Archive:Στατιστικά στοιχεία για τους κατώτατους μισθούς

Στοιχεία Φεβρουαρίου 2020.

Προγραμματισμένη επικαιροποίηση του άρθρου: Μάΐος 2021.

This Statistics Explained article has been archived on 18 December 2020.

Highlights

Οι κατώτατοι μισθοί στα κράτη μέλη της ΕΕ κυμαίνονταν από 312 EUR έως 2 142 EUR μηνιαίως τον Ιανουάριο του 2020.

Κατώτατοι μισθοί, Ιανουάριος 2010 και Ιανουάριος 2020
(EUR ανά μήνα και %)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur)

Το παρόν άρθρο δείχνει πώς τα επίπεδα των κατώτατων μισθών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)· περιέχει επίσης μια σύγκριση με την κατάσταση που επικρατεί στο ΗΒ, σε υποψήφιες χώρες και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Full article

Γενική επισκόπηση

Οι στατιστικές για τους κατώτατους μισθούς, που δημοσιεύονται από την Eurostat, αναφέρονται στους εθνικούς κατώτατους μισθούς. Οι κατώτατοι εθνικοί μισθοί συνήθως ισχύουν για όλους τους εργαζομένους, ή τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων της χώρας. Επιβάλλονται από τη νομοθεσία, συχνά έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, ή απευθείας μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας.

Οι κατώτατοι μισθοί εκφράζονται, γενικά, ως μηνιαίοι μισθοί για ακαθάριστες αποδοχές, δηλαδή, πριν από την παρακράτηση του φόρου εισοδήματος και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο· τα εν λόγω παρακρατούμενα ποσά διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί δημοσιεύονται από την Eurostat δύο φορές ετησίως. Αντικατοπτρίζουν την κατάσταση την 1η Ιανουαρίου και την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Συνεπώς, τροποποιήσεις των κατώτατων μισθών που εφαρμόζονται ανάμεσα στις δύο αυτές ημερομηνίες εμφανίζονται στην επόμενη εξαμηνιαία έκδοση στοιχείων.

Διακύμανση των εθνικών κατώτατων μισθών

Οι κατώτατοι μισθοί στα κράτη μέλη της ΕΕ κυμαίνονταν από 312 EUR έως 2 142 EUR τον μήνα, τον Ιανουάριο του 2020

Τον Ιανουάριο του 2020, 21 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ (Δανία, Ιταλία, Κύπρος, Αυστρία, Φινλανδία και Σουηδία αποτελούσαν εξαίρεση) διέθεταν εθνικούς κατώτατους μισθούς, όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο και όλες οι υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες (Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Αλβανία, Σερβία και Τουρκία). Την 1η Ιανουαρίου 2020, οι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί διέφεραν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών και κυμαίνονταν από, 312 EUR στη Βουλγαρία σε 2 142 EUR στο Λουξεμβούργο (βλ. γράφημα 1).

Σχήμα 1: Κατώτατοι μισθοί, Ιανουάριος 2010 και Ιανουάριος 2020
(EUR ανά μήνα και επί τοις %)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur)

Σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2010 οι κατώτατοι μισθοί (εκφρασμένοι σε ευρώ) ήταν υψηλότεροι τον Ιανουάριο του 2020 σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ που διέθετε εθνικό κατώτατο μισθό, με εξαίρεση την Ελλάδα όπου ήταν χαμηλότεροι κατά 12 % (σωρευτικά για περίοδο 10 ετών, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής -1,3 %). Μεταξύ Ιανουαρίου 2010 και Ιανουαρίου 2020, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής των κατώτατων μισθών ήταν υψηλότερος στη Ρουμανία (12,5 %) και στην Λιθουανία (10,1 %). Επιπλέον, η Βουλγαρία (9,8 %), η Εσθονία (7,7 %) και η Τσεχία (6,7 %), η Πολωνία (6,2 %) και η Σλοβακία (6.5 %) κατέγραψαν σημαντικές αυξήσεις.

Με βάση το επίπεδο των εθνικών ακαθάριστων μηνιαίων κατώτατων μισθών εκφρασμένων σε ευρώ, τα κράτη μέλη της ΕΕ που καλύπτονται από την παρούσα συλλογή στοιχείων μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις διαφορετικές ομάδες· οι τρίτες χώρες παρουσιάζονται στο γράφημα 1 ως χωριστή ομάδα.

Η ομάδα 1, περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2020 χαμηλότεροι από 500 EUR το μήνα. Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν στην ομάδα αυτή ήταν τα ακόλουθα: Βουλγαρία, Λετονία, Ρουμανία και Ουγγαρία. Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 312 EUR στη Βουλγαρία έως 487 EUR στην Ουγγαρία.

Η ομάδα 2, περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2020 τουλάχιστον 500 EUR αλλά χαμηλότεροι από 1 000 EUR το μήνα. Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν σε αυτή την ομάδα ήταν τα ακόλουθα: Κροατία, Τσεχία, Σλοβακία, Εσθονία, Λιθουανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Μάλτα και Σλοβενία. Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 546 EUR στην Κροατία έως 941 EUR στη Σλοβενία.

Η ομάδα 3 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2019 τουλάχιστον 1 000 EUR το μήνα. Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν σε αυτή την ομάδα ήταν τα ακόλουθα: Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Κάτω Χώρες, Ιρλανδία και Λουξεμβούργο. Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 1 050 EUR στην Ισπανία έως 2 142 EUR στο Λουξεμβούργο.
O εθνικός κατώτατος μισθός στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Ιανουάριο του 2020 ήταν EUR 1 599.

Όλες οι υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες διέθεταν κατώτατους μισθούς παρόμοιους με αυτούς της ομάδας 1, οι οποίοι κυμαίνονταν από 213 EUR στην Αλβανία έως 440 EUR στην Τουρκία. Το επίπεδο στις Ηνωμένες Πολιτείες (με εθνικό κατώτατο μισθό 1 119 EUR το μήνα) ενέπιπτε στο πλαίσιο των μισθών της ομάδας 3.

Σε ό,τι αφορά τα κράτη μέλη της ΕΕ που είναι εκτός της ζώνης του ευρώ και διαθέτουν εθνικούς κατώτατους μισθούς (Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Κροατία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία) για το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και σε ό,τι αφορά τις υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες και τις Ηνωμένες Πολιτείες, το επίπεδο και η κατάταξη των κατώτατων μισθών σε τιμές ευρώ επηρεάζονται από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που χρησιμοποιούνται για τη μετατροπή των εθνικών νομισμάτων σε ευρώ.

Κατώτατοι μισθοί εκφρασμένοι σε μονάδες αγοραστικής δύναμης

'Οι διαφορές μεταξύ των χωρών σε επίπεδο κατώτατων μισθών ήταν σημαντικά μικρότερες αν συνεκτιμηθούν οι διαφορές σε επίπεδο τιμών'

Στο γράφημα 2 συγκρίνονται οι ακαθάριστοι κατώτατοι μισθοί, λαμβανομένων υπόψη των διαφορών στα επίπεδα τιμών με βάση τις ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης (ΙΑΔ) για την τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών· όπως είναι αναμενόμενο, η αναπροσαρμογή με βάση τις διαφορές στα επίπεδα τιμών μειώνει τη διακύμανση μεταξύ των χωρών. Με βάση το επίπεδο των εθνικών ακαθάριστων μηνιαίων κατώτατων μισθών εκφρασμένων σε ΜΑΔ, τα κράτη μέλη της ΕΕ που καλύπτονται από την παρούσα συλλογή στοιχείων μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο διαφορετικές ομάδες· οι τρίτες χώρες απεικονίζονται χωριστά στο γράφημα 2.

Η ομάδα 1 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2020 χαμηλότεροι από 1 000 ΜΑΔ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ σε αυτή την ομάδα ήταν τα ακόλουθα: Λετονία, Βουλγαρία, Εσθονία, Σλοβακία, Τσεχία, Κροατία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Ρουμανία, Λιθουανία και Μάλτα· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 579 ΜΑΔ στη Λετονία έως 941 ΜΑΔ στη Μάλτα.

Η Ομάδα 2 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2020 τουλάχιστον 1 000 ΜΑΔ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν στην ομάδα αυτή ήταν τα ακόλουθα: Πολωνία, Σλοβενία, Ισπανία, Ιρλανδία, Γαλλία, Βέλγιο, Κάτω Χώρες, Γερμανία και Λουξεμβούργο· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 1 056 ΜΑΔ στη Σλοβενία έως 1 705 ΜΑΔ στο Λουξεμβούργο.

Ο εθνικός κατώτατος μισθός στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Ιανουάριο του 2020 ήταν 1 320 ΜΑΔ.

Με εξαίρεση την Τουρκία, οι τέσσερις εναπομένουσες υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες διέθεταν κατώτατους μισθούς εκφρασμένους σε ΜΑΔ παρόμοιους με εκείνους της ομάδας 1, οι οποίοι κυμαίνονταν από 388 ΜΑΔ στην Αλβανία έως 634 ΜΑΔ στη Σερβία. Η Τουρκία (με εθνικό κατώτατο μισθό 1 157 ΜΑΔ), διέθετε κατώτατους μισθούς εκφρασμένους σε ΜΑΔ που ήταν παρόμοιοι με τους αντίστοιχους μισθούς της ομάδας 3 ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες (964 ΜΑΔ) διέθεταν κατώτατους μισθούς εκφρασμένους σε ΜΑΔ που ήταν παρόμοιοι με τους ανώτερους μισθούς της ομάδας 1.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ στην ομάδα 1, με σχετικά χαμηλούς κατώτατους μισθούς σε ευρώ, τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα τιμών και, συνεπώς, σχετικά υψηλότερους κατώτατους μισθούς όταν αυτοί εκφράζονται σεμονάδες αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ). Από την άλλη πλευρά, τα κράτη μέλη της ομάδας 2, με σχετικά υψηλούς κατώτατους μισθούς σε ευρώ, τείνουν να έχουν υψηλότερα επίπεδα τιμών, και, ως εκ τούτου, οι κατώτατοι μισθοί τους σε ΜΑΔ είναι συχνά χαμηλότεροι. Αυτή η προσαρμογή για τα επίπεδα τιμών έχει ως αποτέλεσμα την εν μέρει εξομάλυνση των διακριτών διαφορών που εντοπίζονται μεταξύ των τριών διαφορετικών ομάδων χωρών όταν η κατάταξη των κατώτατων μισθών γίνεται με βάση το ευρώ.

Γράφημα 2: Κατώτατοι μισθοί, Ιανουάριος 2020
(ΜΑΔ ανά μήνα)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur)

Οι διαφορές στα ποσοστά κατώτατων μισθών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ μειώθηκαν από 1 προς 6,9 σε ευρώ (δηλαδή ο υψηλότερος κατώτατος μισθός, εκφρασμένος σε ευρώ, ήταν 6,9 φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο εκφρασμένο σε ευρώ) σε 1 προς 2,9 σε όρους ΜΑΔ (δηλαδή ο υψηλότερος κατώτατος μισθός, εκφρασμένος σε ΜΑΔ, ήταν 2,9 φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο εκφρασμένο σε ΜΑΔ).

Επίπεδα των κατώτατων μισθών σε σχέση με τις μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές

Στο γράφημα 3 παρέχονται πληροφορίες σχετικά με το ποσοστό του εθνικού ακαθάριστου κατώτατου μισθού επί των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών.

Χρησιμοποιήθηκαν οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί της 1ης Ιουλίου 2014 εκφρασμένοι σε ευρώ και υπολογίστηκε το ποσοστό τους επί των μέσων ακαθάριστων αποδοχών από την έρευνα για τη διάρθρωση των αποδοχών (SES 2014). Τον Ιούλιο του 2014, οι ακαθάριστοι κατώτατοι μισθοί στα κράτη μέλη της ΕΕ κυμαίνονταν από το 40 % έως το 66 % των μέσων ακαθάριστων αποδοχών. Για τους σκοπούς της παρούσας ανάλυσης, πληρωμές για υπερωρίες και για εργασία με βάρδιες έχουν εξαιρεθεί από τον υπολογισμό των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών. Στην περίπτωση της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, των οποίων οι κατώτατοι μισθοί καθορίζονται σε ωριαία βάση, ο δείκτης υπολογίστηκε ως η αναλογία των μέσων ωριαίων αποδοχών. Για τα υπόλοιπα 16 κράτη μέλη της ΕΕ, που διαθέτουν εθνικούς μηνιαίους κατώτατους μισθούς, ο δείκτης υπολογίστηκε ως αναλογία των μέσων μηνιαίων αποδοχών.

Γράφημα 3: Οι κατώτατοι μισθοί ως ποσοστό των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών, 2014
(%)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur) και έρευνα για τη διάρθρωση των αποδοχών του 2014· ειδικός υπολογισμός για τους σκοπούς της παρούσας δημοσίευσης. Αυτοί οι ειδικοί υπολογισμοί δεν είναι διαθέσιμοι στη διαδικτυακή βάση στοιχείων της Eurostat

Ποσοστό των ατόμων που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό

Το ποσοστό των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό μπορεί να διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα. Συνδυάζοντας τα μικροστοιχεία από τις δύο τελευταίες τετραετείς έρευνες για τη διάρθρωση των αποδοχών (SES) με το επίπεδο των κατώτατων μισθών που ίσχυαν εκείνη τη χρονική στιγμή (Οκτώβριος 2010 και 2014), μπορεί να γίνει μια εκτίμηση των εν λόγω ποσοστών (όπως εμφαίνεται στο γράφημα 4). Για λόγους συγκρισιμότητας, το πεδίο περιορίστηκε σε εργαζομένους πλήρους απασχόλησης και ηλικίας 21 ετών και άνω, οι οποίοι εργάζονται σε επιχειρήσεις με τουλάχιστον 10 εργαζομένους, με εξαίρεση τον τομέα της δημόσιας διοίκησης, της άμυνας και της υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης (NACE αναθ. 2 τομέας ΙΕ). Επιπλέον, από τις μηνιαίες αποδοχές που υπολογίστηκαν από τη SES εξαιρέθηκαν οι αποδοχές από υπερωρίες και βάρδιες.

Τον Οκτώβριο του 2014, το ποσοστό των εργαζομένων που αμείβονταν λιγότερο από το 105% του εθνικού κατώτατου μισθού υπερέβαινε το 7,0 % σε δέκα κράτη μέλη της ΕΕ τα οποία διέθεταν κατώτατο μισθό, και συγκεκριμένα: τη Σλοβενία (19,1 %), τη Ρουμανία (15,7 %), την Πορτογαλία (13,0 %), την Πολωνία (11,7 %), τη Βουλγαρία (8,8 %); τη Γαλλία (8,4 %), τη Λιθουανία (8,1 %), τη Λετονία (7,9 %), την Ελλάδα (7,7 %) και την Κροατία (7,1 %). Στο Βέλγιο (0,4 %) καταγράφεται το χαμηλότερο ποσοστό εργαζομένων των οποίων οι αποδοχές είναι μικρότερες από το 105 % του εθνικού κατώτατου μισθού, ενώ το ποσοστό των εργαζομένων στα υπόλοιπα δέκα κράτη μέλη που αμείβονται λιγότερο από το ποσό αυτό κυμαινόταν από 1,0 % (Ισπανία) έως 5,8 % (Λουξεμβούργο).

Γράφημα 4: Ποσοστό των εργαζομένων που κερδίζουν λιγότερο από το 105 % του κατώτατου μισθού, Οκτώβριος 2010 και 2014
(%)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur) και έρευνα για τη διάρθρωση των αποδοχών του 2014· ειδικός υπολογισμός για τους σκοπούς της παρούσας δημοσίευσης. Αυτοί οι ειδικοί υπολογισμοί δεν είναι διαθέσιμοι στη διαδικτυακή βάση στοιχείων της Eurostat

Εξέλιξη του ποσοστού των ατόμων που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό

Μεταξύ 2010 και 2014, το ποσοστό των εργαζομένων που αμείβονταν λιγότερο από το 105 % του εθνικού κατώτατου μισθού αυξήθηκε κατά πάνω από 2 ποσοστιαίες μονάδες στη Ρουμανία (11,7 ποσοστιαίες μονάδες), τη Βουλγαρία (5,4 ποσοστιαίες μονάδες), την Πολωνία (3,6 ποσοστιαίες μονάδες) και την Ουγγαρία (κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες), ενώ μειώθηκε κατά περισσότερο από 2,0 μονάδες στη Λιθουανία (-5,6 ποσοστιαίες μονάδες), την Ιρλανδία (-5,1 ποσοστιαίες μονάδες), το Λουξεμβούργο (-4,1 ποσοστιαίες μονάδες), τη Λετονία (-4,0 ποσοστιαίες μονάδες), την Πορτογαλία (-3,8 ποσοστιαίες μονάδες), την Κροατία (-2,6 ποσοστιαίες μονάδες) και τη Σλοβακία (-2,2 ποσοστιαίες μονάδες).

Στοιχεία πηγής για πίνακες και γραφήματα

Τα στατιστικά στοιχεία για τους κατώτατους μισθούς: πίνακες και γραφήματα

Πηγές στοιχείων

Μηνιαίοι εθνικοί κατώτατοι μισθοί

Τα στατιστικά στοιχεία για τους κατώτατους μισθούς, που δημοσιεύονται από την Eurostat, αναφέρονται στους μηνιαίους εθνικούς κατώτατους μισθούς. Τα στοιχεία που δημοσιεύονται αφορούν τους κατώτατους μισθούς που ισχύουν την 1η Ιανουαρίου και την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Οι βασικοί εθνικοί κατώτατοι μισθοί καθορίζονται με βάση μια ωριαία, εβδομαδιαία ή μηνιαία αμοιβή και αυτοί οι κατώτατοι μισθοί επιβάλλονται από τη νομοθεσία (το κράτος), συχνά έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους ή απευθείας μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας. Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ισχύουν συνήθως για όλους τους εργαζομένους ή τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων της χώρας· τα στοιχεία αναφέρονται σε ακαθάριστες αποδοχές. Ένα πλήρες σύνολο πληροφοριών ανά χώρα σχετικά με τους κατώτατους εθνικούς μισθούς είναι διαθέσιμο σε παράρτημα ως μέρος των μεταστοιχείων.

Για τις χώρες όπου ο εθνικός κατώτατος μισθός δεν καθορίζεται σε ακαθάριστους όρους, γίνεται αναγωγή της καθαρής αξίας για να καλυφθούν οι εφαρμοστέοι φόροι· αυτό ισχύει για το Μαυροβούνιο και τη Σερβία.

Για τις χώρες όπου οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί δεν καθορίζονται σε μηνιαία βάση (π.χ. όπου οι κατώτατοι μισθοί καθορίζονται σε ωριαία ή εβδομαδιαία βάση), το επίπεδο του κατώτατου μισθού μετατρέπεται σε μηνιαίο μισθό σύμφωνα με τους συντελεστές μετατροπής που παρέχονται από τις οικείες χώρες:

Γερμανία: (ωρομίσθιο x 39,1 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες (η αξία των 39,1 ωρών συνδέεται με τον μέσο όρο των βασικών αμειβόμενων ωρών ανά εβδομάδα για εργαζομένους πλήρους απασχόλησης στο NACE αναθ.2 τομείς B έως ΙΘ: η αξία αυτή είναι αποτέλεσμα τριμηνιαίας έρευνας αποδοχών)·

Ιρλανδία: (ωρομίσθιο x 39 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες·

Γαλλία: στοιχεία για τον Ιανουάριο 1999–Ιούλιο 2005: (ωρομίσθιο x 39 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες· στοιχεία από τον Ιανουάριο 2005 και μετά: (ωρομίσθιο x 35 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες·

Μάλτα: (εβδομαδιαία αμοιβή x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες·

Ηνωμένο Βασίλειο: (ωρομίσθιο x μέσος όρος βασικών αμειβόμενων ωρών ανά εβδομάδα για εργαζομένους πλήρους απασχόλησης σε όλους τους κλάδους x 52,18 εβδομάδες) / 12 μήνες·

ΗΠΑ: (ωρομίσθιο x 40 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες.

Στη Σερβία, o εθνικός κατώτατος μισθός καθορίζεται με καθαρό ωρομίσθιo. Εφαρμόζεται η ακόλουθη μετατροπή: (καθαρό ωρομίσθιο x 40 ώρες x 52,2 εβδομάδες) / 12 μήνες. Στη συνέχεια, το ποσό υποβάλλεται σε αναγωγή για να καλυφθούν οι ισχύοντες φόροι.

Επιπλέον, όταν ο κατώτατος μισθός καταβάλλεται για περισσότερους από 12 μήνες ανά έτος (όπως συμβαίνει στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου καταβάλλεται για 14 μήνες το χρόνο), τα στοιχεία έχουν αναπροσαρμοστεί ώστε να λαμβάνονται υπόψη αυτές οι πληρωμές.

Τα στοιχεία για τους εθνικούς κατώτατους μισθούς υποβάλλονται στην Eurostat στο εθνικό νόμισμα. Για τις χώρες που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ, οι κατώτατοι μισθοί στα εθνικά τους νομίσματα μετατρέπονται σε ευρώ χρησιμοποιώντας τη μηνιαία συναλλαγματική ισοτιμία του προηγούμενου μήνα (π.χ. για να υπολογιστούν σε ευρώ οι κατώτατοι μισθοί της 1ης Ιανουαρίου 2020 χρησιμοποιήθηκε η ισοτιμία από τα τέλη του Δεκεμβρίου του 2019).

Για να αντισταθμιστεί η επίδραση των διαφορών μεταξύ των χωρών στα επίπεδα τιμών χρησιμοποιούνται ειδικές ισοτιμίες μετατροπής που ονομάζονται ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης (ΙΑΔ). Οι ΙΑΔ για την τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών σε κάθε χώρα χρησιμοποιούνται για τη μετατροπή των μηνιαίων κατώτατων μισθών που εκφράζονται σε ευρώ ή εθνικά νομίσματα σε μια τεχνητή κοινή μονάδα που ονομάζεται μονάδα αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ). Αν οι ΙΑΔ για την τελευταία περίοδο αναφοράς δεν είναι ακόμη διαθέσιμες, χρησιμοποιούνται οι ΙΑΔ του προηγούμενου έτους και οι σειρές ενημερώνονται μόλις καταστούν διαθέσιμες οι πλέον πρόσφατες ΙΑΔ.

Χώρες που δεν καλύπτονται από τις στατιστικές για τον κατώτατο μισθό

Από την 1η Ιανουαρίου 2020, δεν υπάρχουν εθνικοί κατώτατοι μισθοί στη Δανία, την Ιταλία, την Κύπρο, την Αυστρία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία· αυτό ίσχυε και για τις χώρες ΕΖΕΣ δηλαδή την Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Στην Κύπρο, οι κατώτατοι μισθοί για συγκεκριμένα επαγγέλματα καθορίζονται από την κυβέρνηση. Στη Δανία, την Ιταλία, την Αυστρία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία, όπως επίσης και στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Ελβετία, οι κατώτατοι μισθοί για σειρά συγκεκριμένων κλάδων καθορίζονται από συλλογικές συμβάσεις.

Μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές

Τα στοιχεία σχετικά με τις μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές βασίζονται στα τελευταία στοιχεία που συλλέχθηκαν από την έρευνα για τη διάρθρωση των αποδοχών (SES) του 2014 (η εν λόγω έρευνα διεξάγεται κάθε τέσσερα έτη). Τα στοιχεία σχετικά με τις μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές αναφέρονται σε όλους τους εργαζομένους (εξαιρουμένων των μαθητευομένων) που εργάζονται σε επιχειρήσεις με τουλάχιστον 10 εργαζομένους ή περισσότερους και οι οποίες δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς της οικονομίας εκτός από τη γεωργία, τη δασοκομία και την αλιεία (NACE αναθ. 2 τομέας A) και τη δημόσια διοίκηση και την άμυνα, καθώς και την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση (NACE αναθ. 2 τομέας ΙΕ). Οι μέσες αποδοχές είναι το επίπεδο των αποδοχών βάσει του οποίου το σύνολο των εργαζομένων χωρίζεται σε δύο ισοδύναμες ομάδες: οι αποδοχές των μισών εργαζομένων δεν υπερβαίνουν τον μέσο όρο και οι αποδοχές των άλλων μισών τον υπερβαίνουν. Οι ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές αναφέρονται στους μισθούς και τα ημερομίσθια με τα οποία αμείφθηκαν οι εργαζόμενοι πλήρους και μερικής απασχόλησης κατά τον μήνα αναφοράς (γενικά, ο Οκτώβριος 2014) πριν από την παρακράτηση οποιωνδήποτε φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Στους μισθούς και τα ημερομίσθια περιλαμβάνονται οποιεσδήποτε πληρωμές υπερωριών, ειδικές αμοιβές για εργασία με βάρδιες, επιδόματα, επιμίσθια, προμήθειες, κ.λπ. Οι ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές των εργαζομένων μερικής απασχόλησης έχουν μετατραπεί σε μονάδες πλήρους απασχόλησης προτού συμπεριληφθούν στον μέσο όρο με την ίδια βαρύτητα με αυτήν των αντίστοιχων αποδοχών των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης. Η εξαίρεση των εργαζομένων μερικής απασχόλησης από τον υπολογισμό των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών επηρεάζει το ποσοστό των κατώτατων μισθών/μέσων αποδοχών κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες στις Κάτω Χώρες (49 % αντί του 56 %).

Για τη μετατροπή των στοιχείων για τις χώρες εκτός της ζώνης του ευρώ σε ευρώ χρησιμοποιήθηκαν οι μέσες συναλλαγματικές ισοτιμίες του 2014. Η κάλυψη της δραστηριότητας ανά χώρα για τους εθνικούς κατώτατους μισθούς ως ποσοστό επί των μέσων μηνιαίων αποδοχών παρατίθεται σε παράρτημα που αποτελεί μέρος των μεταστοιχείων.

Πλαίσιο

Αρκετά από τα ιδρυτικά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν μακρά παράδοση στην εξασφάλιση εθνικών κατώτατων μισθών για τους χαμηλόμισθους εργαζόμενους. Αντίθετα, μια σειρά κρατών μελών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η Γερμανία, η Ιρλανδία και πολλές από τις χώρες που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 ή αργότερα, μόλις πρόσφατα θέσπισαν νομοθεσία σχετικά με τους κατώτατους μισθούς, ενώ έξι κράτη μέλη της ΕΕ-27 δεν διέθεταν εθνικούς κατώτατους μισθούς την 1η Ιανουαρίου 2020.

Τα τελευταία έτη, υπήρξε μια τάση σχετικά περιορισμένης αύξησης των μισθών (συγκράτηση μισθών) στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, και πολλές ομάδες εκπροσώπησης των εργαζομένων υποστηρίζουν ότι η αγοραστική δύναμη και τα γενικά επίπεδα διαβίωσης έχουν μειωθεί. Ορισμένοι πολιτικοί, εκπρόσωποι των εργαζομένων, ομάδες άσκησης πίεσης και σχολιαστές προκρίνουν την ιδέα ενός «ευρωπαϊκού κατώτατου μισθού» ή της καθιέρωσης εθνικών κατώτατων μισθών σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Τα επίπεδα των εθνικών κατώτατων μισθών δεν αλλάζουν υποχρεωτικά κάθε χρόνο, ούτε η αναπροσαρμογή οδηγεί πάντοτε σε αύξηση των κατώτατων μισθών — π.χ., το επίπεδο των κατώτατων μισθών στην Ελλάδα μειώθηκε το 2012, στο πλαίσιο των μέτρων λιτότητας που επέβαλε η κυβέρνηση. Το έτος αυτό ανεστάλη στην Ελλάδα η εθνική συλλογική σύμβαση, και οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί καθορίζονται πλέον με κυβερνητική απόφαση.