czym najbardziej widoczne zmiany zaobserwowano w Grecji (-8,0 p.p.: z 79,3 % w 2005 r. do 71,3 % w 2019 r.) i w Hiszpanii (-5,8 p.p.: z 79,8 % do 74,0 %).

W związku z tym różnica między wskaźnikami zatrudnienia dla kobiet i mężczyzn zmalała na poziomie UE z 16,4 p.p. w 2005 r. do 11,7 p.p. w 2019 r. Tę samą tendencję odnotowano we wszystkich państwach członkowskich UE z wyjątkiem Węgier, Polski, Estonii i Rumunii. Spadek ten był szczególnie wysoki na Malcie (różnica w poziomie zatrudnienia ze względu na płeć uległa zmianie o -24,9 p.p.) ze względu na wzrost wskaźnika zatrudnienia kobiet. Różnica ta zmniejszyła się również znacznie w Hiszpanii (-12,8 p.p.) i Luksemburgu (-11,9 p.p.), ze względu na jednoczesny spadek wskaźnika zatrudnienia mężczyzn i wzrost wskaźnika zatrudnienia kobiet.

Zatrudnienie osób w starszym wieku wzrasta, zatrudnienie ludzi młodych wykazuje tendencję malejącą

Chociaż wskaźnik zatrudnienia ludzi młodych (osoby w wieku 15–24 lat) na poziomie UE w latach 2005–2019 nieznacznie wzrósł (+0,2 p.p.), prawie połowa państw członkowskich UE (13 państw) wykazała w swoich krajowych danych spadek. Spadek zatrudnienia ludzi młodych jest szczególnie widoczny w Irlandii, Hiszpanii, Grecji, Danii, Portugalii, we Włoszech i na Cyprze. W tym samym okresie wskaźnik zatrudnienia osób starszych (osoby w wieku 55–64 lat) ogólnie wzrósł, przy czym Bułgaria, Niemcy, Słowacja i Niderlandy odnotowały największy wzrost wskaźnika zatrudnienia osób starszych (czwarta i piąta ikonka narzędzia 1).

Im wyższy poziom wykształcenia, tym wyższy wskaźnik zatrudnienia

Poziom wykształcenia może znacząco wpłynąć na wskaźniki zatrudnienia (narzędzie 2). W 2019 r. wskaźnik zatrudnienia na poziomie UE osób w wieku 20–64 lat z wykształceniem wyższym, tj. krótki cykl kształcenia na poziomie studiów wyższych, licencjat, stopień magistra lub doktora bądź stopnie równoważne (poziomy 5–8 ISCED), wyniósł 84,8 %. Wskaźnik ten jest znacznie wyższy niż w przypadku osób, które uzyskały jedynie wykształcenie na niższym poziomie, podstawowe lub średnie I stopnia (poziomy ISCED 0–2), dla których wyniósł on 55,8 %. W UE-27 wskaźnik zatrudnienia dla osób, które ukończyły kształcenie najwyżej na poziomie średnim II stopnia lub kształcenie policealne (poziomy ISCED 3–4), mieści się w przedziale między dwoma poprzednimi wskaźnikami i wynosi 73,4 %. Liczby te mogą wskazywać, że wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia wzrasta również szansa znalezienia pracy.

Nie dość, że osoby o niskim poziomie wykształcenia mają (w tych trzech grupach wykształcenia) najmniejsze szanse znalezienia pracy, najbardziej ucierpiały też one na skutek kryzysu: w latach 2007–2013 wskaźnik zatrudnienia w tej grupie spadł na poziomie UE o 5,4 p.p. Analogiczny spadek w przypadku osób o średnim lub wysokim poziomie wykształcenia wyniósł 1,8 p.p. (dla obu poziomów).

Narzędzie 2: Wskaźnik zatrudnienia według poziomu wykształcenia, lata 2005–2019
(% ludności w wieku od 20 do 64 lat posiadającej niski/średni/wysoki poziom wykształcenia)
Źródło: Eurostat


Narzędzie 2 wskazuje na znaczenie edukacji dla zwiększenia szans na znalezienie pracy. W istocie, na przykład w Słowacji, w 2019 r. wskaźnik zatrudnienia osób posiadających niski poziom wykształcenia wyniósł 36,1 %; wskaźnik ten jest znacznie niższy niż wskaźnik zatrudnienia osób posiadających średni poziom wykształcenia (75,6 %) i osób posiadających wysoki poziom wykształcenia (80,6 %). Sytuacja ta jest porównywalna z sytuacją w Chorwacji (39,5 % dla osób o niskim poziomie wykształcenia w porównaniu z 66,6 % dla osób o średnim poziomie wykształcenia), w Czechach (53,4 % w porównaniu z 81,3 %), w Bułgarii (51,2 % w porównaniu z 76,0 %) i w Polsce (44,6 % w porównaniu z 69,2 %). Warto również odnotować przykład Francji, ze wskaźnikami zatrudnienia wynoszącymi odpowiednio 51,7 %, 70,1 % i 83,3 % dla osób o niskim, średnim i wysokim poziomie wykształcenia, jeżeli uwzględnić departamenty zamorskie. Niemniej jednak, jeżeli wyłączyć departamenty zamorskie, wskaźnik zatrudnienia dla osób o niskim, średnim i wysokim poziomie wykształcenia wynosi odpowiednio 52,5 %, 70,4 % i 83.4 %. Tak więc różnica między Francją metropolitalną (bez departamentów zamorskich) a całą Francją (z departamentami zamorskimi) zmniejsza się wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia.

Specjaliści reprezentują w UE-27 największą grupę

Pod względem wykonywanego zawodu (ISCO) specjaliści stanowili w 2019 r. w UE-27 największą grupę (zob. lewa strona wykresu 1) – 19,5 % osób zatrudnionych. Na kolejnych miejscach znajdowali się technicy i średni personel (16,9 %) oraz pracownicy świadczący usługi i sprzedawcy (16,3 %). Na drugim końcu skali dwie najmniejsze grupy stanowili wykwalifikowani pracownicy sektora rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa (3,3 %) oraz sił zbrojnych (0,6 %).

Uwzględnienie wyłącznie samego zawodu daje jednak ograniczony obraz gospodarczych, społecznych i kulturowych cech osób zatrudnionych. Z tego powodu wprowadzono szerszą klasyfikację z podziałem na grupy społeczno-ekonomiczne o nazwie ESeG (europejskie grupy społeczno-ekonomiczne). Łączy ona zawód ze statusem zatrudnienia. Przy wykorzystaniu tej klasyfikacji specjaliści pozostawali w 2019 r. w UE-27 największą grupą osób zatrudnionych (19,4 %) (zob. prawa strona wykresu 1), ale tym razem na kolejnych miejscach znaleźli się pracownicy niższego szczebla – 18,6 % i wykwalifikowani pracownicy sektora przemysłowego – 17,1 %.

Wykres 1: Osoby zatrudnione według europejskiej grupy społeczno-ekonomicznej, grupa wiekowa 20–64 lata, UE-27, 2019 r.
(% całkowitego zatrudnienia)
Źródło: Eurostat (lfsa_egais) i (lfsa_esega)

Dane źródłowe tabel i wykresów

Źródła danych

Źródło: Badanie aktywności ekonomicznej ludności w Unii Europejskiej (BAEL UE) jest największym europejskim badaniem reprezentacyjnym gospodarstw domowych, dostarczającym kwartalne i roczne wyniki w zakresie uczestnictwa w rynku pracy osób w wieku co najmniej 15 lat, a także osób nienależących do zasobów pracy. Dotyczy ono osób zamieszkałych w prywatnych gospodarstwach domowych. W wynikach nie uwzględnia się poborowych odbywających służbę wojskową lub pracujących na cele społeczne. BAEL UE opiera się na tych samych populacjach docelowych i stosuje te same definicje we wszystkich państwach, co oznacza, że wyniki są porównywalne między państwami. BAEL UE jest ważnym źródłem informacji na temat sytuacji i tendencji na krajowych i unijnych rynkach pracy. Co kwartał w państwach uczestniczących w badaniu przeprowadza się około 1,8 mln wywiadów w celu uzyskania informacji statystycznych dla około 100 zmiennych. Ze względu na różnorodność informacji i dużą wielkość próby, BAEL UE jest również ważnym źródłem innych statystyk europejskich, takich jak statystyki dotyczące edukacji lub statystyki regionalne.

Okres odniesienia: Wyniki uzyskiwane są jako średnie wyników dla czterech kwartałów w danym roku.

Zasięg geograficzny: Wyniki badania obejmują zwykle wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej, Zjednoczone Królestwo, państwa członkowskie EFTA, Islandię, Norwegię i Szwajcarię, jak również państwa kandydujące, Czarnogórę, Macedonię Północną, Serbię i Turcję. W przypadku Cypru badanie obejmuje jedynie obszary Cypru kontrolowane przez rząd Republiki Cypryjskiej.

Agregaty europejskie: UE i UE-27 oznaczają wszystkie państwa członkowskie UE-27. Jeżeli dane dotyczące danego państwa są niedostępne, przy obliczaniu odpowiednich agregatów uwzględnia się dane dotyczące tego samego państwa za ostatni dostępny okres. W takich przypadkach zamieszczana jest odpowiednia informacja.

Definicje: Pojęcia i definicje stosowane w badaniu zgodne są z wytycznymi Międzynarodowej Organizacji Pracy. Zatrudnienie obejmuje osoby w wieku co najmniej 15 lat (w Hiszpanii i we Włoszech w wieku 16 lat i powyżej, w Estonii, na Łotwie, na Węgrzech, w Finlandii, Szwecji, Norwegii i Danii w wieku 15–74 lat, zaś w Islandii w wieku 16–74 lat), mieszkające w prywatnych gospodarstwach domowych, które podczas tygodnia odniesienia wykonywały jakąś pracę, nawet jeśli pracowały tylko przez jedną godzinę w tygodniu, za odpłatnością, dla zysku lub korzyści dla rodziny, albo nie pracowały, ale były zatrudnione lub prowadziły działalność na własny rachunek i tymczasowo nie pracowały ze względu np. na chorobę, urlop, spór zbiorowy lub kształcenie bądź szkolenie.

Zatrudnienie można mierzyć pod względem liczby osób lub miejsc pracy w ekwiwalentach pełnego czasu pracy lub w ujęciu przepracowanych godzin. We wszystkich danych szacunkowych przedstawionych w niniejszym artykule zastosowano liczbę osób; również informacje na temat wskaźników zatrudnienia oparto na danych szacunkowych dotyczących liczby osób. Ze względu na zmieniającą się liczbę ludności państw oraz w celu ułatwienia porównań między krajami różnej wielkości dane statystyczne dotyczące zatrudnienia często przedstawia się w postaci wskaźników zatrudnienia. Wskaźniki te publikuje się zwykle dla ludności w wieku produkcyjnym, do której zasadniczo zalicza się osoby w wieku od 15 do 64 lat, chociaż w Hiszpanii, Zjednoczonym Królestwie i Islandii stosowany jest przedział wiekowy od 16 do 64 lat. Grupa wiekowa 15–64 lata jest również standardowo badana przez inne międzynarodowe organizacje statystyczne (mimo że niektórzy decydenci kładą coraz większy nacisk na grupę wiekową 20–64 lata, jako że coraz większy odsetek ludności UE kontynuuje edukację w ramach szkolnictwa wyższego).

Pojęcie zatrudnienia w BAEL UE różni się od pojęcia zatrudnienia w rachunkach narodowych, ponieważ to ostatnie nie ustanawia żadnego limitu wiekowego lub typu gospodarstwa domowego, a także obejmuje populację osób niebędących mieszkańcami przyczyniającą się do PKB oraz poborowych odbywających służbę wojskową lub pracujących na cele społeczne.

Linki do pięciu różnych artykułów dotyczących szczegółowych informacji technicznych i metodologicznych znajdują się na stronie badania aktywności ekonomicznej ludności UE.

Należy zauważyć, że Eurostat dostarcza dwa zestawy wskaźników związanych z rocznym wskaźnikiem zatrudnienia, które służą różnym celom i w niektórych przypadkach różnią się od siebie:

(1) Główne wskaźniki, które dostosowywane są sezonowo. Obejmują one wskaźniki podstawowe zawarte w strategii „Europa 2020”, które są konsekwentnie wykorzystywane do monitorowania celów strategii „Europa 2020” (na poziomie UE i krajowym). Mają one jedynie kilka podziałów i zazwyczaj odnoszą się do grupy wiekowej 20–64 lat. Należy zauważyć, że w przypadku Francji publikowane są dwie serie: jedna obejmująca departamenty zamorskie, rozpoczynająca się w 2003 r., i jedna dotycząca Francji metropolitalnej, z wyłączeniem departamentów zamorskich, rozpoczynająca się w 1992 r. Ta ostatnia jest oceniana w ramach strategii „Europa 2020” i jest również uwzględniona w odpowiednich zbiorczych danych dotyczących UE i strefy euro.

(2) Wskaźniki szczegółowe, które nie są sezonowo dostosowywane. Mają one dużą liczbę podziałów i w związku z tym można je wykorzystać do bardziej szczegółowych analiz. W przypadku Francji publikuje się tylko jedną serię danych. Seria ta zawiera dane dotyczące Francji metropolitalnej do czwartego kwartału 2013 r., a od 2014 r. – również francuskich departamentów zamorskich.

W niniejszym artykule przedstawiono roczne wyniki dla większości wskaźników z zestawu „głównych wskaźników”.

Główne pojęcia: Do głównych pojęć z zakresu zatrudnienia zdefiniowanych do celów badania aktywności ekonomicznej ludności (BAEL) należą:

  • pracownicy, których definiuje się jako osoby wykonujące pracę dla pracodawcy publicznego lub prywatnego i pobierające wynagrodzenie w postaci pensji, płatności za wyniki lub płatności w naturze; zalicza się do nich także członków sił zbrojnych niebędących poborowymi;
  • osoby pracujące na własny rachunek, które prowadzą własne przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne lub praktykę zawodową. Uznaje się, że osoba pracująca na własny rachunek pracowała w tygodniu referencyjnym, jeśli spełnia jedno z następujących kryteriów: wykonuje pracę w celu uzyskania zysku; poświęca czas na prowadzenie działalności; lub jest w trakcie zakładania działalności;
  • rozróżnienia między pełnym a niepełnym wymiarem czasu pracy dokonuje się zasadniczo na podstawie spontanicznej odpowiedzi respondenta. Głównymi wyjątkami są Niderlandy i Islandia, gdzie stosuje się próg 35 godzin, Szwecja, gdzie próg stosuje się do osób pracujących na własny rachunek, oraz Norwegia, gdzie osoby pracujące od 32 do 36 godzin są pytane, czy jest to praca na pełny czy niepełny etat.
  • wskaźniki dotyczące zatrudnionych osób wykonujących dodatkową pracę odnoszą się tylko do osób wykonujących więcej niż jedną pracę w tym samym czasie; osób, które zmieniły pracę w tygodniu referencyjnym, nie zalicza się do osób wykonujących dwie prace;
  • pracownika uważa się za zatrudnionego tymczasowo, jeśli pracodawca i pracownik uzgodnili, że koniec zatrudnienia jest określony czynnikami obiektywnymi, takimi jak określona data, wykonanie zlecenia lub powrót tymczasowo zastępowanego pracownika. Do typowych przypadków należą: pracownicy sezonowi; osoby zaangażowane przez agencję zatrudnienia i wynajmowane stronie trzeciej do wykonania określonego zadania (o ile nie zawierają pisemnej umowy o pracę na czas nieokreślony); osoby na specjalnych umowach o szkolenie.

Poziom wykształcenia odnosi się do osiągniętego poziomu wykształcenia, tj. najwyższego pomyślnie ukończonego poziomu kształcenia. Niski poziom wykształcenia odnosi się do poziomów ISCED 0–2 (poniżej wykształcenia podstawowego, wykształcenia podstawowego i średniego I stopnia), średni poziom wykształcenia odnosi się do poziomów ISCED 3 i 4 (wykształcenia średniego II stopnia i kształcenia policealnego), a wysoki poziom wykształcenia odnosi się do poziomów ISCED 5–8 (wykształcenia wyższego).

Europejskie grupy społeczno-ekonomiczne (ESeG) to pochodna klasyfikacja, która umożliwia grupowanie jednostek o podobnych cechach gospodarczych, społecznych i kulturowych w całej Unii Europejskiej, wyłącznie na podstawie kluczowych zmiennych społecznych, aby zapewnić wygodne zastosowanie we wszystkich sondażach społecznych dostarczających porównywalne wyniki. Główne kluczowe zmienne społeczne, które zastosowano, to „status zawodowy według MOP”, „status zatrudnienia”, „zawód wykonywany” (zgodnie z ISCO-08) i „status na rynku pracy”. Szczegółowa klasyfikacja i noty wyjaśniające znajdują się na stronie ESeG page on the Eurostat classification server RAMON.

Kontekst

Statystyki zatrudnienia mogą być stosowane w różnych analizach, w tym w badaniach z zakresu makroekonomii (w których pracę traktuje się jako czynnik produkcji), wydajności lub konkurencyjności. Można je też wykorzystywać do badania szeregu społecznych i behawioralnych aspektów związanych z sytuacją zawodową jednostki, takich jak integracja społeczna mniejszości lub zatrudnienie jako źródło dochodów gospodarstw domowych.

Wskaźnik zatrudnienia ma charakter zarówno strukturalny, jak i krótkoterminowy. Jako wskaźnik strukturalny może służyć do wyjaśnienia struktury rynków pracy i systemów gospodarczych w wymiarze równowagi między podażą a popytem na rynku pracy oraz jakości zatrudnienia. Jako wskaźnik krótkoterminowy zatrudnienie odzwierciedla cykl koniunkturalny. w tym względzie ma jednak pewne ograniczenia, ponieważ często jest określany mianem wskaźnika opóźnionego.

Dane statystyczne dotyczące zatrudnienia leżą u podstaw wielu dziedzin polityki UE. W listopadzie 1997 r. podczas szczytu w sprawie zatrudnienia w Luksemburgu zainicjowano europejską strategię zatrudnienia (EES), którą następnie w 2005 r. dostosowano do zmienionych celów lizbońskich, zaś w lipcu 2008 r. zaktualizowano wytyczne dotyczące polityki zatrudnienia na lata 2008–2010. W marcu 2010 r. Komisja Europejska ogłosiła strategię „Europa 2020” na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, którą Rada Europejska formalnie przyjęła w czerwcu 2010 r. Rada Europejska zatwierdziła pięć głównych celów, z których pierwszy to podniesienie do 2020 r. wskaźnika zatrudnienia wśród kobiet i mężczyzn w wieku od 20 do 64 lat do 75 %. Kierując się tymi głównymi celami, państwa członkowskie UE mogą określać własne cele krajowe i tworzyć krajowe programy reform, obejmujące działania, które mają być podjęte w celu wdrożenia tej strategii. Zgodnie z założeniami strategii „Europa 2020” europejska strategia zatrudnienia wspiera środki służące osiągnięciu do 2020 r. trzech głównych celów, a mianowicie tego, aby:

- 75 % osób w wieku od 20 do 64 lat miało pracę;
- odsetek uczniów przedwcześnie kończących naukę spadł poniżej 10 % oraz co najmniej 40 % osób w wieku od 30 do 34 lat miało wyższe wykształcenie;
- o co najmniej 20 mln zmniejszyła się liczba osób zagrożonych ubóstwem i wyłączeniem społecznym.

Wolne tempo wychodzenia z kryzysu finansowego i gospodarczego oraz coraz więcej danych świadczących o rosnącym bezrobociu skłoniły Komisję Europejską do przedstawienia w dniu 18 kwietnia 2012 r. specjalnego pakietu dotyczącego zatrudnienia zawierającego propozycje środków sprzyjających tworzeniu miejsc pracy. W proponowanych przepisach skupiono się na aspekcie popytu w tworzeniu miejsc pracy i określono sposoby, dzięki którym państwa członkowskie mogą sprzyjać zatrudnieniu poprzez zmniejszanie obciążeń podatkowych związanych z zatrudnieniem lub wspieranie przedsiębiorstw rozpoczynających działalność. Wspomniane propozycje miały też na celu wskazanie obszarów gospodarki o dużym potencjale tworzenia miejsc pracy, takich jak zielona gospodarka, usługi zdrowotne i technologie informacyjno-komunikacyjne.

W grudniu 2012 r. w obliczu wysokiego i stale rosnącego bezrobocia osób młodych w państwach członkowskich UE Komisja Europejska przedstawiła pakiet na rzecz zatrudnienia młodzieży (COM(2012) 727 final). Stanowił on kontynuację działań na rzecz młodzieży nakreślonych w szerszym pakiecie dotyczącym zatrudnienia i zawiera wiele propozycji, między innymi:

  • gwarancję dla młodzieży zapewniającą, że wszyscy młodzi ludzie w wieku do 25 lat otrzymają dobrej jakości ofertę pracy, dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu lub praktyki zawodowej w ciągu czterech miesięcy od zakończenia formalnej nauki lub utraty pracy;
  • konsultacje z europejskimi partnerami społecznymi w sprawie ram jakości staży umożliwiających młodym ludziom zdobycie wysokiej jakości doświadczenia zawodowego w bezpiecznych warunkach;
  • europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego mający na celu poprawę jakości i zwiększenie możliwości przyuczania do zawodu, a także określający sposoby usuwania przeszkód dla mobilności młodych ludzi.

W 2013 r. Komisja Europejska kontynuowała starania służące zmniejszeniu bezrobocia osób młodych, których wyrazem była Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych (COM(2013) 144 final) mająca umocnić i przyspieszyć działania nakreślone w pakiecie na rzecz zatrudnienia młodzieży. Celem tej inicjatywy jest wsparcie w szczególności młodych ludzi, którzy nie uczą się, nie pracują i nie szkolą, w regionach o stopie bezrobocia młodzieży przekraczającej 25 %. Następnie Komisja przedstawiła komunikat zatytułowany „Pracując wspólnie na rzecz młodych Europejczyków. Wezwanie do działania w sprawie bezrobocia osób młodych” (COM(2013) 447 final), który miał przyspieszyć wdrożenie gwarancji dla młodzieży i zapewnić pomoc państwom członkowskim UE i przedsiębiorstwom w zatrudnianiu większej liczby młodych ludzi.

Jednym z priorytetów kolegium komisarzy, które objęło urząd w 2014 r., jest skupienie się na pobudzaniu zatrudnienia, wzrostu i inwestycji. Temu celowi ma służyć uproszczenie prawodawstwa i bardziej inteligentne wykorzystanie istniejących zasobów finansowych i funduszy publicznych. W lutym 2015 r. Komisja Europejska opublikowała serię sprawozdań dotyczących poszczególnych państw, w których przedstawiła analizę polityki gospodarczej państw członkowskich UE oraz informacje na temat priorytetów tych państw na nadchodzący rok w zakresie pobudzania wzrostu i tworzenia miejsc pracy. W tym samym miesiącu Komisja Europejska zaproponowała też udostępnienie w 2015 r. 1 miliarda EUR z Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, aby zwiększyć nawet 30-krotnie płatności zaliczkowe, jakie państwa członkowskie UE mogłyby otrzymać, aby zwiększyć wskaźniki zatrudnienia młodzieży i pomóc w ten sposób nawet 650 000 młodych ludzi w znalezieniu pracy.

W czerwcu 2016 r. Komisja Europejska przyjęła europejski program na rzecz umiejętności (COM(2016) 381/2) pod hasłem „Współdziałanie na rzecz wzmocnienia kapitału ludzkiego, zdolności do zatrudnienia i konkurencyjności”. Ma on służyć zagwarantowaniu, aby ludzie rozwijali umiejętności konieczne obecnie i w przyszłości do zwiększania zdolności do zatrudnienia, podnoszenia konkurencyjności i pobudzania wzrostu w całej UE.

Jeszcze później, w dniu 17 listopada 2017 r. Europejski filar praw socjalnych został wspólnie podpisany przez Parlament Europejski, Radę i Komisję. Zatrudnienie i polityka społeczna to główne dziedziny zainteresowania w ramach Europejskiego filaru praw socjalnych, który ma na celu zapewnienie obywatelom nowych i bardziej skutecznych praw. Jego trzy główne obszary tematyczne to: (1) równe szanse i dostęp do zatrudnienia, (2) uczciwe warunki pracy, oraz (3) ochrona socjalna i integracja społeczna. W szczególności obowiązujące obecnie bardziej elastyczne rozwiązania dotyczące organizacji pracy zapewniają nowe możliwości zatrudnienia, zwłaszcza dla osób młodych, ale mogą również prowadzić do nowych form niepewnego zatrudnienia i nierówności. Budowanie bardziej sprawiedliwej Europy oraz pogłębienie jej wymiaru społecznego to jeden z kluczowych priorytetów Komisji. Europejskiemu filarowi praw socjalnych towarzyszy „tablica wskaźników społecznych”, za pośrednictwem której monitorowane będzie wdrażanie założeń filaru poprzez śledzenie tendencji i wyników w poszczególnych państwach UE w 12 obszarach i która będzie wykorzystywana w ramach europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej. Tablica wyników posłuży także do oceny postępów w działaniach na rzecz osiągnięcia najwyższej oceny ratingowej w kwestiach społecznych dla całej UE.

Bezpośredni dostęp do

Inne artykuły
Tablice
Baza danych
Sekcja specjalna
Publikacje
Metodologia
Wizualizacje




LFS main indicators (t_lfsi)
Population, activity and inactivity - LFS adjusted series (t_lfsi_act)
Employment - LFS adjusted series (t_lfsi_emp)
Unemployment - LFS adjusted series (t_une)
LFS series - Detailed annual survey results (t_lfsa)
LFS series - Specific topics (t_lfst)
LFS main indicators (lfsi)
Employment and activity - LFS adjusted series (lfsi_emp)
Unemployment - LFS adjusted series (une)
Labour market transitions - LFS longitudinal data (lfsi_long)
LFS series - Detailed quarterly survey results (from 1998 onwards) (lfsq)
LFS series - Detailed annual survey results (lfsa)
LFS series - Specific topics (lfst)
LFS ad-hoc modules (lfso)

Publikacje

ESMS metadata files and EU-LFS methodology